Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 74v

Brut y Tywysogion

74v

295

a hael ỽrth y|tlodyon. huaỽdyr ỽrth vfudy+
on. Garỽ ac ymladgar ỽrth y alon. Gỽe+
dy gỽneuthur iachỽyaỽl benyt. a chymryt
kymmyn corff crist. ac oleỽ. ac aghenn
ac y|meiuot yn|y ỻe yd oed y ỽylua yn
eglỽys tissiliaỽ sant y cladỽyt yn enryde+
dus. Ny bu uaỽr gỽedy hynny yny las ỻyỽ+
elyn y uab. y gỽr a|oed unic obeith y hoỻ
wyr powys. ac yna y delis cadwaỻaỽn
uab madaỽc uab Jdnerth Einaỽn clut
y uraỽt ac yd|anuones yg|karchar owein
gỽyned. ac owein a|e rodes y|r ffreinc. a thrỽ+
y y gedymdeithon y diegis hyt nos o wic+
T rugein mlyned a chant [ cỽ yn ryd.
a mil oed oet crist. pan uu uarỽ ag+
harat gỽreic ruffud uab kynan.
 ulỽydyn honno y bu uarỽ Meuruc es·cob
bangor.  ulỽydyn honno y goreskynnaỽd
Howel uab Jeuaf o|dỽyỻ gasteỻ daual wern
yg keueilaỽc. ac o|achaỽs hynny y syrthaỽ+
d owein gỽyned yg|kymeint o dolur ac na
aỻei na thegỽch teyrnas. na dindanỽch neb
ryỽ dim araỻ y arafhau na|e|dynnu o|e
gymeredic lit. Ac eissoes kyt kyrchei an+
niodeuedic dristit uedỽl owein. deissyfyt
lewenyd o|racweledigaeth duỽ a|e kyfodes.
Kanys yr un·ryỽ owein a|gyffroes vn+
ryỽ lu y arỽystli hyt yn ỻan dinan. a gỽe+
dy kaffel diruaỽr anreith o·nadunt. ym+
gynnuỻaỽ a|oruc gỽyr arỽystli amgylch
trychanỽr y·gyt a howel uab Jeuaf y har+
glỽyd y ymlit yr anreith. a phan welas
owein y elynyon yn|dyuot yn deissyfyt. an+
noc y wyr y ymlad a|oruc. a|r gelynyon a
ymchoelassant ar|ffo gan y ỻad o owein a|e
wyr yny vu vreid y|diegis y traean adref
ar ffo. A phan gyflenỽis y ỻewenyd hỽnnỽ
vedỽl owein. yna yd|ymchoelaỽd ar y gysse+
vin ansaỽd wedy y rydhau o|e gymeredic
dristit. ac atgyweiraỽ y casteỻ a|oruc. Y ulỽ+
ydyn rac ỽyneb y dygỽydaỽd kaer offa
y|gan owein ab gruffud. ab owein. ab ma+
daỽc. a Maredud uab howel. Y ulỽydyn
honno y kyffroes henri vrenhin ỻoegyr
lu yn erbyn deheubarth. ac y doeth hyt ym
penn cadeir. a gỽedy rodi gỽystlon o rys i+

296

daỽ. ymchoelut y loegyr a|wnaethAc yna
y ỻas einaỽn uab anaraỽt yn|y gỽsc y gan
waỻter ab ỻywarch y ỽr e|hun. ac y ỻas
cadwgaỽn ab maredud y gan waỻter uab
ridit. ac yna y cymerth rys ab gruffud y
kantref maỽr a chasteỻ dinefỽr. Y ulỽydyn
honno y bu uarỽ kediuor uab daniel arch+
diagon keredigyaỽn. ac yna y bu uarỽ
henri ab arthen. goruchel athro argyffre+
din yr hoỻ yscolheigon.  ulỽydyn rac ỽy+
neb gỽedy gỽelet o rys ab gruffud nat yt+
toed y brenhin yn kywiraỽ dim ỽrthaỽ o|r a
adaỽssei. ac na aỻei ynteu uuduchockau* yn
aduỽyn kyrchu a|wnaeth yn wraỽl am|benn
kyfoeth rosser Jarỻ clar y gỽr y ỻadyssit
Einaỽn uab anaraỽt y nei o|e achaỽs. a th+
orri casteỻ aber reidaỽl. a chasteỻ mab+
wynyaỽn. a|e ỻosci. ac at·oresgynn hoỻ ge+
redigyaỽn. a mynychu ỻaduaeu a ỻoscua+
eu ar y fflemisse. a dỽyn my·nych anrei+
theu y gantunt. a gỽedy hynny yd ymar+
uoỻes yr hoỻ gymry ar ymỽrthlad a che+
itweit y ffreinc a hynny yn gyfun. y·gyt.
 ulỽydyn rac ỽyneb y diffeithaỽd dauyd
uab owein gỽyned tegigyl. ac y|mudaỽd
y|dynyon a|e hanifeileit y·gyt ac ef hyt
yn dyffryn clỽyt. a gỽedy tebygu o|r brenhin
y bydei ymlad ar y casteỻ a|oed yn theg+
ygyl. kyffroi ỻu a|oruc drỽy diruaỽr vrys
a|dyuot hyt yn rudlan a|phebyỻu yno deir+
nos. a gỽedy hynny ymchoelut y loegyr
a chynnuỻaỽ diruaỽr lu y·gyt ac ef a
detholedigyon ymladwyr ỻoegyr a norman+
di a fflandrys ac angiỽ a gỽasgỽin a
hoỻ brydein a dyuot hyt y|groes oswaỻt
gan darparu aỻtudaỽ a difetha yr hoỻ
vrytanyeit. ac yn|y erbyn ynteu y deuth
owein gỽyned. a chatwaladyr ueibon
gruffud ab kynan a hoỻ lu gỽyned y·gyt
ac ỽynt. a|r arglỽyd rys ab gruffud a
hoỻ deheubarth y·gyt ac ef. ac Owein
keveilaỽc a Jorwoerth goch uab maredud
a meibon madaỽc uab maredud. a hoỻ
powys y·gyt ac ỽynt. a deu uab madaỽc
uab Jdnerth a|e hoỻ gyfoeth y·gyt ac ef.
ac ygyt yn gyfun diergrynedic y doeth+