Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

LlGC Llsgr. Peniarth 3 rhan ii – tudalen 34

Cynghorau Catwn

34

dyn da yt edrych dy|hun pa beth wyt. kany wdost na bo yr gwat+
war amdanat rat yr ymanheed y|kano dynyon ytt. a|mwy o wat+
war a|chewilyd vyd hynny noc o volyant. Gwassanaeth dyn arall
hoffa y|datkanv y|bawb a|phan wnelych du hvn weithret da taw am+
danei. megis y deuth yr euengil. dyryo yr alussen a|r llaw dehev me+
gis na|s gwyppo y|llaw assw. hoffa ereill ac nac ymhoffa vyth dy
hvn. LLavurya yn yeuang a gwna betheu a ganhorthwyont ytt
yn hen. A|phan vych hen na veia ar dyn yeuang yn ormod. y|pethev
a|wnaethost ditheu pan vuost yeuang. ac na|chappla ef yr vn ang+
hymhendawt namyn kynghora ef. A|phan vo hen ynteu ef a vyd edi+
var ganthaw y angkyngor. A|thitheu dyn yeuang na wna weith+
redoet kam kany wdost a vydy hen wrth gael ediuarwch. namyn
gwna rei da mal y|keffych glot amdanadunt pan vych hen. Ac we+
dy y|bych varw mal y|bo angreifft a dysc y dynyon ereill. Patha+
awr ymdidan o|dynyon yn issel. ac na|thebic panyw amdanat ti
y|bydet yn dywetut mwy noc am ereill ony wybydy yn hyspys
y|bont yn dywedut. Pan vych detwyd ymogel rac petheu dyrys.
Nyt o|vn ryw redededigaeth* y|gwrthebant y|petheu kyntaf a|r peth+
ev dywaethaf. kystal. yw. hynny. ac. erchi. ytt pan vych detwyd gymen ymoglyt
rac pethev dyrys. anghymen a lycro dy dawn megis na bych dyn
dyrieit anghymen o|dyn detwyd. Pan|vo breu vuched yn|dyrode+
dic yti ac yn vedrus. koffa na dottych dy obeith yn anghev dyn arall.
kystal. yw. hynny. ac. erchi. ytt na|thebykych di gaffael da yr marw dyn arall. ka+
ny wdost o|r byt pwy gyntaf a vo marw ay tydi ay euo. Kymer
rod bychan y|gan dy gar tlawt pan y|rodo ytt a|choffa y|dalv a|y di+
olwch idaw yn llawen. kystal. yw. hynny. ac. erchi. ytt y|dalu a|y diolwch idaw. kanyt
mwy y|allu ef no hynny ac nat erchis duw y|neb ont y|allv.
Beich o anghanoctit coffa y diodef yn da ac yn anmynedus.
pan yth greawd annyan yn vab noeth. kystal. yw. hynny. ac. erchi. ytt o bydy
anghanawc tlawt y|diodef yn da. kanys pan doethost y|r byt ny
doethost ont oth noeth ac yn anelwic. A|phwy|bynnac a|goffao y
angheu yn wastat ef a gyll y vywyt e|hun. Ac nac aryneigya
yr honn ysyd diwaeth y|theruyn o|th holl vuched. kystal. yw. hynny. ac. erchi. ytt.