Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 243r

Delw'r Byd

243r

976

1
yn|ỻawer o betheu ereiỻ. a molesteu uy|mryt
2
periglus yỽ ynteu o achaỽs dynyon kyghor+
3
vynnus ny orffỽyssant yn aflonydu y petheu
4
ny aỻont y gyffelybu. a|r petheu ny aỻont
5
y gadarnhau. nyt ebryuygant y sathru
6
mal buch dreỽedic. a|r petheu a|gablont ar
7
gyhoed. a veuyryant dan gel. ac oc an|ỻauur
8
ni a|gymerant yn weithret udunt e|hun.
9
ac a|sathrant ar gyhoed mal y|moch y|r mere+
10
rit. a chanyt vy|ỻauur. namyn my|hun oỻ.
11
a dylyaf i y anuon ytti. Ac yn|bennaf oỻ pryt
12
na dyaỻỽyf i vyg|geni y my|hun. mỽy noc y|r
13
hoỻ vyt gan ysgaelussaỽ y dynyon kyghor+
14
uynnus. ac a ymdodant e|hunein. ac a|gno+
15
ant e|hunein o gaỻon gyghoruynnvs. Ac
16
nyt miui a gnoant ỽy. a minheu a|gyrchaf
17
y goruchelyon defnydyon. kanys y ỻauur
18
a orvyd ar|pob|peth. Ac ỽrth hynny ar dysc y
19
lawer. nyt o amylder ỻyfreu udunt y gỽne+
20
ir y ỻyfyr hỽnn. ac y rodir yn|enỽ idaỽ. delỽ
21
y|byt. o achaỽs gỽelet yndaỽ ỻunyeith yr hoỻ
22
vyt y myỽn drych. yn|yr hỽnn yd edewir arỽys  ̷+
23
tyl an|kedymdeithas ni rac ỻaỽ. Ny|dodaf|i
24
dim yndaỽ ef. o·nyt a|ganmolont yr athraỽ+
25
on mỽyhaf. ~ ~ ~ ~ ~ ~
26
Y  byt a|dywedir megys kyffroedic o|bop
27
parth. kanys yn|dragywydaỽl kyffro y
28
mae. Y ffuruf yssyd ar lun pel. ac ar|gy+
29
ffelybrỽyd wy yn|dosparthedic ỽrth y defnydy+
30
eu. O·dieithyr ygkylch yr wy y mae plisgyn
31
am y gwyn. Ac ygkylch y melyn y mae y
32
gỽynn. a|r melyn yssyd ygkylch y defnyd
33
bychan yssyd yn|y perued. val y mae byt y
34
ffuruauent ygkylch yr aỽyr glan. Odyna
35
yr awyr glan ygkylch yr wybyr. Odyna yr
36
wybyr ygkylch y dayar. ual y byd y melyn
37
ygkylch y|defnyd bychan. Creedigaeth y
38
byt o bym mod yd yscriuennir. Vn onadunt
39
kynn amseroed ac oessoed yd oed hoỻ ffuryf
40
y|byt y medỽl duỽ. ac y|r medỽl hỽnnỽ y|dywe+
41
dir. y peth a|wnaetpỽyt* yndaỽ ef buched oed.
42
Yr eil greedigaeth pan grewyt y byt. ar|gyffely+

977

1
brỽyd medỽl duỽ. megys y dywedir. y neb a
2
pressỽyla yn tragywyd a|wnaeth pob peth ygyt.
3
Tryded greedigaeth; pan grewyt pob|peth
4
yn|wahanredaỽl herỽyd eu ryỽ yn|y whe
5
diwarnaỽt. ac o hynny y dywedir. Yn|y
6
whe diwarnaỽt y gỽnaeth duỽ y|hoỻ weith+
7
redoed yn da iaỽn. Pedwared creedigaeth
8
uu. pan|wahanỽys duỽ y creaduryeit pob un
9
y|ỽrth y gilyd. a|phob un yn|y greedigaeth yn
10
amgen furyf. ual y geỻit adnabot dyn a dyn.
11
ac anniueil y|ỽrth anniueil. Ac o|r|greedigaeth
12
honno y dywedir. Vyn|tat i a|lauurya hyt
13
yr aỽr honn. a minnheu a|lauuryaf. 
14
Pymhet greedigaeth yỽ. pan at·newydha+
15
er ettwa y|byt. Ac o|hynny y|dywedir. ỻyma
16
y gỽnaf i bop peth o newyd. ac yna y gỽna+
17
ethpỽyt y pedwar defnyd. a|r|defnydyeu hyn+
18
ny yssyd ympop peth. Nyt amgen. Tan.
19
awyr. Dỽfyr. Dayar. a|r rei hnny* a|gerda
20
pob|un yn|y|gilyd yn eu kylch. Y tan yn|yr
21
awyr. a|r awyr yn|y dỽfyr. A|r|dỽvyr yn|y
22
dayar. a ymchoelir. ac y|gwrth·ỽyneb y day+
23
ar yn|y dỽfyr. Y|dỽfyr yn|yr aỽyr. a|r awyr
24
yn|y tan a|gedymdeithant. A|phob rei o+
25
nadunt oc eu priodolder a ymrỽymant pob
26
vn a|e vreich dros y|gilid. ac a|ymgymysgant
27
yn gyfun bob eilwers. kanys y dayar.
28
sech ac oer yỽ. ac a|gytweda a|r dỽfyr oer.
29
Y dỽfyr oer a|gỽlyb yỽ. a|gytweda y|r aỽyr
30
gỽlyb. Yr awyr gỽlyb a|thỽym yỽ. a gyt+
31
weda y|r|tan gỽressaỽc a sych a gyuuna
32
a|r|dayar sech. a chanys trymaf o·nadunt
33
yỽ y|dayar y mae yn issaf. a|r tan kanys
34
yscaỽnaf yỽ a achub y|ỻe uchaf. a|r|deu
35
erereiỻ*. nyt amgen y dỽfyr a|r awyr. yn|y
36
kymherued y mae. megys rỽym kedernit.
37
a chanys try·maf o|r deu yỽ y dỽfyr. nessaf
38
yỽ y|r dayar. a|r awyr kanys ysgaỽnaf yỽ
39
nessaf yỽ y|r tan. Ac yman y rifir yr ani+
40
ueileit. a|gerdont y dayar. Kyl* yr hoỻ day+
41
ar a uessurỽyt o riuedi un uiỻtir ar|huge+
42
int a mil o vilioed o viỻtiroed deggỽeith.