Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

LlGC Llsgr. Peniarth 19 – tudalen 49r

Brut y Brenhinoedd

49r

201

yn gyf·agos y draeth ỻydaỽ na+
chaf wynt kythraỽl yn gỽrth+
ỽynebu udunt. ac ar enkyt by+
chan eu gỽasgaru a|e bodi y rann
vỽyaf onadunt. ac ereiỻ a|vỽr+
ywyt y ynyssed agkyfyeith ym+
plith estraỽn genedyl. Ac yno
y merthyrỽyt y rei hynny. E+
reiỻ a|ettelit yg|keithiwet. Ereiỻ
yg|karchar. ac ereiỻ onadunt
a|gyfaruu a diruaỽr lyghes a
anuonassei gracian amheraỽ+
dyr hyt yn germania y ryuelu
ar yr aruordir yn|erbyn y neb
a|wedassei y vaxen. ac ar a|e kan+
horthỽyassei. ac sef gwyr a|oed
dywyssogyon arnadunt gỽin+
was. a melwas a gwinwas a|oed
vrenhin ar y wlat a|elwit huna+
ỽt. a melwas oed vrenhin ym
peitaỽ. a gỽedy ymgyfaruot o|r
morynyon a|r ysgymunyeit
bobyl honno yn|y mordỽy hỽn+
nỽ gỽedy gỽelet ohonunt eu
tecket keissyaỽ a|wnaethant
ymrawethu ỽrthunt ac eilenỽi
eu godineb. A|gỽedy na mynnei
y|morynyon kytsynnyaỽ ac ỽy
yn|yr ewyỻys honno. Sef a|wna+
ethant y tỽyỻwyr bratwyr
hynny ỻad y rann vỽyaf o·ho+
nunt. ac yn|diannot pan glyỽs+
sant bot ynys brydein heb
vrenhin arnei ỻawenhau a w+
naethant a chymryt y·gyt ac

202

ỽynt y borth vỽyaf ac a|aỻ+
assant y gaffel o|r ynyssed
yn eu kylch. a|dyuot y|r alban
y|r tir. a|dechreu anreithaỽ y
gỽladoed a|oed heb lywyaỽdyr
ac amdiffynnỽr arnadunt. a
ỻad y bileinỻu a|r|tir·diwyỻo+
dron. Ac yna eissyoes gỽedy
menegi y vaxen y trueni hỽn  ̷ ̷+
nỽ yd anuones ynteu graci+
an rodgymryt a|dỽy leg o|wyr
aruaỽc y amdiffyn y brytan+
yeit. A|gỽedy dyuot gracian
hyt yn ynys brydein a|dech+
reu ymlad a|r gelynyon. a
gỽneuthur aerua diruaỽr
onadunt. a|e kymeỻ ar fo
hyt yn Jỽerdon. Ac yn yr am+
ser hỽnnỽ y ỻas maxen yn
ruuein. ac y gwasgarỽyt
a|oed ygyt ac ef o|r|brytanyeit
ac y ffoassant hyt yn ỻydaỽ
att gynan meiradaỽc. 
A  phan gigleu gracian rod+
gymryt ry lad maxen
yn ruuein. kymryt a|oruc
ynteu vrenhinyaeth ynys
brydein. a gỽisgaỽ coron y
deyrnas am y|benn e|hun.
A gỽedy y vot yn vrenhin.
kymeint vu y syberỽyt a|e gre+
ulonder yn|y arglỽydiaeth.
ac yny vu reit y|r brytanyeit
o|r|diwed kyfodi yn|y erbyn
a|e|lad. A phan gigleu y racdyw+