Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 253v

Brut y Saeson

253v

1018

Madaỽc uab ỻywelyn yn dywyssaỽc
udunt. a|hỽnnỽ yn|y diwed a ymro+
des y|r brenhin. ac a|darestyngaỽd eilw+
eith y wlat y|r brenhin. ac y rodes y
brenhin y tywyssogaeth y edwart y
vab. ac odyna gwedy marỽ alexan+
der brenhin prydein. y tyfaỽd an+
nuundeb y·rỽng yr yscottyeit am y
deyrnas. Ac y doeth y norhamtỽn ar
dal ỻoegyr a|phrydein y hedychu y+
ryngthunt. ac o gyffredin gynghor
y gỽnaeth ion baliol yn vrenhin.
a hỽnnỽ a|wnaeth wrogaeth idaỽ
yn|y casteỻ newyd ar drin. ac ody+
na y ryuelaỽd yn y erbyn. ac y gỽ+
naeth ỻawer o|drỽc ar|ardaloed ỻoe+
gyr. Ac yn|y erbyn y doeth y bren+
hin ac y|darestyngaỽd hoỻ prydein.
ac y rodes y deyrnas yn|ỻaỽ yr bren+
hin. ac yd|aeth ynteu y|ỽ gyuoeth o|r
tu draỽ y|r mor. Eilweith y ryuela+
ỽd yr yscottyeit. ac y gỽnaethant ỻawer
o|drygeu   ar nordhỽmbyrlont. a
ỻad a ỻosgi ac anreithyaỽ. ac y
goruu y brenhin arnadunt. yn|y
diwed y ỻadaỽd Robert y brus Jon
ryt kỽmin yn eglwys y brodyr troet+
noeth yn|dỽnfrys. ac a ymdyrchafaỽd
e|hun yn vrenhin. ac yn|y erbyn y
ỻuudaỽd edwart. ac ar yr hynt honno
y bu uarỽ yn ymyl kaer lyr. Oet
yr arglỽyd oed yna. Seith mlyned
a|thrychant a|Mil. duỽ gỽyl thomas
verthyr y bymthecuet vlỽydyn ˄ar vgeint o|e
deyrnas.  Seith mlyned a thrych+
ant a mil oed oet crist. pan goronhaw+
yt edwart y vab ef yn vrenhin. y
chwechet dyd o galan maỽrth. hỽn+
nỽ a|briodes Jsbel verch brenhin ffre+
inc. a gỽedy hynny y kyfodes yn|y
erbyn ỽmfrei boỽn mab ỽmffrei araỻ. iarỻ

1019

henfford. a|r deu Rosser mortimer. a
roger damri. a Jon giffart. a huỽ
de andelei. ac arglỽyd bercklei. ac y
dalyassant ef ym morgannỽc. ac ym
merclei y merthyrwyt. ac yng|kaer loeỽ
y cladwyt. ac vgein mlyned y|gwledychaỽd.
P ymtheng mlyned a deugeint a
thrychant a mil oed oet crist.
pan goronhawyt edwart y uab ynteu.
hỽnnỽ a|ryuelaỽd ar ffreinc. ac yn|y amser
ef y delit brenhin ffreinc ac y ducpỽyt
yng|karchar y loegyr. Hỽnnỽ godinebus
oed. ac vn vlỽydyn ar|dec a deugeint y
gỽledychaỽd. ac yn ỻundein y cladwyt.
Ac yn|y amser ef y bu deir marwolyaeth
yn ynys prydein.  ~  
Vn vlỽydyn ar|bymthec a thrugeint
a|thrychant a Mil oed oet crist. pan go+
ronhawyt rikart uab edwart tywyssaỽc
y wyr ynteu yn vrenhin. Y bedwared
vlỽydyn o|e deyrnas ef y kyvodassant kyf+
fredin ỻoegyr yn erbyn eu pennaduryeit
ac eu harglỽydi. ac y ỻadassant archescob
kaergeint Jaỽnsler y brenhin. a|meistyr
creuyd Jeuan vedydyỽr. hỽnnỽ oed dry+
sorỽr y|r brenhin yna. a|ỻawer o wyrda
ereiỻ. Y bymhet vlỽydyn o|e deyrnas ef
y crynaỽd y dayar yn ỻoegyr ac yng|kym+
ry. Y chwechet vlwydyn o|e deyrnas ef y
bu y ỻifeiryeint maỽr. mal yd|oed an+
haỽd traethu na dywedut a|wnaeth o
drỽc ar draỽs ỻoegyr.  ~ ~