Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 278r

Amlyn ac Amig

278r

1113

ac a|ladyssant y gỽyr a|r meirch o bop parth u+
dunt hyt nat oed na gỽr na march a|lauas+
sei eu haros. A gỽedy gỽelet o|desider y deu
uackỽy yn gwasgaru y gadoed. ac yn gỽa+
re yn eu plith ual bleidyeu ymplith sỽrn
o deueit. coỻi y gaỻon a|wnaeth ynteu a ffo
ef a|r meint a dihangyssei o|e niuer. parth
a|r|ỻe a|elwir yr aỽr honn marỽolyaeth. ac a|elw+
it y coet tec. A gỽedy y dyuot ef yno pregethu
a|oruc y|wyr. ac eu hannoc y gadỽ y coet arnad+
unt. o·herwyd nat oed gasteỻ na ỻe y|ffoynt
odyno namyn hỽnnỽ. a|r nos honno y|bu
ef a|e lu yno yn gorffowys heb dim o|r|bỽyt o+
nyt bara a|dỽfyr. A thrannoeth y|bore y doeth
chyarlys a|e lu am eu penn. ac yna o|newyd
y bu yr ymlad girat marwaỽl. ac y ỻadwyt
milioed o|bop tu. ac y·gyt a|r rei kyntaf y
ỻas amlyn ac amic y gỽyr a vu weỻ gan+
thunt trỽy* odef angheu yr karyat duỽ.
a mynet yn gedymdeithyon y lewenyd te+
yrnas nef. no dianc drachevyn o|r vrỽydyr y|r
byt traỻodus drachevyn. a godef angheu pe+
riglus o|r diwed drỽy wahanu pob vn y|ỽrth
y|gilyd. ac o achaỽs na mynnassant wahanv
o garyat a|chywir gedymdeithyas yn|y byt
yman. yr vn y ỽrth y gilyd onadunt. y gỽa+
hodes duỽ ỽynt attaỽ y lewenyd teyrnas
nef yn yr vn amser. ac yn|yr vn aỽr o|r dyd
ygyt a|r seint a|r engylyon yn|kyt·lewe+
nyd. ac o|achaỽs y ỻadua a|uu yno y gelw+
ir y ỻe a|elwit gynt y koet tec yn varwoly+
aeth hyt hediỽ. a gwedy ỻad can|mỽyaf
y deulu o bop parth. y ffoes desider ac ychy+
dic o|e|lu y·gyt ac ef. tu a|r dref a|elwit papi.
a chyarlys a|e lu yn eu|hymlit. ac ual y|doeth
y|r dref cau y pyrth a|wnaethpỽyt a chadarn+
hau y gaer. ac ymdiffyn yn|wraỽl. Ac yna
y rodes chyarlys ovunet na chilyei o ymlad
a|r gaer. yny vei vn o deupeth idaỽ ae|kael
y vudugolyaeth. ae ynteu a|odefei angheu
yno.

1114

A gỽedy gossot peiryanneu o vlifieu a magne+
leu yngkylch y gaer. ymlad a|wnaethant
yn wraỽl a|r kasteỻ. ac amdiffyn a|wnaeth y
tylwyth o vyỽn yn|dilesc pei as|geỻynt. Ac o
vyỽn hynny o amser tra vu y ỻu yn ymlad
a|r gaer yd anuones y brenhin arderchaỽc
yn|ol hildegart vrenhines y wreic briaỽt. y
erchi idi dyuot attaỽ gyntaf ac y gaỻei hi
a|e deu vab. A gỽedy eu|dyuot y|rodes seint
albin escob assỽ y gỽr a|daroed y duỽ y gan+
ysgaedu y santolyaeth. ac|amryuaelyon dony+
eu kynghor y|r brenhin a|r vrenhines y gladu
eu marchogyon a|daroed eu ỻad yr karyat
duỽ yn|eu reit. ac y wneuthur ur  das ac
enryded am eu|kyrff. a|r kynghor hỽnnỽ a
vu lawen gan y brenhin. Ac yna y gỽnaeth+
pỽyt dỽy eglỽys. vn o arch chyarlys. yr
honn a gyssegrỽyt yn enryded y|seint euseb con+
ffessor. A|r ỻaỻ o arch y vrenhines. yr honn
a|gyssegrwyt yn enryded y bedyr ebostol. Ac
yna yd anuonet yn|ol dwy ysgrin tu a|me+
lan yn|y ỻe yd oed yr yscrineu teccaf o|r|byt
y|dodi kyrff amlyn ac amic yndunt. ac yn
vn ohonunt y cladwyt amlyn yn|yr eglwys
a|daroed y chyssegru y bedyr. ac yn|y ỻaỻ y
cladỽyt corff amic. a|daroed y chyssegru y
seint euseb. a|r marchogyon ereiỻ ereiỻ* a|gladw  ̷+
yt herwyd eu breint ac eu|hurdas yn|yr eglỽys  ̷+
seu|hynny drỽy enryded diruaỽr. A|phan gyfo+
det y bore drannoeth. neur|daroed y|duỽ dra+
ỽsgwydyaỽ corff amlyn o|r yscrin. a|e|dodi yn
ysgrin amic gyt a|chorff amic yn eglwys eu+
seb yn yr vn ysgrin. Ac yr|bot y|deu gorff yn
yr vn ysgrin. nyt oed gyfynghach udunt eỻ
deu. noc y gorff amic e|hunan kyn no hynny.
Ac|yna yd adnabu baỽp yn amlỽc bot duỽ
yn dangos vot yr eneidyeu yn di·ymadaỽ
yn|y nef o·herwyd na|mynnei wahanu eu
kyrff yn|y byt hỽnn yman. A gwedy gwelet
o|r brenhin y gwyrth a|r gwynnyeith a|daroed
y|duỽ