Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

LlGC Llsgr. Peniarth 7 – tudalen 50v

Ystoria Carolo Magno: Chronicl Turpin

50v

183

hyt yn vien ac yna y bv ychydic
o|en·kyt yn gorffowys ac yn ky  ̷+
mryt medeginyaethev o|y vrath  ̷+
ev ay welieu; Ac odyna y|doeth
hyt ym paris ac y goruc kwnss  ̷+
li yn seint ynys yn|yr eglwys
gan diolch y|duw ar sant y+
stwng ohonaw y paganyeit
val y|hystynghawd Ac ygyt ac
ef esgyb ac archesgyp a|thywys  ̷+
ogyon Ac yna y|rodes ef holl
dyyrnas ffreinc yn ystyngedic
y|sseint ynys ar breniyev gorev
a|rodassei bawl ebostol a|chlemens
bab idaw Ac a|orchymynnawd
yr brenhined ar tywyssogyon ar
esgyb kynyrchawl a|rei a|vei
rac llaw vvydhav y|vvgeil yr
eglwys honno Ac a|orchym  ̷+
ynnawd rodi pedeir keiniawc
bob blwydyn o bob ty y adeilat
yr eglwys honno Ac ef a|orvc pob
kaeth yn ryd o|r a|oed yno yr
talu y|dreth honno oc ev bod ac
erchi a|oruc yr sant yn rec
gwediaw dros y|gwyr a|gollesit
yn yr ysbaen Ac wedy dar  ̷+
vot yr brenhin yr ymadrawd
adaw a|oruc pawb yr offrwm
hwnnw yn llawen Ar llaw  ̷+
enaf ay rodei a|elwit ffranc
seint ynys ac o hynny allan
y gelwit y|wlat honno ffreinc
A chyn no hynny y galli; ssef

184

yw dyall henw y|ffreinc ryd o|geithiwet
pob kenedyl Ac odyna y|kerdawd cyelmaen
tv a|dwvyr grawn parth a leodin Ac
yno y|peris enneint|yn|y dinas yn gym+
hedrawl drwy gelvydyt o|y barhav
vyth Ac eglwys a|adeilassei yno yr
wynvydedic veir yr honn advrnha+
awd ef o eur ac aryant a|thylysy  ̷+
ev a|dodyren eglwyssawl Ac erchi
ysgrivennv yndi ar y|ffarwydyd
yn llythyr a delwev everdit holl
ystoryaev hendedyf Ac ysgythrv
yn|y nevad yntev oed gerllaw
hynny y|ymladeu yntev yn|yr
ysbaen ar seith gelvydyt ygyt a|hyn+
ny o aniffic kywrein·rwyd a|beris
eu hysgrivennv yno y|seith gel 
Gramadec gyntaf a|ysgythrwyt
yno. Kanys hi yw mam y|kel+
vydodeu oll; hi a|dysc pa sawl o lythyr
a|dyly vot ym|pob geir; a|ffa delw yd
ysgrivener y|geiriev ar sillaveu yn+
dvnt; A|thrwydi y|deill darlleodron yr
eglwys yr hynn a|darlleont Ar nep
ny bo da ar y|gelvydyt honno kyt dar+
lleo ny|s deeill vegis dyn ac egoryat
ganthaw heb wybot beth oed dan
y|clo Mvssic a|sgrivennwyt yno a|hi
a|dysc canv yn yawn a|thrwydi y
tekeir dwyvawl wassaneth yr egl+
wys a|hi a|dysc yr kantoryeit yr or+
gan ar nep ny wypo honno brevv a
wna val eidyon y|gradev ar pynckev
ny|s gwybyd namyn val dyn a