Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 119r

Ystoria Carolo Magno: Chronicl Turpin

119r

492

1
wyr y|rei ereiỻ. Ac yn|diannot dodi deu+
2
wr y ornest y dangos gwiryoned am hynny.
3
Nyt amgen Teodric dros Chyarlys. A
4
Phinabel dros wennwlyd. ac yn|diann+
5
ot y ỻas Phinabel. Ac yna y peris
6
Chyarlys rỽymaỽ Gwennwlyd wrth bedỽ+
7
ar|meirch kadarnaf o|r llu. a dodi pedwar
8
gỽyr arnadunt. ac eu kymheỻ y bedeir
9
bann y byt. pob un o·nadunt yg|gỽrthỽy+
10
neb o|e gilyd. ac ueỻy y kauas Gwenw+
11
lyd y agheu. Ac yna iraỽ a|orugant ca+
12
laned eu|gwyr ennwaỽc oỻ a myrr a bal+
13
sami. Ereiỻ o·nadunt a haỻtwyt a|halen
14
ac a|ducpỽyt ymeith odyno. Ereiỻ o·na+
15
dunt a|gladỽyt yno. Ereiỻ a|ducpỽyt y
16
ffreinc. ac yd|oed dỽy vynnỽent bennadur
17
gyssegredic. vn yn arelaten gwedy y chy+
18
segru o seith escyb. ac yn|yr rei hynny
19
y cladỽyt y ran uỽyhaf o|r calaned. A|ch+
20
orff Rolant a|ducpỽyt yn|anrydedus hyt
21
ym|blif. ac yn eglỽys seint rỽmin y cladỽ+
22
yt. a|baryssei e|hun y hadeilat. a chanon+
23
wyr a|ossodet yndi. a|e gledyf a|ossodet
24
vch y benn. a|r eliffant y gorn a rodet is y
25
draet yn ỻe uchel yr enryded idaỽ a molyant
26
a chlot. A|gwedy daruot hynny y rodes
27
Chyarlys deudeng mil o vgeineu o aryant
28
a|r riuedi hỽnnỽ o vyssanneu eur a gwis+
29
goed anrydedus. a bỽyt a|diaỽt yn|didlaỽt
30
y achenogyon. a|r tir a|r dayar a|r seith
31
miỻtir ygkylch eglỽys seint rỽmin. a|r
32
casteỻ a|r ỻys ac a berthynei ỽrthunt a|r
33
mor heuyt. a hynny oỻ o garyat rolant.
34
Ac ef a|rodes y|ganonnwyr y ỻe hỽnnỽ
35
na|bei arnunt neb ryỽ geithiwet bydaỽl.
36
namyn rodi diỻat un weith bop blỽydyn
37
rac eneit rolant kyuenỽ y dyd y ỻas y
38
dec achenaỽc ar hugeint ac eu porthi y
39
nos honno. A|chann dec saỻwyr ar|huge+
40
int. a dec efferen ar hugeint. yn enryded
41
y Rolant a|r niuer a uerthyrỽyt y·gyt ac
42
ef yn|yr yspaen ual y bydynt gyfrannaỽc
43
ar y coroneu. ac ỽynteu a|adaỽssant ar
44
eu|ỻỽ wneuthur hynny. Ac ar hynny
45
yd|aeth Chyarlys o vlif hyt yn vien. ac
46
yno y bu yn gorffowys ychydic ac yn kym+

493

1
ryt medeginyaeth o|e glỽy·ueu a|e|urath+
2
eu. ac odyno yd|aeth y baris. Ac yna y
3
goruc gỽnsli yn sein denis. a|e|dywyssogyon
4
a|e escyb yn eglỽys seint denis y diolỽch
5
y duỽ a|r sant y nerth a|r grym a ro+
6
dassei idaỽ y ystỽg y paganyeit. Ac|yna
7
y rodes ef holl ffreinc yn darestyngedic y
8
seint denys. val y rodassei Baỽl ebostol. a
9
chlemens bab a orch·ymynnassynt gynt
10
y|r brenhined a|r tywyssogyon u·vudhau
11
y|r eglỽys honno a rodi pedeir keinyaỽc
12
o bop ty bob blỽydyn y adeilat yr eglỽys
13
Ac ef a|eỻygod pob kaeth yn|ryd yr|talu y
14
dreth honno. a|r ỻaỽenhaf a|e talei a|elw+
15
it ffranc seint denys. Ac odyna y gelwit
16
y wlat honno freinc. a|chyn|no hynny
17
galli oed y henỽ. Sef yỽ dyaỻ yr enỽ
18
ffranc ryd o geithiwet pob kenedyl.
19
Kanys ỽynt a|dylyant uot yn|bennaf.
20
A C odyna yd|aeth chyarlys hyt y|ỻe
21
a elwir dyfỽr graỽn parth a|leodin.
22
Ac ef a|beris wneuthur enneint
23
yno. yn|dogyn y wres heb gilyaỽ yn dra+
24
gywyd o geluydyt ac ardymer. ac eglỽys
25
a|adeilassei y|r wynuydedic veir wyry
26
a adurnaỽd o eur ac o aryant. a|dodrefyn
27
eglỽyssaỽl. a pheri ysgriuennu yndi.
28
ac ysgythru y|myỽn neuad idaỽ. ar y
29
pharỽytyd yn ỻythyr a delỽeu eureit
30
ystoryaeu yr hen·dedyf oỻ. Ac ysgyth+
31
ru y|myỽn neuad idaỽ ynteu oed yno
32
hynny oll. a|dodi kỽbyl o|e|ymladeu yn
33
yr|yspaen. A|r|seith gelfydyt ygyt a
34
hynny. Gramadec gyntaf a|ysgriuen+
35
nỽyt yno kanys hi yssyd vam y kelvy+
36
dodeu. a hi a|dysc pa|saỽl yssyd o lythyr
37
A|pha delỽ yd|yscriuenner pob ymadra+
38
ỽd. o ranneu y siỻaueu a uo yndaỽ. a|th*
39
drỽy y geluydyt honno y dyeiỻ y ỻeo+
40
dron yn|yr eglỽys pỽyỻ yr ymadraỽd
41
a|darỻeont. a|r neb ny|wypo honno. dar+
42
ỻein yr ymadraỽd a|wna. ac ny|s dyeiỻ
43
vegys y neb ny bo yr agoryat ny wyr
44
beth a vo yn|y ỻestyr a|r|clo arnaỽ yn|y
45
dirgelu. Music a ysgythrỽyt yno
46
a honno a dysc keluydyt y ganu.