Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

NLW MS. Peniarth 21 – page 14v

Brut y Brenhinoedd

14v

1

a|gorvot a|orvc beli a|bran ar·na  ̷+
dvnt ac ev gyrv ar ffo. Ac ar ev
ffo ev daly yr holl vrenhined yny
vv reit vdvnt gwrhaev y|veli a
bran Ac yna y|bvant blwydyn
Ac wedy ataw y gwladoed hynny
velly onadvnt yd aethant ac ev
holl allu ganthvnt hyt yn rvvei+
n ac anreithyaw a|wneint y|gwl+
adoed a|wrth·ynepei vdvnt a
llad y|milein·llu heb trvgared
Ac yna yd oed vn rvvein dev
amerawdr. Sef oed ev hen+
wev. gabius. a|phorssenna. Ac
o|gyt·gynghor y|dely·ynt wy am+
eredret rvvein yn yr amser
hwnnw A|phan doeth beli a|bran
y dir rvvein. Anvon a|orvc gabius
a|fforssenna y|gynnic vdvnt
o dvhvn gynghor sened rvvein
anvedred o|evr ac aryant a|thl+
yssyev. Ac ygyt a|hynny hevyt
tevrrnget o|rrvvein bob blwy  ̷+
dyn yr hedwch vdvnt wyntev
Sef a|orvc beli a|bran yna kym  ̷+
ryt gwvstlon o|rrvvein ar hy  ̷+
nny. A|mynet odyno parth a
a|germania a|orvc beli a|bran
ac   ev gallu ganthvnt
Ac   yn|y lle gwedy ev myn  ̷+
et   o|rvvein tori a|orvc
gwyr rvvein ac wynt. A|mynet
nive  mawr onadvnt yn

2

berth y|wyr germania yn erbyn
bran a|beli. A|ffan giglev beli a|bran
tori o wyr rvvein ac wynt llidiaw
a|orvgant yn vawr kanyt oed hawd
vdvnt ymlad a|r|dev lu. Ac yn ev
kynghor y|kawssant trigaw beli a|y
rann o|r llu gyt ac ef y|ymlad a
gwyr germania. a|mynet bran a| ̷+
ann arall o|r llu y|ymlad a|gwyr
rvvein. Sef a|orvc gwyr rvvein
pan welsant hynny gwahanv a|gwyr
germania. ac ymchwelut tv a|rv  ̷+
vein o|vlaen bran a|y lu. A|phan wybu
veli hyny ssef yd ayth yntev a|y lu
hyt y|mewn glynn a|oed ar fforyd
gwyr rvvein a|hynny o|hyt nos ac
aros yno yny vv dyd. A|ffan doeth
y|dyd y ymdangos ynvchaf wyr
rvvein yn dyvot y|r glynn hwnnw
Ac yna yn diannot ev kyrchv a|orvc
beli vdvnt ac ev gwassgarv yn
dilesc ac wyntev wyr rvvein
yn diarfot ssef y|dechrevassant
gwassgarv a|ffo. ac eu hymlit a|orvc
beli a|y|wyr wynt gan|ev llad ac
ev hanavv y|lle y|godiwedit hyt
tra barhaawd y|dyd vdvnt
ac yny dywyllawd y|nos. Ac wedy
gorvot o|veli yn|y lle hono ef a|a+
eth a|y lu ganthaw yn ol|bran y
vrawt hyt yn rvvein. A|phan do 
yd oed vran ar allu vn eiste wr+
th gaer rvvein y|trydyd dyd oed