Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

LlGC Llsgr. Peniarth 21 – tudalen 35r

Brut y Brenhinoedd

35r

1

y|saesson a|deu vab vedrawt y|geis  ̷+
yaw daly yn|y erbyn. Ac ny thygya  ̷+
wd vdunt namyn gwedy llawer
o ymladev ffo a|orugant y|saesson
Ac vn o|veibion medrawt hyt yng
kaer lvndein. Ac yno y|lad. A|r llall
onadvnt a|odiwawd yng|kaer wynt
Ac yno y lladawd mynet deiniol y|nef
Ac yn yr amser hwnnw yd aeth
deinioel sant esgob bangor y
or·ffowys o|r byt hwnn y|obrwyev
gwlat nef. Ac yd etholet theon
esgob kaer loew yn archesgob yn llvndein
Ac yna heuyt yd aeth dewi vab sa  ̷+
nt archesgob kaer llion y|orffo  ̷+
wys o|r byt hwnn. Ac y|m·ynyw yn|y
vachloc a|seiliassei e hvn y kladpw  ̷+
yt. A|phadric kynn no|y eni a|daroga  ̷+
nwd y lle hwnnw idaw. Ac yny klef  ̷+
ychawd o|r heint y|bv y|dervyn ar
y|vvched. A|maelgwn gwyned a|bers
y|gladv yntev y|mewn eglwys yno
yn|anrydedus. Ac yna yd etholet kyn+
awc esgob yn|y le yntev yn arch+
esgob yng|kaer llion ar wysc
Ac erlit y|saesson a|oruc kustenin
hyt y|dinassoed a|dywedassam
ni vchot Ac y|mewn eglwys amp  ̷+
hibalus yng|kaer wynt rac bronn
yr allawr yno y|lladawd ef vn o
veibion medrawt. A|r llall onadvnt
a|ladawd yn llundeinn y|mewn ma  ̷+
nachlocc brodyr Ac yn|y dryded
vlwydyn y|llas custenin y|gan gynan
wledic. A|cher llaw vthyr benn dragon

2

y kladpwyt yng kor y kevri yn em+
yl salysbrv yr hwnn yssyd ossotedic
o anryved gelvydyt ac aniffic aml  ̷+
der kywreinrwyd kynan wledic
Ac y|nessaf y|gvstenin y|gwaethbwyt
kynan wledic yn vrenhin. A|gwas
ivang oed hwnnw anryved y|glot
a|haelder a|nei oed y|custenin Ac adas
idaw kafel coron pei na bei ry|chan  ̷+
nawc y|dervysc y|rwng y|giwdawt+
wyr e|hvn. A ewythyr idaw e|hvn a
dlyei wledychv gwedy custenin
a|ryvelawd arnaw. ac a|y delus
ac a|y gossodes yng|karchar. Ac
wedy llad y deu vab a|gymyrth
e|hvn y|deyrnas. Ac yn yr eil vlwyd  ̷+
yn o|y vrenhiniaeth y|bv varw
Ac y|nessaf y|gynan wledic y
deth* gwerthyuyr yn vrenhin
Ac yn er·byn hwnnw y|kyvodes y| ̷+
aesson a|dwyn ev kenedl attadvnt
o|germania y|mewn llynghes. Ac ny
thygyawd vdunt gorvot a|oruc
gwerthyuyr arnadvnt a|chynn+
al y|vrenhinyaeth yn dangnevedus
pedeir blyned ar vn tv
Ac y|nessaf y|wertheuyr y do+
eth yn vrenhin maelgwn gwy+
ned ar gwbl o|r ynys. Ac o|r holl
vrytanyeit. Teckaf gwr oed a|gor+
esgynwr vv vaelgwn ar lawer
o geobonyon vrenhined a|diwreidiwr
katarn dewr arnadvnt oed
a|hael a|chwbl oed ympob ka 
da pei na bei ymrodei ym pechawt