Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

LlGC Llsgr. Peniarth 19 – tudalen 73r

Brut y Brenhinoedd

73r

297

bot yn ryd o|r aruoỻ a rodassynt
y emrys wledic. medylyaỽ a|w+
naethant ryuelu yn erbyn
uthur. ac ehagu eu teruyneu
e|hunein. kanys y saesson a
vuassynt y·gyt a phasgen
vab gỽrtheyrn a gymerassynt
attunt ac eu kennadeu a oỻ+
ygassynt yn germania yn
ol ereill. A gỽedy ymgynuỻ+
aỽ kynuỻeitua vaỽr y·gyt
onadunt dechreu a|wnaeth+
ant anreithaỽ y gogled a gỽ+
ladoed yr ynys. ac ymrodi yng
kreulonder yn gymeint a dis+
tryỽ y keyryd a|r kestyỻ. a|r
ỻeoed kadarn o|r alban hyt
yng|kaer efraỽc. ac eisted ỽrth
y gaer. Uthur ben dragon
gyt a|hoỻ gedernyt a dewred
y deyrnas a|doethant yn di+
annot y ymlad ac ỽynt.
Sef a|wnaeth y saesson eiss+
oes gỽrthỽynebu yn ỽraỽl
y|r|brytanyeit ac eu kymheỻ
ar ffo. A|gỽedy kaffel y vudu+
golyaeth o|r saesson. ỽynt a
erlidyassant y brytanyeit
hyt ym mynyd damen gan
eu ỻad tra gynhelis yr heul y
dyd. ac ysef oed ansaỽd y
mynyd hỽnnỽ vchel oed a
cheỻi yn|y benn. a cherric yn
y|chylch diffỽys y|meint. a ỻe
adas y bressỽylaỽ bỽystuileit

298

a|r mynyd hỽnnỽ a|gymeras+
sant y brytanyeit a|e gynnal
yn amdiffyn udunt y nos.
A gỽedy goruot o|r nos ar y
dyd. vthur bendragon a|dy+
vynnaỽd attaỽ y tywysso+
gyon a|Jeirỻ a|r barỽneit
yny vei drỽy eu kyghor ỽynt
pa wed y gỽrthỽynepynt y
eu gelynyon. Ac yn gyflym
ỽynt a|doethant ỽrth dyvyn
y brenhin. a gỽedy eu dyuot
y·gyt yd erchis y brenhin
udunt rodi eu kyghor. ac
yn gyntaf yd erchis y wr+
lois tywyssaỽc kernyỽ dyw+
edut y gyghor ef. kanys
gỽr doeth aeduet y synhỽyr
oed hỽnnỽ. ac ar hynny gỽr+
lois a|dywaỽt ual hynn. Nyt
reit heb ef amgylchyon nac
ymadrodyon gorwac ygkylch
hynn. namyn hyt tra bar+
hao y|nos y mae Jaỽn ynni
arueru o leỽder a|dewred o|r
mynnỽn ninneu arueru o|n
rydit ac o|n buched a vo hỽy.
kanys maỽr yỽ amylder y
paganyeit ac eu chwant y
ymlad. a ỻei yỽ yn niuer nin+
neu. ac os y dyd a|arhoỽn. ny
barnaf|i bot yn gryno inni
ymgyfaruot ac ỽynt. ac ỽrth
hynny tra barhao tywyỻỽch
y nos disgynnỽn ac yn|deis+