Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 115v

Ystoria Carolo Magno: Can Rolant

115v

478

1
ar ymlad yn ỽraỽl ual nat ymhoelom ni y
2
ffo. yr a gyuarffo a ni o berigyl. Dangos+
3
sỽn an harueu udunt ac ymladỽn ac ỽynt
4
val y|del kymraỽ arnunt ac ar a|e gwelo.
5
Ac yna yd|aeth Turpin archescob y benn
6
brynn oed yn agos attaỽ. a dywedut ỽrth
7
y lu yr ymadraỽd hỽnn. A wyr·da ffenedic
8
heb ef coffeỽch panyỽ y gan grist y|ch
9
gelỽir chỽi yn|gristonogyon. a|phanyỽ
10
yroch chỽi y diodefaỽd ef angeu. veỻy
11
y dylywch chỽytheu diodef agheu yr·do
12
ynteu. Ac ueỻy keissỽch gedymdeithas
13
crist oc aỽch agheu chỽitheu. ac val y
14
par·attoes ef gedymdeithas y chỽi drỽy
15
agheu. ymbarattoỽch chỽitheu y gym+
16
ryt y gedymdeithas ynteu yn|dragywyd
17
o ymlad a|e elynyon. ac a|lader ohonaỽch
18
merthyri vydỽch a pherch·en coroneu yn
19
y|nef. A|ỻyma maneu y vickari ef yn
20
awch geỻỽg o|ch hoỻ bechodeu. ac ny|byd
21
o|benyt arnaỽch namyn na ffooch a rodi
22
dyrnodeu maỽr mynych. Ac yna yd|esgyn+
23
naỽd y gwyr ar eu meirch. ac o|hyder gei+
24
ryeu yr archescob enynnu o ffynnyant
25
a|glewder ual na|damunynt gaffel dim
26
namyn ymlad. Ac Oliuer a|e hannoges
27
val hynn. Paham yd|arhoỽn ni ỽyntỽy
28
heb ef. namyn kyrchỽn ỽynt yn|diargys+
29
sỽr. a rodỽn udunt y dyrnodeu kyntaf
30
kanys y neb a|gaffo y·n|ymlad dechrev
31
da. gnaỽt yỽ idaỽ orffenn yn vuduga+
32
ỽl. ac weldy yma vrynn ỻewenyd. ac
33
ymoralỽn ninneu ar benn y brynn
34
hỽnn am arỽydon chyarlys. Ac yn
35
diannot ymoralỽ a|orugant a rodi ga+
36
ỽr ar yr ysgymunyeit. ac eu|kyrchu yn+
37
y oed blaen eu|gweỽyr yn eu|plith. ac
38
ny chilyod y paganyeit namyn eu ha+
39
ros. a|blaenaf oed o·nadunt ffalsaron
40
nei y uarsli. ac ef a|dywaỽt ual hynn
41
ỽrth y freinc. Y ffreinc an·ffydlaỽn
42
heb ef hediỽ yr ymgyuaruydwch
43
chỽi a nyni. Drỽc y|ch kedwis a am+
44
geledei ohonaỽch. ac yn·vyt oed Chyar+
45
lys pan ych gedewis yma y warchadỽ
46
Rolant y aỽch coỻi. Pan gigleu Rolant

479

1
hynny ny|s diodefaỽd. namyn trossi blaen
2
y wayw yn|y gyueir ar laỽn vrys y varch. a
3
gossot arnaỽ yn diueryaỽc o|e laỽn ynni
4
yny aeth trỽy y hoỻ areu* a thrỽy asgỽrn
5
y gefyn. a|e dyrchauel y ar y uarch a|e dala
6
ar y wayỽ ual arỽyd yn dibin yg|kroc. a|e
7
daflu yn|gelein y|r ỻaỽr. a|dywedut ual hynn
8
kymer ageu anfydlaỽn ygyt a|th syberỽyt
9
ac ny bu ynuyt Chyarlys ac ny bu drỽc y|reg+
10
lydeis ynneu geitwadaeth y lu ef kany chyỻ
11
hediỽ na|e wyr na|e glot. a dygỽydỽch y·ma
12
wyrda grymus ar yr anffydlonyon kan rodes
13
duỽ yn dechreu ar·nadunt ewch trỽydunt a
14
thyỻỽch ỽynt ac essigỽch a ỻebydywch.
15
Ac yna doluryaỽ a|oruc Marsli am welet ag+
16
eu y nei. ac ymoralỽ a|e vydin a|oruc a|ragori
17
oc eu blaen ac ystondard y paganyeit. a dyw+
18
edut y koỻei ffreinc eu hanryded y dyd hỽnnỽ
19
y|gan y|paganyeit. Aan* gigleu Oliuer hyn+
20
ny trossi y wayỽ a|oruc parth ac attaỽ. a|dỽyn
21
ruthur idaỽ yn gyflym ac ef yn|dywedut y
22
geir bocsachus a|e wan a gwaeỽ trỽydaw
23
a|thrỽy y hoỻ arueu yny uyd yn varỽ y|r ỻaỽr.
24
A dywedut ỽrthaỽ ual hynn. Kymer|di y|go+
25
byr hỽnnỽ am dy wacuocsach. ac o|r ryỽ dyr+
26
nodeu hynny y kynhalỽn ni wyneb y fre+
27
inc. ac nac ofynheỽch wyrda ffydlaỽn heb
28
ef rac yr anffydlonyon hynn. kany aỻant
29
hỽy rodi agheu namyn y gymryt.  ~ ~  
30
A C yna yd|annoges gorsabrin pagan
31
creulaỽn y paganyeit ereill ual hynn
32
A wyrda heb ˄ef ymledỽch yn|wraỽl a|r
33
ffreinc. Nyt oes o niuer gantunt hyt na
34
aỻom ni eu|diuetha hyt ar|dim. ychydic a dal
35
eu chyarlys hỽy hediỽ. A phan|gigleu
36
Turpin hynny. gordinaỽ y uarch a|oruc
37
yn|ỻidiaỽc a chyrchu Gorsabrin. a|e wan
38
a|oruc a gwayỽ trỽydaỽ a thrỽy y hoỻ ar+
39
ueu yny vyd yn uarỽ y|r ỻaỽr. A dywedut
40
ỽrthaỽ ual hynn. geu a|dywedy di heb·y
41
Turpin kystal yỽ an Chyarlys ni hediỽ ac
42
y bu oreu eiryoet. a|dygwydỽch ynn wyr+
43
da ar·nadunt. a|ỻedỽch ỽynt yn veirỽ kany
44
aỻant dim. Kan ydiw y dyrnodeu kyntaf
45
yn adaỽ ywch y uudugolyaeth. ac nyt oes
46
yn|y ỻuossogrỽyd racko na grym na nerth