Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 69v

Brut y Tywysogion

69v

275

phan|welas kedymdeithon owein dirua+
ỽr luossogrỽyd yn|y hymlit. Dyỽedut a|ỽ+
naethant ỽrthaỽ. ỻyma luossogrỽyd
yn ymlit heb a·ỻu o neb ym·wrthlad
ac ỽynt. atteb udunt a|ỽnaeth. nac o+
fynh·eỽch heb achaỽs. bydinoed y fle+
misseit ynt. a gỽedy dywedut hynny
o neb·vn gynnỽryf eu kyrchu a|wnaeth
a diodef y kynnỽryf a wnaethant yn ỽra+
ỽl. gỽedy bỽrỽ saetheu o bop tu. y dygỽ+
ydaỽd owein yn vrathedic. a gỽedy y
dygỽydaỽ ef yd ymchoelaỽd y gedym+
deithon ar ffo. a|phan gigleu lywarch
ab trahaearn hynny. ymchoelut ef a|e
wyr drachefyn a|wnaeth y wlat. a gỽe+
dy y lad ef y kynhalaỽd y vrodyr y rann
ef o|powys. eithyr yr hynn a|dugassei
owein kyn no hynny gan uaredud uab
bledyn. nyt amgen kereinaỽc. yr hỽnn
oed eidaỽ Madaỽc uab ridit. kyn no hyn+
ny. ac enweu y vrodyr yw y rei hynn
Madaỽc ab cadỽgaỽn. o wenỻian uerch
ruffud ab kynan. Ac einaỽn uab kadỽ+
gaỽn. o sauan uerch dyfynwal. a|r
trydyd oed ỽrgan uab kadỽgaỽn. o eỻ+
lyỽ uerch kediuor uab goỻwyn. y gỽr
a vu bennaf arglỽyd ar wlat dyfet.
Petwyryd uu henri uab kadỽgaỽn. o|r
ffranges uerch pictot tywyssaỽc o|r
ffreinc. ac o honno y bu uab araỻ idaỽ
a|elwit gruffud. y whechet vu uaredud.
o euron uerch hoedlyỽ ab kadỽgaỽn
ab elstan. a|gỽedy hynny yd|ymaruoỻes
ein·aỽn uab kadỽgaỽn uab bledyn. a
gruffud uab Maredud ab bledyn y·gyt
y dỽyn kyrch am|benn kasteỻ vchtrut
uab etwin a|oed gefynderỽ y vledyn vren+
hin. Kanys Jweryd mam owein ac uch+
trut ueibon etỽin. a bledyn uab kyn+
fyn oedynt vraỽt a|chwaer un·dat. ac
nyt vn·vam. Kanys agharat verch
varedud uab owein oed vam vledyn. a
chynuyn ab gỽerstan oed y tat eỻ deu.
a|r|casteỻ ry|dywedassam ni a|oed yn|y
ỻe a|elwit kymer ym meironyd. kanys
kadỽgaỽn uab bledyn a|rodassei veiron+

276

nyd. a chefeilaỽc y uchtrut uab etwin
dan amot y uot yn gywir idaỽ ac y vei+
bon. ac yn ganhorthỽy yn|erbyn y
hol* elynyon. ac ynteu oed ỽrthỽyne+
bỽr ac ymladgar yn erbyn kadỽgaỽn
a|e veibon. a gỽedy coỻi owein heb deby+
gu gaỻu dim o veibon kadỽgaỽn a|w+
naeth ef y|dywededic casteỻ. ac ỽynteu
a dywedassam ni vry drỽy sorr a gyr+
chassant y casteỻ. ac a|e ỻosgassant. a
gỽedy fo rei o|r gỽercheitweit. a|dyuot
ereiỻ attunt hỽynteu y hedỽch. ach+
ub a|ỽnaethant ueironnyd a chefeilaỽc
a|phenỻyn a|e rannu y·rygtunt. ac y ru+
fud uab Maredud y deuth kefeilaỽc. a
Madaỽc a hanner penỻyn. a|r ranner*
araỻ y penỻyn y veibon kadỽgaỽn
uab bledyn. yg|kyfrỽg hynny y teruy+
naỽd y vlỽydyn yn vlin ac yn atcas y
gan baỽp. y vlỽydyn rac ỽyneb y bu ua+
rỽ gilbert uab rickert. a henri vrenhin
a|drigyaỽd yn normandi o achaỽs bot
ryfel y·rygtaỽ a brenhin ffreinc. ac
veỻy y teruynaỽd y vlỽydyn honno.
Y vlỽydyn rac ỽyneb y magỽyt annun+
deb y·rỽg howel uab Jthel a|oed arglỽ+
yd ar ros a rywynaỽc. a meibon owe+
in uab edwin. Gronỽ a ridit a|ỻywar+
ch y vrodyr y|rei ereiỻ. a howel a|anuo+
nes kenadeu at varedud uab bledyn
a|meibon kadỽgaỽn uab bledyn. Mada+
ỽc ac einaỽn. y eruynneit udunt dy+
uot yn borth idaỽ. kanys o|e hamdiffyn
ỽynteu a|e kanhaledigaeth yd oed ef
yn kynnal y gyfran o|r wlat a|dathoed
yn ran idaỽ. ac ỽynteu pan glyỽssant
y ỽrthrymu ef o veibon owein a gyn+
nuỻassant eu gỽyr a|e kedymdeith·on
ygyt. kymeint ac a gaỽssant yn bara+
ỽt. ual yn amgylch pedwar can ỽr. ac
yd|aethant yn y erbyn y dyffryn clỽyt
yr hỽnn a oed wlat udunt hỽy. ac ỽ+
ynteu a gynnuỻassant y gỽyr gyt
ac vchtrut eu hewythyr. a|dỽyn y+
gyt ac ỽynt y|ffreinc. o gaer ỻion yn
borth udunt. ac ỽynteu a|gyfaruuant a