NLW MS. Peniarth 5 (The White Book of Rhydderch, part 1) – page 19r

pan gigleu Zachias yr atteb hỽnn idaỽ. gorchymynnaỽdur kyureith. y petheu a dyỽedeist|i oll ac a| nỽeist*|i

reit yỽ y dyn tebic y ti eu cadỽ. estronnaỽl hagen ỽyf|i y ỽrth ossodeu dynadon. a phell yỽ vy

anssaud. i. y ỽrth ych emynogev chỽi. nyt knaỽdaul ren yỽ yr mev. i. y gyureith hagen a dy+

sgeist|i yndi y trigye. kynn honno yd oedun. i. kyt tebyccych ty nat oes dysc kyffelyb y| th

tev dy. dysc ty y gennyf i. mynnev nyt oes neb a allo vy nyscu onyt y gỽr yd ỽyf yn y enỽ.

hỽnnỽ a| e dichaun. kannys teilug yỽ. A phan wyf ynheu dyrchauedic o| r daear. my a bar+

af gorffuys medul. ac aruer y kenedloed. pan ych ganet chỽi ny|s gỽthost. myvy a| e gỽn

vy hun. a pha amkan y vuchedoccaa paub ar y daear. Yna yd ergrynnassan yn ovynnaỽc

pan y clyỽyssant yn dyỽedut hynny. A than leuein y lleuassant. O O O llyma beth

maur. anryued iaun. anryued. ny chlywyssam ny hynn eiroet ny|s klyỽir gan arall

na chan yr offeireit na| r prophvydy. na| r gramadecỽyr. nyny a dodam o pa du y ganet Iessu.

ac etto nyt pymluyd. a pha delỽ y dichaun dyỽedut y ryỽ eireu hynn. Paham na chred+

uch chỽi y mi heb ef yn y pethev a dyỽedeis. a chan dyỽedeis. i. y chỽi y gỽn. i. pa bryt

y| ch ganet yd yỽch oll yn ryuedu. Euream y gur a dyỽeduch|ỽy y vot yn tat y chỽy oll.

my a| e gueleis. ac ynteu a| m guelas ynheu. a my a ymdideneis ac ef. Pan glyỽyssant

ỽy euo yn dyỽedut hynny. ny veidod neb dyỽedut dym. A Iessu a dyỽot vdunt. My a|f*

vum yn ych plith chỽi gyt a| ch meibon. ac nyt adnabuochỽy vyvy. mi a ymdide+

is a chỽi. megys a gỽyr prud. ac ny| m deaallyssauch. kanys llei no myvy yỽchỽi. a

bychan yỽ ych ffyd. Eilỽeith Zachias dysgur kyureith. a dyỽot ỽrth Iosep a Meir. Roduchỽy

y my y mab. a mynnev a| e rodaf ef y athro hegar. a dysgo idaỽ lythyr. ac a. agano. Yna

Iosep a Meir yn glaear a dyỽedassan ỽrth Iessu Ny aỽn a thy y| r yscol. yr aethan ac ef

y| r yscol y dyscu llythyr ar ỽr henn. Pan doeth y| r yscol y myỽn. yr athro a dechreuod o| r lly+

theren gyntaf. Alpha a ovynnaỽd idaỽ. Iessu a deỽis. ac ny dyỽot dym. Gorchymyn+

nỽr ar athro am nad yttyoed yn llev a gymerth gỽialen yn y laỽ ac a| e treỽis ar y lau.

Iessu a ovynnaỽd Paham y trewi ty vyvy. ac yn lle gwir gwybyd dy. y neb yd|ys

yn y taraỽ mỽy y gỽyr ef dyscu y neb a| e terev noc y dysger y ganthaỽ. Mivy a dysge+

is yt ty y petheu a dywedy dy. namyn yr rei hynn oll deillon ynt y rei a dyỽedant. ac a

warandaỽant. kanys yttynt megys euyd yn seinaỽ. neu gloch yn canu. yn y rei nyt

oes synnwyr na deaall mỽy noc yn datsein yr euyd. Ac y·gyt a hynny y dyỽot Iessu

ỽrth Zachias. Pob llyureu o Alpha hyt yn Thaỽ a wehenir herỽyd amgen anssaỽd.

Ac ỽrth hynny dyỽet ty y mi yn gyntaf beth yỽ Taỽ. a mynnev a dyỽedaf y tithev

beth yỽ Alpha. Ac eilỽeith y dyỽat Iessu. Ar ny wdant Alpha pa delo y gallant dyỽe+

dut gỽybot Thaỽ. geugrefuydỽyr dysguch yn gyntaf beth yỽ Alpha. a min+

heu yỽchi pan dyỽetoch. B. A Iessu a dechreuod dyỽedut enweu yr holl llythyr. ac

amovyn. Dywet ty y mi dysgỽr y kyureith y llytheren gyntaf o Alpha. paham y mae

idi figỽr teir coglauc. ereill mein. ereill blaenllym y waeret. ereill crỽnn. ereill

cam. ereill dyrchauedic. ereill troedauc. Pan gigleu y dysgỽir hynny. aryneigaw

a wnaeth gỽybot o Iessu enỽi yr holl lythyr. ac eu hanssaud. ac y dyỽot yn vchel

val y klyỽei paub. Ny dyly hỽnn buchedoccaỽ ar y daear. namyn teilug yỽ y dyr+

chauel ar y groc vchel. ny dyly ef diffodi y tan a dylyỽ poeneu ereill. my a teby+

gaf y eni ef o| r blaen. pa groth a| e harỽedaud hỽnn. neu pa vam a| e magaud. nev

pa vronnev a| e llaethaud. Mi a ffoaf y ỽrthaỽ. ny aallaf i dyodef y geireu a dyỽeit. namyn

vyg kallon yssyd yn ergrynaỽ guarandaỽ y ryỽ eireu a dyỽeit. nyt yttỽyf i yn tebygu ga+

llel o neb dilit y barabyl ony bei Duỽ y·gyt ac ef. Mynneu gan oedỽn dirieit a ymrodeis ym

guatuar gar y vroonn* Pan dybyeis gael dysgybyl. sef y keueis yn athro. nyt reit y my

dyỽedut ymi* dyỽedut*. namyn ony a allaf yr y mab o vn geir. o| r kyule hỽnn cany allaf y dio+

def. hen wyf i a| r mab a| m gorchyvygaud. kany allaf gaffel na dechreu na dyỽed ar a dyỽet.

Anaỽd yỽ caffel na gỽybot y dedyf gyntaf. yn diheu y dyỽedaf i y chỽi heb gelỽyd herỽyd

y gallaf. y dirnabot gỽeithret y mab hỽnn. a synnỽyr y amadraud. a sentens diỽed

y barabyl ny welir y gyttỽedu y dynyon ny hanffont o dym daeraul. ny ỽn. i. beth yỽ ef.