Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 176v

Y gainc gyntaf

176v

715

1
dy|wybot. ny buost gyn hegaret gỽas
2
ditheu. ny bu gyn|haỽsset gennyt titheu
3
treulaỽ dy da. ny bu|weỻ dy dosparth eiry+
4
oet. no|r ulỽydyn honn. y·rof|i a|duỽ heb ynteu
5
ys iaỽn a|beth yỽ ychỽi diolỽch y|r gỽr a|uu
6
y·gyt a|chỽi. a|ỻyna y gyfranc ual y bu a|e
7
datkanu oỻ o bỽyỻ udunt. Je arglỽyd heb ỽy
8
diolỽch y duỽ kaffel ohonat y gedymdeithas
9
honno. a|r|arglỽydiaeth a|gaỽssam ninheu.
10
y vlỽydyn honno ny|s attygy y gennym ot|gỽnn.
11
nac attygaf y·rof|y a|duỽ heb ynteu bỽyỻ. ac o
12
hynny aỻan dechreu kadarnhau kedymdeithas
13
y·ryngtunt. ac anuon o bop un y gilyd meirch
14
a milgỽn a hebogeu. a|phob kyfryỽ dlỽs o|r a
15
debygei bop vn digrifhau medỽl y gilyd ohonaỽ.
16
Ac o achaỽs y drigyant ef y vlỽydyn honno
17
yn annỽuyn. a gỽledychu ohonaỽ yno mor
18
lỽydyannus a|dỽyn y|dỽy deyrnas yn vn dyd drỽy
19
y dewred ef a|e vilỽryaeth y|diffygywys y enỽ
20
ef ar pỽyỻ penndeuic dyuet. ac|y gelwit pỽyll
21
penn annỽuyn o|hynny aỻan. a threigylgỽeith
22
yd|oed yn arberth prif lys idaỽ a gỽled darpa+
23
redic idaỽ ac y·niueroed maỽr o wyr ygyt ac ef.
24
A|gỽedy y bỽyta kyntaf kyuodi y orymdeith
25
a|oruc pỽyỻ. a|chyrchu penn gorsed a|oed uch
26
laỽ y ỻys a|elwit gorsed arberth. arglỽyd heb
27
un o|r ỻys kynnedyf yr orsed yỽ. pa dylyedaỽc
28
bynnac a|eistedo arnei nat a odyno heb vn
29
o|r deupeth. ae kymriỽ ae archoỻeu. neu yn+
30
teu a|welei ryuedaỽt. Nyt oes arnaf|i ovyn
31
kael kymriỽ neu archoỻeu ymplith hynn
32
o niuer. Ryuedaỽt hagen da oed gennyf pei
33
as|gỽelỽn. Mi a|af y|r orsed y eisted. Eisted a|w+
34
naeth ar yr orsed. ac ual y bydant yn eisted ỽynt
35
a|welynt gỽreic ar uarch canwelỽ maỽr aru+
36
chel. a gỽisc eureit lathreit ymdanei yn|dyuot
37
ar hyt y brifford a gerdei o|r orsed. Kerdet araf
38
gỽastat oed gan y|march ar uryt y neb a|e gỽelei.
39
Ac yn|dyuot yn ogyfuuch a|r orsed. Ha wyr
40
heb·y pỽyỻ a|oes ohonaỽch chỽi a|adnapo y
41
uarchoges racco. Nac oes arglỽyd heb ỽynt.
42
aet vn heb ynteu yn|y herbyn. y wybot pỽy
43
yỽ. vn a|gyuodes yn|vud*. a|phan|doeth yn|y|her+
44
byn y|r|fford. neut athoed hi heibaỽ. Y hymlit
45
a|wnaeth ual y gaỻei gyntaf o pedestric. A|phei
46
vwyhaf vei y vrys ef. peỻaf vydei hitheu y

716

1
ỽrthaỽ ef. A phan|welas na|thygyei idaỽ y hym+
2
lit. ymchoelut a|oruc att pwyll a|dywedut ỽrth+
3
aỽ. arglỽyd heb ef ny thyckya y pedestyr yn|y
4
byt y hymlit hi. Je heb ynteu pỽyll dos dos*
5
y|r ỻys a|chymer y march kyntaf a|welych a
6
dos ragot yn|y hol. Y march a|gymerth ac
7
racdaỽ yd|aeth. Y maestir gỽastat a gauas.
8
ac ef a|dangosses yr ysparduneu y|r march.
9
A phei vỽyhaf y ỻadei ef y|march. peỻaf vydei
10
hitheu y ỽrthaỽ ef. Yr vn gerdet a|dechreuas+
11
sei hitheu yd oed arnaỽ. Y varch ef a|baỻwys.
12
A phan wybu ef ar y varch paỻu y pedestric.
13
ymchoelut hyt y ỻe yd oed pỽyỻ a|wnaeth.
14
arglỽyd heb ef ny thyckya y neb ymlit yr
15
unbennes racko. Ny wydỽn i varch gynt
16
yn|y kyuoeth no hỽnn. ac ny thygyei ymi
17
y hymlit hi. Je heb·y pỽyll y mae yno ryỽ
18
ystyr hut. aỽn parth a|r ỻys. Y|r llys y doeth+
19
ant. a|threulaỽ y|dyd hỽnnỽ a|wnaethant.
20
A thrannoeth kyuodi y uynyd a|wnaethant
21
a|threulaỽ hỽnnỽ yny oed amser mynet y
22
vỽyta. A gỽedy y bỽyta kyntaf. Je heb yn+
23
teu bỽyỻ ni aỽn yr vn niuer y|buam doe y
24
penn yr orsed. a thydi heb ef ỽrth vn o|e
25
uackỽyeit. dỽc gennyt y march kyntaf a
26
wypych yn|y maes. a|hynny a|wnaeth y
27
mackỽy. Yr orsed a|gyrchassant a|r march
28
gantunt. Ac ual y|bydynt yn eisted wynt
29
a|welynt y wreic ar yr un march. a|r vn
30
wisc ymdanei yn|dyuot yr vn fford. ỻyma heb+
31
y pỽyỻ y uarchoges doe. Byd baraỽt was
32
heb ef y wybot pỽy yỽ hi. arglỽyd heb ˄ef mi a|w+
33
naf hynny yn ỻawen. ar|hynny y uarchoges
34
a|doeth gyuerbyn ac ỽynt. Sef a|oruc y mac+
35
kỽy yna ysgynnu ar y march. a|chynn|daruot
36
idaỽ ymgyweiryaỽ yn|y gyfrỽy. neur ry adoed
37
hi heibyaỽ. a|chynnỽỻ y·ryngtunt. Amgen
38
vrys gerdet nyt oed genthi hi no|r dyd gynt.
39
Ynteu a gymerth rygig y gan y uarch. ac
40
ef a|debygei yr arauet y kerdei y uarch. yr ym+
41
ordiwedei a|hi. a|hynny ny thygyei idaỽ.
42
Eỻỽng y uarch a|oruc ỽrth avỽyneu. nyt oed
43
ef nes idi yna no chyn bei ar y gam. A|phei
44
vỽyhaf y lladei ef y varch. peỻaf vydei hitheu
45
y ỽrthaỽ ef. Y cherdet hitheu nyt oed uỽy no
46
chynt. Kany welas ef tygyaỽ idaỽ y hymlit.