Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 112v

Ystoria Carolo Magno: Can Rolant

112v

466

1
ytt hynt da lỽydyannus. a|dyrchauel y laỽ
2
a|oruc Chyarlymaen a|e groessi. Dyỽet
3
ual hynn heb ef ỽrth uarsli y·gyt ac a|ar+
4
cho y ỻythyr. y mae Chyarlys yn|damu+
5
naỽ dy Jechyt rac ỻaỽ yr hynn a geffy
6
os ti a|vynn gỽneuthur a|edeweist dy+
7
uot yn|y ol ef y ffreinc y gymryt bedyd
8
a ffyd gatholic a dangos gỽrogaeth idaỽ
9
a|dodi dy dỽylaỽ y·rỽg y|dỽylaỽ ynteu.
10
a chymryt hanner dy gyuoeth y gantaỽ
11
o|e dala y·danaỽ. Rolant y|nei ynteu bie+
12
iuyd yr hanner araỻ y|r kyuoeth o|e dala
13
yn|yr yspaen. Ac ony wney di hynny o|th
14
vod ti a|e gwney o|th anuod. ac ef a|daỽ y|damg+
15
ylchynu cesar aỽgustam dy dinas di. ac
16
nyt a y ỽrthaỽ yny caffo. a|th dỽyn ditheu
17
o|th anuod yn rỽym gantaỽ y ffreinc. ac
18
yno y|th gymheỻir o|th anuod yr hynn
19
a gymer gennyt o|th uod yr aỽr honn.
20
A|phan daruu y|r brenhin dywedut hynny
21
ỽrth wenwlyd. kychỽyn ymdeith a|oruc
22
Gwenỽlyd. a chant o|e uarchogyon e hun
23
a|e kanhebrygaỽd o|r ỻys. ac ef a|doeth y
24
bebyỻ ac ef a|ymgyweiryaỽd o adurn
25
maỽrhydic arderchaỽc. March uchel
26
hardwedus a|ducpỽyt idaỽ. a|gỽyrda
27
oed yn|y gylch yn|y wassanaethu. ac a
28
gennicyassant idaỽ vynet y·gyt ac ef.
29
Poyt peỻ y wrthyf|i heb·y gỽenỽlyd
30
dỽyn neb y·gyt a mi ym|perigyl agheu
31
y gan y paganyeit. kanys ỻei|goỻet yỽ
32
vyg coỻi i no choỻi niuer maỽr y·gyt
33
a mi. ac ysgaỽnach yỽ clybot uyg|coỻi
34
i no|e welet. A phan eloch y dir ffreinc
35
annerchỽch gennỽch uyg|gỽreic. a baỽt+
36
win vy mab. ac ual y trickyo ynoch vyg
37
karyat i gỽedy bỽyf varỽ. mi at·dolygaf
38
yỽch gadỽ kedymdeithas ac ỽynt. a phe+
39
ri canu efferenneu a|saỻỽyreu rac vy
40
eneit ynneu a|rodi diỻat y|r rei noethon
41
a|bỽyt y essewedigyon. Ac yna ymw+
42
ahanu a|e dylỽyth a mynet y·gyt a|chen+
43
nadeu y paganyeit. ac am y vynedyat
44
ynteu ymdeith a|e|gỽynuan a|e duchan
45
yd|oed y gwyrda yn ovynhau am·danaỽ
46
ac yn|drycyruerthu yn|doluryus ual

467

1
hynn. ym·choel ymchoel attam yn Jach
2
dywyssaỽc arderchaỽc. bychan y|th ga+
3
rei a|th anuones y|r|neges honn. Rolant
4
dy lys·uab kan etholes e·uo dy·di y hynt
5
mor berigylus a|honn. goreu yỽ y·daỽ ef
6
dy dyuot ti yn Jach. ac na chyuarfo a thi
7
dim perigyl y gan varsli enwir. Ti a
8
deuthost y gan genedyl kymeint a chystal
9
ac na eiỻ chyarlys diffryt rolant rac ag+
10
heu o·ny deu|di yn Jach o|r neges honn. O+
11
dyna gyuarystlys a gwenwlyd y marcho+
12
kaaỽd Beligant ac ymgeissaỽ ac ef ˄yn ystry+
13
ỽys ˄ual hynn. maỽr yd aflo·nyda tra chant*.
14
kany ỽyr dodi teruyn ar geissaỽ a vo mỽy+
15
haf yd|achwaneco y medyant mỽyaf y
16
chwennych y medyannus. wely di a geis+
17
saỽd Chyarlys aỽch brenhin chỽi ac a|chỽ+
18
annegod idaỽ o deyrnassoed o gedernit.
19
ac ettwa ny mynn or·ffowys yr y uot yn|ym+
20
dreiglaỽ yn heneint. yn keissaỽ kynydu te+
21
yrnassoed. ef a gauas gorstinabyl. a|r cala+
22
byr a|r|pwyỻ a|gwlat ruuein. a|r|yspaen.
23
A phaham y bei reit idaỽ ef drossi yr ystlys
24
dielỽ yssyd einym ni o·honei. Nyt yn was+
25
tat y keissir ỻauuryaỽ yr chant. namyn
26
tra barhao ffynnant heb lesged ny or·ffow+
27
ys maỽrurydigrỽyd medỽl grymus heb+
28
y gỽennwlyd. Ac nyt oes achaỽs gan
29
chyarlys y ymlad a phaganyeit. namyn
30
y geissaỽ y dỽyn y gret ar ffyd grist. ac y
31
estỽg o|e|bendeuigaeth ef. ac ny chauas yn+
32
teu eiryoet a|aỻei wrth·ỽynebu idaỽ. Ac ue+
33
ỻy y maent y deudec gogyfurd. ny chaỽs+
34
sant eiryoet ac eu|gorchy·vygei o anyana+
35
ỽl maỽrvrydigrỽyd clot a molyant. Nyt
36
barnadỽy yn uolyant namyn yn|agkygho+
37
rus drudannaeth heb y pagan ymrodi yn
38
wastat y lauuryeu a pherigleu heb or·ffoỽys.
39
Paham y gat y saỽl wyrda yssyd yn freinc
40
yn|yr oet y mae Chyarlys y ymyrru yn|y|sa+
41
ỽl berigleu hynny. pan|oed oet y baỽb o·nadunt
42
orffowys. Diwarnaỽt heb·y gwennwlyd yd
43
oed Chyarlys yn eisted yg|gwasgaỽt prenn
44
ac y|deuth Rolant attaỽ ac aual coch yn|y
45
laỽ a|e rodi idaỽ gan yr ymadraỽd hỽnn
46
kymer hỽnn yn|ernys ytt ar estỽg o·honaf|i