Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

LlGC Llsgr. Peniarth 10 – tudalen 6r

Ystoria Carolo Magno: Pererindod Siarlymaen

6r

amdanadunt o dwst a phylor. yny dywyllaawd wybren
y dwst hwnnw peleidr yr heul od vwch eu penn. Ac yn
awr hanner dyd e|hun ymgyfelybu o dywyllwc y nos
pan o gyuadawei y ỽot yn diannot. A riuedi ar doruo+
ed kymeint ac a oed yno; a adawn ni. megis ar beth
anneiryf. Pan ỽai bedwar vgeint mil o dwyssogeon
yn racỽyleinu. Pwy eithyr yr holl gywaethawc duw
a allei riuo y niuer a|e kanlynei wynteu. Ac yna y|nei+
lltuawd y brenhin ychydic y wrth y ỽydinoed. a galw
attaw iarll bertram. a dywedut wrthaw ỽal hynn. Di+
grif yw kennyf vi eb ef. edrych ar y toruoed hynn bon+
hedic. Nyt mwy oc eu kenedyl nogyt oc eu gweithredo+
ed. A pha deyrnas a allei y niueroed ym·gyfelybu a|theyr+
nas freinc neu pwy o|r brenhined a vernit yn gywa+
ethogach no|r nep a ỽai yn arglwyd ar niuer kymint. a
chyn syberwet a hwnn. Edrych di y sawl dwyssogeon. syd
yn|y blaen. a thewet eu bydinoed wynteu yn ol. Ac yn ol
yr ymadrodeon hynny. y brenin bonhedic. a rodes adysc yw
niuer ual na|s gorthrymei eu llauur. A messuraw eu di+
wyrnodyeu val y bai diorthrwm eu pererindawt. Ac wy
a gerdassant frainc a byrgwyn ar almaen a hwngeri. ny
bu yn hynny a ỽeidiei nac a allei eu llesteiriaw. a hyt na
bo hwy vy ymadrawd. i. noc y bu eu hynt wynteu. wynt
a doethant yr dinas kyssygredic. Ac yn gyntaf gwneu+
thur eu pererindawt. a rodi offrymeu ehelaeth. ỽal yd
oed deledus. Ac odyna daly llyssoed yn anrydedus ỽal
y dylyei ỽrenhin kyuurd a hwnnw a|e dwyssogeon. A|th+
rannoeth y bore y brenin a|e niueroed y gyt a|aethan pa+
rth a mynyd oliuet. Yno yd oed eglwys yn yr honn y|dy+
wedir yn|diameu panyw yndi y prydawd an arglwyd
ni. y pader. Yno y dywedit bot deudec cadeir yn eisted+
uaeu yr deu·dec ebestyl pan dyuot yr arglwyd y|pader
yw disgyblon. Ar dryded eistedua ar dec yn eu kymher+
ued wynteu. a honno a gredit y bot yn eistedua yn ar+
glwyd ni. Y brenin bonhedic. a nessaawd ar y kadeirieu
kyssygredic. ac eisted yn|y gymheruedaf a oruc y orffowys
ychydic. ar deudec gogyuurd o freinc a eistedassant yn|y
cadeirieu ereill yn|y gylch. Ac idew a|doeth o|r dinas