Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

LlGC Llsgr. Peniarth 10 – tudalen 47r

Ystoria Carolo Magno: Can Rolant

47r

mynet y lynneu y mieri y gyt a llawer o wyrda wedy
ry adaw yn yr yspaen. y doeth brwydr dirybud ido
yn|y lle hwnnw. trwy vrat gwenlwyd. Mynyded
vchel amdyfrwys. a glynneu issel tywyll. a ford gy+
ỽinc dyrys a garw. y peth mwyaf y adaw blinder
y lu freinc yn ymadaw a phyrth yr yspaen. Ac ody+
na y gwelynt gwasgwyn golygawc digrif ganth+
unt. Ac odyno y dugant ar gof eỽ gwraged tec ac
eu plant caredic. ac eỽ preswyluaeu prytuerth
yn freinc. Ac ar y coueon hynny y kyfroes pa+
wb o·nadunt ar dryc·yruerth ac wylaw. Ac
nyt o goffeion freinc y cauas chiarlymaen ach+
aws y wylaw. namyn o achos rolant a edewes+
sit yn yr yspaen. ac a wydeat y brenhin y enby+
drwyd a|e berygyl. o·ny bei y ỽreudwydeon yn
euawc Ac ar hynny. Naim A ouynnawd yr brenin
achaws yd dryc·yruerth. Ac ynteu a dyuot idaw
ef ry dangaws idaw trwy e hun collet diruawr y|fre+
inc o ỽrat gwenlwyd a|e ỽot ynteu yn ouynhau am ro+
lant a|e gymydeithion. a thygu a oruc o chollei ef y rei
hynny na deuei byth yw gyuylawn lewenyd. A phan we+
les y freinc eu brenin yn wylaw o|r kyfro hwnnw yd wyl+
assant wynteu oll. Ac ar hynny yd oed ỽarsli. hep orffo+
wys o gynnull can|mil o baganieit aruawc ar ymdeith di+
wyrnawt y wrthaw A dyrchauel mahumet a wnaethant
ar benn twr vchel yn anrydedus a|e wediaw y adolwyn
y nerth a|e ganhorthwy am agheu rolant A gossot arw+
yd eu kychwyn o gyrn a pheirianneu ereill. a cherdet
yn ỽydinoed o saragis a llenwi y mynyded ar dyfrynned
ar glynneu yny doethant val y gwelynt arwydeon
marchawc·lu rolant. Ac ar hynny nachaf nei. y ỽars+
li. yn dyuot attaw y lauureo o|r geirieu hynn. peri o|r bre+
nhin idaw ef yn gyntaf ym·gaffel a rolant A vren+
hin anrydedus eb ef. am caredic inneu. llawer keder+
nyt a darystygeis. i. ytti. a llawer gelyn yt y|th reit
a diueeis. Dros y gniuer llauur a gwassanaeth a
wneuthum. i. ytti. yd archaf i. ytti. yn anryded
nyt amgen. peri o·honot ym yn gyntaf ym·gyuar+
uot a rolant. A mineu a|adawaf yti gan gaffel
ohonof i. ganhorthwy mahumet na byd amdi+