Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 78v

Brut y Tywysogion

78v

311

gantaỽ o|e wyr e hun. Ac o wyr   arglỽy+
di ereiỻ a|odynt gyfun ac ef y ymlad a
chasteỻ colỽyn. a|e gymeỻ y ymrodi. a
gỽedy y gael. ef a|e ỻosges. ac yn|ebrỽyd
odyno y kychỽy·nnaỽd a|e lu hyt y maes
hyfeid a|e|losgi. a gỽedy ỻosgi y|dyd hỽnnỽ
yn|y|dyffryn yn gyuagos y kyweiraỽd
Rosser mortymer a hu dysai yn vydinoed
aruaỽc. o ueirch a ỻurugeu a helmeu a
tharyaneu yn dirybud yn erbyn y kym+
ry. a   phan|welas y maỽr+
urydus   rys
hynny. Ym  wisgaỽ a|+
naeth megys   ỻeỽ dyfal o gaỻon
a ỻaỽ gadarn   a chyrchu y elynyon
yn wraỽl a|e hymchoelut ar ffo. a|e hymlit
a|e traethu yn dielỽ kyt bei gỽraỽl. yny
gỽynaỽd y marswyr yn diruaỽr yr or+
mod aerua o|r rei eidunt. ac yn|y ỻe yd
ymladaỽd a|chasteỻ paen yn eluael a
blifieu a magneleu. ac y kymheỻaỽd
y ymrodi. a gỽedy y gael y bu gyfun+
deb y·rygtaỽ a gỽilim breỽys. ac am|hyn+
ny yd edewis y casteỻ hỽnnỽ yn|hedỽch.
n|y ulỽydyn honno yd ymladaỽd henri
archescob keint Justus hoỻ loegyr. a
hyt* ac ef gynuỻeitua o Jeirỻ a Barỽne+
it ỻoegyr a hoỻ tywyssogyon gỽyned. yn
erbyn casteỻ gỽennỽynỽn yn|traỻỽg
ỻywelyn. a gỽedy ỻauuryus ymlad ac
ef ac amryuaelon peiranneu. a|dechymy+
gyon ymladeu. yn|y diỽed o enryued gel+
uydyt ỽynt a|enniỻyssant y casteỻ drỽy
anuon mỽynwyr y gladu y·danaỽ. ac y
wneuthur ffossyd dirgeledic y·dan y dayar
ac ueỻy y kymheỻỽyt y casteỻwyr y ymro+
di. ac eissoes ỽynt a|diagyssant oỻ yn ryd
a|e gỽisgoed gantunt a|e harueu eithyr
vn a|ỻas. ac odyna kyn diwed y ulỽydyn
honno y kynuỻaỽd gỽennỽynỽyn y wyr
y·gyt ac yd ymladaỽd yn wraỽl a|r dywe+
dedic gasteỻ. ac a|e kymheỻaỽd y ymrodi
idaỽ. drỽy amot hefyt rodi rydit y|r cas+
teỻỽyr y vynet yn iach a|e diỻat a|e harue+
u gantunt.  ulỽydyn honno y bu uarỽ
gruffud abat ystrat Marcheỻ.  ulỽydyn

312

rac ỽyneb y bdiruaỽr dymhestyl o ua+
rỽolyaeth ar|hyt y·nys prydein oỻ a ther+
uyneu ffreinc yny vu varỽ anneiryf o|r
bobyl gyffredin. a diuessured o|r bonhedi+
gyon a|r|tywyssogyon. ac yn|y ulỽydyn
dymhestlaỽl honno yd ymdangosses an+
tropos o|e chỽioryd. y rei a|elỽit gynt yn
dỽywesseu y|tyghetuennoed y|kygoruyn+
nus wenwynic nerthoed yn erbyn y veint
arderchaỽc dywyssaỽc hyt na aỻei ystory+
aeu ystas ystoryaỽr na chathleu fferyỻ
uard. menegi y veint gỽynuan a|dolur a
thrueni a|doeth y hoỻ genedyl y brytanye+
it pan dorres ageu yr emeỻdigedic ulỽy+
dyn honno o lỽyn y teghetuenneu y gym  ̷+
ryt yr arglỽyd rys ab gruffud dan y hada+
ned dan darestygedic uedyant ageu y
gỽr a|oed benn a tharyan a chedernit y
deheu a hoỻ gymry. a gobeith ac amdif+
fynn hoỻ genedloed y brytanyeit. Y gỽr
hỽnnỽ a hanoed o vonhedickaf lin brenhin+
ed. Ef a|oed eglur o amylder kenedyl.
a grymuster y uedỽl a gyffelybaỽd ỽrth
y genedyl. Kyghorỽr y dylyedogyon. m+
ladgar yn|erbyn kedyrn. Diogelỽch y
darestygedigyon. mladỽr ar geyryd.
Kyffroỽr yn ryfeloed. Kyweirỽr yn|y by+
dinoed a|e reolỽr. Cỽympỽr y toruoed.
ac megys baed neu leỽ yn ruthraỽ ueỻy
y dywalei y greulonder yn|y elynyon
Och am ogonyant yr ymladeu. Taryan
y marchogyon. Ymdiffynn y wlat. Tegỽch
arueu. Breich y kedernit. aỽ yr haelon
ygat y dosparth. Echtyỽynnỽr y aduỽ+
ynder. vchelder maỽrurytrỽyd. Defnyd
grymusder. Eil achel arỽy o nerth cle+
dyr y dỽyuron. Nestor o hynaỽster. Tideus
o leỽder. Samson o gedernit. Ector o
brudder. Ercỽlf o wychter. Paris o bryt.
Vlixes o lauar. Selyf o doethineb. Aiax
o uedỽl. a grỽndỽal yr hoỻ gampeu.
G ỽedy marỽ yr arglỽyd rys y dynes+
saaỽd gruffud y vab yn|y ol yn ỻy+
wodraeth y kyuoeth yr hỽnn a|delis mael+
gỽn y vraỽt pan doeth y|dywededic vaelgỽn
wedy ry aỻtudaỽ kyn|no hynny o|e gyfoeth
a|e wyr