Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 178v

Y gainc gyntaf

178v

723a

1
arnei e|hun diuetha y mab. ac ny|byd an taered ni an
2
whech ỽrthi hi e|hunan. Ac ar y kyghor hỽnnỽ y
3
trigyassant. Parth a|r dyd riannon a|deffroes
4
ac a|dywaỽt. a wraged heb hi mae y mab. Arglỽyd+
5
es heb ỽy na ouyn|di yni y mab. nyt oes ohonam
6
ni namyn cleisseu a dyrnodeu yn ymdaraỽ a|thi
7
a|diamheu yỽ gennym na welsam eiryoet vilỽr+
8
yaeth yn vn wreic kymeint ac ynot ti. ac ny
9
thygyaỽd yni ymdaraỽ a|thi. neur diffetheeist
10
dy hun dy uab. ac na haỽl ef ynni. A druein heb+
11
y riannon yr yr arglỽyd duỽ a|wyr pob peth. na
12
yrrỽch geu ar·naf|i. Duỽ a|wyr pob peth a|wyr
13
bot yn|eu hynny. Ac os ovynn yssyd arnaỽch
14
chỽi. y|m|kyffess y duỽ mi a|ch differaf. Dioer
15
heb ỽy ny adỽn ni drỽc arnam ny hunein yr
16
dyn yn|y byt. a|druein heb hitheu ny cheffỽch
17
un drỽc yr dywedut y wirioned. Yr a dywettei
18
hi yn dec ac yn druan ny chaffei namyn yr
19
un atteb gan y gỽraged. Pỽyỻ penn annỽ+
20
uyn ar hynny a|gyuodes a|r|teulu a|r niuero+
21
ed. a chelu y damwein hỽnnỽ ny aỻwyt.
22
Y|r wlat yd|aeth y chwedyl a|phaỽb o|r gỽyrda
23
a|e kigleu. A|r|gỽyrda a|doethant ygyt y w+
24
neuthur kennadeu att bỽyỻ. y erchi idaỽ ys+
25
gar a|e wreic am gyflafan mor anwedus
26
ac a|wnathoed. Sef atteb a rodes pỽyỻ. nyt
27
oed achaỽs gantunt hỽy y erchi y mi yscar
28
a|m gỽreic. namyn am na bydei blant idi.
29
Plant a|ỽn i y uot idi hi. ac nyt yscaraf a
30
hi. O|r gỽnaeth hitheu gam kymeret y
31
phenyt amdanaỽ. Hitheu riannon a|dy+
32
uynnỽys attei athraỽon a|doethon. a gỽedy
33
bot yn|degach genthi kymryt y phenyt
34
noc ymdaeru a|r gỽraged. y phenyt a gym+
35
erth. Sef penyt a|dodet arnei bot yn|y ỻys
36
honno yn arberth hyt ympenn y seith mly+
37
ned. ac ysgynuaen a|oed odieithyr y|porth.
38
eisted ohonei geyr ỻaỽ hỽnnỽ beunyd. a
39
dywedut y baỽp o|r a|delei o|r a debyckei
40
na|s gỽypei y gyfranc honno oỻ. o|r a
41
attei idi y dỽyn. kynnic y westei. a|pheỻ+
42
ennic y dỽyn ar y cheuyn y|r|ỻys. a|damỽ+
43
ein y gadei yr vn y|dỽyn. Ac ueỻy treulaỽ
44
talym o|r ỽlỽydyn a|wnaeth. Ac yn|yr am+
45
ser hỽnnỽ yd oed yn arglỽyd ar went is
46
coet teirnyon tỽryf vliant. a|r gỽr goreu

723b

1
yn|y byt oed. ac yn|y ty yd oed cassec. Ac nyt
2
oed yn|y teyrnas na march. na chassec degach
3
no hi. a phob nos calan mei y moei. ac ny
4
wybydei neb un geir y ỽrth y hebaỽl. Sef
5
a|wnaeth teirnon ymdidan nossweith a|e
6
wreic. Ha|wreic heb ef ỻibin yd ym bop blỽy+
7
dyn yn cadỽ eppil yn kassec heb gaffel yr vn
8
ohonunt. Beth a|eỻir ỽrth hynny heb hi.
9
Dial duỽ arnaf heb ef nos galanmei yỽ
10
heno ony wybydaf i pa|dileith yssyd yn dỽyn
11
yr ebolyon. Peri dodi y gassec y myỽn ty a|w+
12
naeth. a gỽiscaỽ arueu ymdanaỽ a|oruc ynteu.
13
a|dechreu gỽylat y nos. ac ual y byd dechreu nos.
14
moi y gassec ar ebaỽl maỽr telediỽ. ac yn|seuyỻ
15
yn|y ỻe. Sef a|wnaeth teirnon kyuodi ac edrych
16
ar praff·ter yr ebaỽl. Ac ual y byd ueỻy. ef
17
a|glywei tỽryf maỽr. ac yn ol y tỽryf ỻyma
18
grauanc trỽy ffenestyr ar y ty. ac yn ymaua  ̷ ̷+
19
el a|r ebaỽl geir y vỽng. Sef a|wnaeth ynteu
20
teirnon tynnu cledyf. a|tharaỽ y vreich o
21
not yr elin ymeith. Ac yny vyd hynny o|r ure+
22
ich a|r ebaỽl gantaỽ ef y myỽn. ac ar|hynny
23
tỽryf a disgyr a gigleu y·gyt. agori y drỽs
24
a|oruc ef a|dỽyn ruthur yn ol y tỽryf. ny we+
25
lei ef y tỽryf rac tywyỻet y nos. ruthur a|duc
26
yn|y ol a|e ymlit. a dyuot cof idaỽ adaỽ y|drỽs
27
yn agoret. ac ymchoelut a|wnaeth. ac ỽrth
28
y drỽs ỻyma vab bychan yn|y gorn gỽedy
29
troi ỻenn o pali yn|y gylch. Kymryt y mab
30
a|wnaeth attaỽ a|ỻyma y mab yn|gryf yn|yr
31
oet oed arnaỽ. Dodi caeat ar y drỽs a|wnaeth
32
a chyrchu yr ystaueỻ yd oed y wreic yndi.
33
Arglỽydes heb ef ae kyscu yd|ỽyt ti. Nac ef
34
arglỽyd heb hi. mi a gysceis a|phan|doethost ti
35
y myỽn mi a deffroeis. Y mae yma vab itt heb
36
ef os mynny yr hỽnn ny bu itt eiryoet. arglỽ+
37
yd heb hi pa gyfranc uu hynny. ỻyma oỻ heb+
38
y teirnon a|menegi y dadyl oỻ. Je arglỽyd heb
39
hi pa|ryỽ wisc yssyd am y|mab. ỻenn o bali heb
40
ynteu. mab y dynyon mỽyn yỽ heb hi. arglỽyd
41
heb hi digrifỽch a|didanỽch oed gennyf|i bei
42
mynnvt ti. mi a|dygỽn wraged yn vn a|mi. ac
43
a|dywedỽn vy mot yn veichaỽc. Miui a|duunaf
44
a|thi yn ỻawen heb ef am|hynny. ac ueỻy y gỽ+
45
naethpỽyt. Peri a|wnaethant bedydyaỽ y mab
46
o|r bedyd a|wneit yna. Sef enỽ a|dodet arnaỽ gỽri