Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

NLW MS. Peniarth 5 (The White Book of Rhydderch, part 1) – page 13v

Proffwydoliaeth Sibli Ddoeth

13v

y lwmbardyeit. Odyna y kyuyt brenhin. O. y enw. o ffreinc ac a ryuela ar wyr rufein.
ac y bydant ryueloed ac ymladeu. a hwnnw a vyd gwr kadarn galluawl. ac ychydic o amsser
y gwledycha.XIOdyna y kyuodant gwyr o  aria. a gwyr creulawn y gyt ac
wynt. ac y keithiwant lleoed a elwir tarentus. a hairo. a llawer o dinessed a anrheithant.
a gwyr rufein pann vonnon* dyuot. ny byd a wrthwyneppo udunt. onyt duw y
duwyeu. ac arglwyd yr arglwydi. Ac yna y daw yr eidon. ac y diwreidant persiden. megys
nat achupper y dinessyd a wediont. a phan delhont y ymgyfaruot. y gwnant ffos ger llaw
y dwyrein. ac y ymladant yn erbyn gwyr rufein. ac y lluneithant tagneued y·rygthunt.
Ac yno y daw gwr ryuel dyborthyawdyr brenhin groec y dinas. ierapolis. ac y distriw
temloed y geuduwyeu. ac yna y doant kylyon mawr a chwilot. ac y bwytant yr holl wyd.
a holl ffrwytheu brenhinaetheu capadocie. a atil a yssan. ac o newyd yd
hir|gystegi. Ac gwedy hynny ny byd. ac y cyuyt brenhin arall. gwr ymladgar. R. y enw.
yn wir y gwledycha. ac gwybyd ditheu yn lle|gwir yd anteilygant yn|y erbyn llawer
o|r gwyr nessaf. a|r rei kyuoethawc.XIIAc yn y dydyeu hynny y bredycha brawt y
llall y agheu. a|r tat y mab. a|r brawt a gyttyaw a|e whaer. a llawer o bechodeu yskymun
a vyd yn y daear. Yr hen wyr a wnant gyvelogach a|r morynyon. a|r dryc·offeireit
gyt a|r twylledygyon werydon. Yr escyp drwy y drycweithredoed ny chredan yn iawn. a
gordmenedigaeh gwaet a vyd ar y daear. A themleu a lygrir drwy letradawl budyr gyt. a
chytyaw y gwyr a|r lleill. yny ymdangosso eu gweledigaeth udunt yn waradwyd. A|r
dynyon yna gribdeilwyr vydant. a threisswyr yn cassau gwironed. ac yn caru kelwyd.
a brawdwyr rufein a symudir os hediw yd anuonir y varnu heb rodi udunt. trannoeth
wynt a|e haduarnant yr un varwt yr da. ac ny varnant y iawnder namyn geu a ffalst.
ac yn y dydyeu hynny y bydant dynyon cribdeilaw ac yn kymryt rodyon
dros bop kelwyd. Ac y distrywir kyureith a gwironed. ac y kryn y daear yn ymrauaelon
leod*. ac ynyssed. a dinessyd. a brenhinaetheu a ossodir o uoduaeu. ac y byd
tymhestloed a ball ar y dynyon. a|r daear a diffeith drwy y gelynyon. ac ny rymhaa
gwacter y duyeu eu didanu.XIIIA gwedy hynny y kyuyt brenhin. k. y enw. a phan del.
ef a wledycha ennyt. nyt amgen dwy vlyned. ac ymladeu a wnant yn|y amsser. Ac gwedy
ynteu y daw brenhin. a. y enw. ac ef a gyneil y deyrnas drwy yspeit amsser. ac ef a daw y
rufein. ac a|e keithiwa. ac ny allant rodi y eneit yn llaw y elynyon. ac yn dydyeu y vuched
ef a vyd gwr mawr. ac a wna gwironed y|r tlodyon. ac a wledycha hir amsser. Ac gwedy
ef y kyuyt vrenhin arall. B. y enw. ac ohonaw ynteu y kerdant.xij. B. enw pob un. A|r
diwethaf a hennyd o lumbardi. ac a wledycha can mlyned. Gwedy hynny y daw brenhin o
ffreinc. B. y enw. yna y byd dechreu doluryeu. y kyuryw ny bu yr dechreu byt. ac yn y
dydyeu hynny y bydant ymladeu llawer a thrallodeu. ac gordinenedigaeth gwaet. ac ny byd
a wrthwyneppo y|r gelynyon. Ac yna heuyt y krynn y daear drwy dinessyd a brenhinaetheu.
a llawer o deyrnassoed a gaethiwir. Rufein a diwreidir o tan a chledeu. Rufein a gymerir
yn llaw y brenhin hwnnw. a dynyon treisswyr a vyd whannawc a crheulawn. ac yn cassau
y tlodyon. ac yg|kyuarssagu y rei diargywed. ac yn iachau y rei argywedus. Ac yna y bydant
y rei argywedussaf. ac enwiraf. ac arglwydiaetheu yn eu teruyneu a gaethiwir. ac ny byd
a wrthwyneppo udunt. neu at eu diwreido oc eu chwant. ac eu dryc·dyuyaeth.
XIVAc yna y kyuyt brenhin o groec. constans y enw. a hwnnw a vyd brenhinn y groec.
ac yn rufein. ac echdywynedic o|e olwc. a gwedus lun ar y gorff yn adurnyant anrydedus.
a|e teyrnas deudec mlyned a chant. Yn yr amser hwnnw y bydant goludogyon ar y daear
a dyr y ffrwytheu amlet. ac na werthir y messur gwenith mwy no cheinawc. a|r messur
olew yr keinnawc. A|r brenhin hwnnw a vyd a llythyr gar y vron yn wastat.