Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 219v

Ystoria Bown de Hamtwn

219v

882

Juor o mỽmbrawnt. ac y gỽesseneytheis yn gyw+
ir. A thitheu a|dugost y wreic ef yn llathrut. ac
myn mahumet vyn duỽ i mi a vriỽaf dy benn|di
yn|dryỻeu a|m ffonn i y drom. Taỽ bagan a|th son
heb·y boỽn. a gormod yỽ dy uocsach o lawer. a phann
ymladom. o·ny ladaf|i dy benn di yr maỽr a|m cledyf.
ny uolaf vy|hunan werth vn vanec. ac heb olud
brathu arỽndel ac ysparduneu. a gossot ar y gỽr
du a chopart oed y enỽ. a|e uedru yg|cledyr y dỽy+
vron a|e waeỽ yny dyrr y paladyr yn|dryỻeu. ac ny
chyffroes un aelawt ar gopart yr y uedru mỽy
noc yr na mettrit. Ac yna dyrchauel y ffonn idaỽ
ynteu a|bỽrỽ boỽn a|hi. ac rac daet y divacheỻaỽd
boỽn ny medraỽd namyn derwen. a honno a diw+
reidaỽd ac a|dygỽydaỽd y|r ỻaỽr gan y dyrnaỽt. ac
ar hynt dodi y laỽ ar|dỽrn y yspodol a|ỽnaeth ef
ar uessur taraỽ boỽn. Sef a|ỽnaeth y march yna
dyrchauel y deu troet ol a gossot ar y gỽr du yg
cledyr y dỽy·uronn a|e daraỽ ygkyueir y gallon
yny dygỽydaỽd ynteu y|r ỻaỽr. a|r march yna
a|e duludaỽd yn|gadarngryf y·rydaỽ a|r dayar.
hyt na aỻei gopart yn vn wed kyuodi yn|y seuyỻ.
Yna disgynnu boỽn y ar y march. a thynnu y gle+
dyf ar uessur ỻad penn copart. Ac yna y dywaỽt
Josian. kopart gỽrhaa y boỽn. a chymer gristo+
nogaeth. Ny|wna ef hynny heb·y boỽn. a|chany|s
gỽna. myn y gỽr y credaf inneu idaỽ heb·y boỽn
mi a|ladaf y benn a|m|cledyf yn diannot. Sef a|+
naeth copart yna. dywedut yn uchel yny datt+
seinaỽd y coedyd o bop|parth. ac adolỽyn y boỽn
na|s ỻadei. a|dywedut y bydei ỽr idaỽ. ac y|kymerei
gristonogaeth yn ỻawen. Ny aỻaf i gretu itt heb+
y boỽn. Geỻy ys|gỽir heb·y iosian mi a|vydaf
warant y byd gỽr ffydlaỽn itt. Yn ỻawen heb·y
boỽn. a minneu a gymeraf y ỽrogaeth ef.
Yna kyuodi copart y uynyd. ac heb olud rodi y
ỽrogaeth y boỽn a|wnaeth. A gỽedy hynny boỽn
a esgynnaỽd ar y uarch. a Josian|a|esgynnaỽd
ar y march hitheu. a chopart a|gauas y ffonn
ac a|e kymerth. A gỽedy hynny ỽynt a|gerdass+
ant racdunt yny doethant hyt y mor. ac yn|y
borthua yd|oed ỻong. a|honno oed|laỽn o sarassin+
nyeit. a thrỽy y mor yd oed yn eu|bryt uynet. tu

883

a|r crisstonogyon. Ac y·gyt ac y gỽelsant hỽy
gopart. ỻawen uuant. a|dywedut a|wnaethant
mae detwyd y|damweinaỽd udunt. kanys
goreu morỽr o|r byt oed gopart a hỽnnỽ a|e dy+
gei ỽynteu yn|diogel trỽy|r mor. Y·gyt ac y
doeth copart ar|ogyfuch ac ỽy. gouyn udunt
pwy oedynt. ac o pa le pan hanoedynt. Ti a
ỽdost ac a|n hatwaenost ni yn hyspys. kanys
sarascinyeit ym ni. Edeỽch y ỻong ar hynt
heb·y copart. Ac yna a|e ffonn y kyffessu yny aeth
y emennyd oc eu|penneu y saỽl ny byryaỽd
neit yn|y mor oc eu bodi. A gỽedy hynny y ky+
merth ef boỽn ac y duc y|r ỻong. a iosian yn|y
ol ynteu. A gỽedy hynny y kymerth arỽndel
rỽng y dỽylaỽ. ac y|dodes myỽn y ỻong. ac
nyt edewis heb gof mul iosian heb y dỽyn y my+
ỽn. a gỽedy hynny dyrchauel hỽyl a|ỽnaethant
ac racdunt yd hỽylyssant. a|phann yttoedynt
tu ac am hanner y mor. y gordiwedaỽd a mons+
trai vrenhin y myỽn herỽlong hir a|ỻawer o
niuer gyt ac ef. ac yn begythyaỽ boỽn yn ga+
darn. ac yn tyngu y uahumet y ỻadei y
benn. a gofyn ae copart a|welei ef gyt a|boỽn.
Mi ys|gỽir heb·y copart. nyt ymgelaf myn ma+
humet uyn duỽ i. ef a|uyd ediuar itt y tỽyỻ
hỽnn. Sef a|ỽnaeth copart yna kael kyff maỽr
yn|y laỽ. a|dywedut ỽrth amonstrai. Ymchoel
dracheuyn lỽttỽn. ny rodỽn i yroch chỽi nac yr
aỽch|ffyd un egroessen. ac onyt ymchoely mi
a|rodaf itt dyrnaỽt. Y·gyt ac y clyỽ monstrai
gopart yn|y uegythyaỽ. diruaỽr ouyn a|gym+
erth. ac yr y urenhinyaeth oreu yn|y wlat.
nyt arhoei yr eil|geir bygỽth y gan gopart.
Ac yna ymwahanu a|wnaethant. a|boỽn a| ̷
gedymdeithon a|hỽylassant racdunt yny|doeth
y|r borthua yssyd yn ymyl bỽlỽyn. a|r dyd hỽn+
nỽ yd aeth escob y orymdeith y|r borthua. ac
ewythyr oed yr escob y boỽn. ac ny wydyat
boỽn ydeirydeit idaỽ. Ar|hynny nachaf boỽn
yn|dyuot yn erbyn yr escob. a chyt ac y|daỽỽ*
yn agos kyuarch gỽeỻ idaỽ a|wnaeth. a|r es+
cob a ouynnaỽd y boỽn o pa|le pan hanoed. O
loegyr arglỽyd pan|hanỽyf heb·y boỽn. Ac yn