Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 247r

Delw'r Byd

247r

992

tyuo y ỻeuat. y tyf y ỻanỽ. ac ual y kilio y
ỻeuat y|kilia y ỻanỽ. Pan|el y ỻeuat y|r|ỻe
y bo kyhyt y|dyd a|r nos. y|byd gỽyỻtach y
ỻanỽ o nesset y ỻeuat. Pan el yr heul heuyt
y|r pỽnc uchaf y byd gỽyỻt heuyt y ỻanỽ
rac y pheỻet y ỽrthaỽ. Trỽy un ulỽydyn eis+
seu o ugeint y|teruyna y ỻeuat y chylch.
ac o newyd y kymer dracheuyn. ampotis.
kystal a morgerỽyn. neu weilgi anodun.
o|e thra·gỽres y teiuyl y thonneu. ac y tynn.
Y mor dyfnaf hỽnnỽ a sugnei attaỽ y dayar.
a|r ỻongeu. ac o hỽnnỽ yd yscriuennỽyt
ffynnhonneu y mor maỽr a dorrassant.
Yn|agos y hynny y mae gogoueu agoret.
ac yn|y rei hynny y kymerir y gỽynnheu.
a rei hynny a|elwit yspryt tymhestleu. ac
o wastat chwythyat. y rei hynny trỽy o·gouev
keu y|dayar. y tynnant y myỽn dyfred y
moroed y myỽn. a|chan angerd uaỽr y tei+
uyl drachefyn. O|r|kyfryỽ wynneu hynny
y byd kyffro yn|y dayar. kanys pan lauu+
ryo y gỽynneu gỽarchaedic hynny y ymdi+
anc odyno. y|kyffroant y|dayar o aruthred
kyffro. ac y|parant idi grynu. o hynny y
byd ỻyngkedigaeth y dayar. Nyt amgen
pan|dorro y gỽynneu o|r gogoueu hynny y
dayar vreu. a|r dỽfyr yn|y thyỻu. ac o
hynny y dygỽyd y dayar y|myỽn. ac y ỻỽnc
y dỽfyr. ac ueỻy y ỻyngkỽyt ỻaỽer o dinasso+
ed. vn|agỽed yn kyffro y dayar. a tharan yn
wybren. Vn agỽed yỽ ỻyncua yn|y dayar.
a ỻucheden yn|yr wybrenn. A|phan gryno y
dayar y kyuyt morgymlaỽd yn|y weilgi o|r
un ryỽ achaỽs hỽnnỽ. Ac ueỻy dayar cici+
lia yssyd ogouaỽc. a|chyflaỽn o anyan brỽns*+
ta. a|than a chỽyth mỽc yn vynych. neu wly+
bỽr. neu fflammeu tan. Mynyded ethna
a|uydant yn|ỻosci yn wastat. ac ar|gyffelybrỽ+
yd tan uffern. a chyhyt ac y|bỽynt yn|ỻosci
y megir yr ennynva o ynyssed eolye. Pan
dynno morgymlaỽd y dỽfyr y yspryt y|r go+

993

goueu anodun. ac yno y gỽarcheir yny di+
dorro y wythi y dayar. Ac yno enynnu gos+
gymon dan. o hynny y dechymygir kyfarth+
ua kỽn cilei pan glywont mordỽywyr yr ei+
gaỽn. ac oc eu hymdaraỽ yno y megir gỽ+
res. O|r un kyfryỽ achaỽs hỽnnỽ. y|kyuyt
enynua yn|y|dayar. ac yn|y dỽfyr. y racdan+
gos tan uffern. Kanys mal y kyuyt y
gỽres o|r tan. y kyuyt yr oeruel o|r dỽfyr.
Ac ỽrth hynny eithauoed yr eigaỽn a|waha+
na y ỽrth hỽnnỽ a uyd gỽressaỽc. kanys
hynt yr heul a|daỽ arnaỽ. Nyt achwanecka
y mor yr a|el idaỽ o auonoed. kanys ual yd
ymgymysco y dỽfyr croeỽ a|r haỻt y treulir.
ae gan wythi y dayar. ae gan wres yr heul.
Trỽy ffyrd dirgeledigyon yd|ymchoel yr
auonoed yndunt e|hun. Ac ỽrth hynny y
para y mor yn haỻt yr a|el yndaỽ o|r awedỽr
a|r|glaỽ. Croewach uyd dỽfyr y ton no gỽa+
elaỽt yr eigaỽn. Y mor coch a gerda o|r ei+
gyaỽn. ac eissoes ỻiỽ y dayar y kerda o+
honei a|e gỽna ef yn goch. kanys coch yỽ
y dayar. a|r tonneu hynny a|liwha y|dayar
nessaf udunt. Herwyd y uot yn chỽerỽ y
gelwir yn uor coch. Trỽy wythi y dayar
y kerda yn|dirgel. a|e chwerỽed a|diyt y
dayar o·honaỽ. Odyna y ỻithir yn groeỽ
y|r ffynhonneu. ac odyna yndaỽ e|hun y
ỻithyr ual y dyweit yr ysgrythur. Hyt y
ỻe y del yr auonoed onadunt. y deuant
dracheuyn y at·ymchoelut yr un|fford. a|r
hoỻ auonoed a|ant y|r mor. Eissoes deu ryỽ
annyan yỽ; vn dỽfyr haỻt a|melys. Haỻt
uyd dỽfyr y mor. Melys ac ysgaỽn vyd y
dỽfyr a|hannffo o|bedeir auon paradỽys.
mal yd ysgriuennir. Duỽ a|duc pedeir auon.
ac a|e gỽahanỽys y|bedeir rann y byt. y
ardymheru yr hoỻ dayar. ac y|dywedir
panyỽ o·honunt yd henyỽ yssyd o ffynna+
ỽn ac auon o|r|hoỻ dayar. ac y|r un ffyn+
naỽn y baradwys y·d|ant dracheuyn. a|chyt