Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 29v

Brut y Brenhinoedd

29v

115

wyr kelỽydaỽc beth yssyd ydan y ỻyn.
ac yna tewi a|ỽnaethant megys kyt
bydynt mut. ac yna y|dyỽaỽt Myrdin.
Arglỽyd heb ef par di disbydu y ỻyn
honn. drỽy frydyeu. a thi a|ỽely deu ua+
en geuon yn|y gỽaelaỽt. ac yn|y deu
uaen dỽy dreic yn kysgu. a chredu a|ỽ+
naeth y|brenhin idaỽ. a pheri dispydu y
ỻyn. kan dyỽedassei ỽir am y ỻyn kyn+
no hynny. ac am|pob peth o hynny anry+
uedu doethineb myrdin a|ỽnaei ef. Paỽb
hefyt o|r a|oed y·gyt ac ef yn credu bot dỽy+
ỽaỽl gyuoeth a doethineb a gỽybot yn+
P an yttoed gỽrtheyrn gỽr +[ daỽ. ~ ~
theneu yn eisted ar lan y ỻyn ech+
dihenedic. y kyuodassant dỽy
dreic o·honei o|r rei yd oed vn gỽyn ac
araỻ coch. a gỽedy dynessau pob un
at y gilyd o·nadunt. dechreu girat
ymlad a|ỽnaethant. a chreu tan oc eu
hanydyl. ac yna gỽrthlad y dreic coch
a|e chymeỻ hyt ar eithauoed y ỻyn. a
doluryaỽ a|oruc hitheu a|ỻidyaỽ yn va+
ỽr. a chymeỻ y dreic wen drachefyn. ac
val yd|oed y dreigeu yn ymlad yn|y wed
honno yd erchis y brenhin y vyrdin dy+
ỽedut beth a|arỽydockaei hynny. Sef
a|oruc ynteu yn|y ỻe goỽenu y yspryt
gan ỽylaỽ a|dyỽedut. Gỽae hi y dreic
coch. kanys y habaỻ yssyd yn|bryssy+
aỽ. y gogofeu hi a|achub y dreic wen
yr hon a arỽydockaa y|saeson. a ỽaho+
deist ti y|r ynys hon. Y dreic coch a|arỽy+
dockaa kenedyl y brytanyeit. yr hon a
gyỽarsegir y gan y dreic wen. ỽrth hyn+
ny y mynyded a|ỽesteteir mal y glynoed
ac auonyd y glyneu a redant o|waet.
Diỽyỻ y crefyd a dileir. a chỽymp yr
eglỽysseu a|ymdywynic. Ac yn|y diỽed
y|racrymhaa y gywarsagedic. ac y gỽr+
thỽynepa y dyỽolder y|r estraỽn genedyl.
Kanys baed kernyỽ a|ryd kanhorthỽy.
a mynygleu yr estronyon a|sathyr dan
y draet. Ynyssed yr eigaỽn a darestỽg
idaỽ. a gỽladoed freinc a vfudhaant. Ty
rufein a|ofynhaa y dyỽalder ef. A|e diỽed

116

a uyd petrus. Yg|geneu y bobyl yd enry+
dedir. a|e weithredoed a uyd bwyt y|r a|e
datkano. whech gỽedy ef a ymlynant
y deyrnwialen. a gỽedy ỽynteu y ky+
fyt pryf o germania. Moraỽl vleid a
drycheif a|drycheif hỽnnỽ. yr hỽnn a ge+
dymdeithockaa coedyd yr affric. Eilỽeith
y dileir y gristonogaeth. a|ssymudediga+
eth yr eisteduaeu pennaf a|vyd. Teilyg+
daỽt lundein a|enryda* kaer geint. a buge+
il kaer efraỽc a vynycha ỻydaỽ. My+
nyỽ a|ỽisgir o vanteỻ kaer ỻion ar ỽ+
ysc. a phregethỽr Jỽerdon a vyd mut
achaỽs y mab yn|tyfu yg|kaỻon y vam.
Ef a daỽ glaỽ gỽaet. ac irat neỽyn a
lad y|rei marỽaỽl. Pan delhont y peth+
eu hynn y dolurya y dreic coch. ac y+
ny vo ỻygredic ỻafur y grymhaa.
Yna y bryssya direidi y dreic wen. ac
adeilyadeu y gardeu a diỽreidir. Seith
dygaỽdyr teyrnwialen a ledir. ac
vn o·nadunt a vyd sant. kallon eu
mameu a rỽygir. a|r meibon a|uydant
ymdiueit. Ef a|vyd diruaỽr abaỻ ar
y dynyon yny lunyeither y priaỽt ge+
nedyl yn|y ỻe. Y gỽr a|ỽna hynny a|ỽ+
ist gỽr euydaỽl a geidỽ porth ỻundein
Odyna yd ymchoel y dreic coch yn|y
phriodolyon deuodeu. ac yndi e|hun
y ỻafurya y dyỽalhau. ỽrth hynny y
daỽ dial gan duỽ. Kanys pob tir a|dỽ+
yỻ y amaeth. Marỽolyaeth a|gribdei+
la y bobyl. yr hoỻ genedloed a diffrỽy+
tha. Y gỽediỻon a adaỽant eu gane+
dic dayar. ac a|heant gardeu estro+
naỽl. Y brenhin bendigeit a darpara
ỻyges. ac yn neuad y deudec y·rỽg
y gỽynuydedigyon y rifir. Yna y
byd truan adaỽat y deyrnas. ac at+
lameu yr ydeu a|ymchoelant yn an+
ffrỽythlaỽn. Eilỽeith y kyfyt y dreic
ỽenn. a merch germania a|ỽahaỽd.
Eilỽeith y ỻenwir an gardeu ni o
estronaỽl hat. ac yn eithafoed y
ỻyn y gỽahana y dreic coch. ac o·dy+
na y koronheir pryf o germania. a|r