Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

LlGC Llsgr. Peniarth 10 – tudalen 29v

Ystoria Carolo Magno: Chronicl Turpin

29v

a* wnaeth yr hwn wyry geni duw  hep neb ỽyw* gyt gwr idi
Y neb a wnaeth y dyn kyntaf eb·y rolant mal y dywedeis. i. hep
hat dyn arall. hawd ỽu idaw wneuthur yw vab geni o|r wyry
hep gyt gwrw. Ef a allei eb·y feracut y eni o|r wyry. Os mab y
duw hagen oed mal y dywedy; ny allei ỽarw. Cany byd marw
duw byth. Da y dywedy eb·y rolant. Canys o|r wyry y gallawd
eni; megis dyn y ganet. Ac o ganet megis dyn. ỽal dyn y bu
ỽarw. canys pawb o|r a|aner a ỽyd marw. Os credadwy y an+
edigaeth; credadwy yw y ỽarwolaeth ac y gyuodedigaeth o
ỽeirw. Pa furyf eb·y feracut y gellir credu y gyuodedigaeth
Canys yr hwnn a anet a ỽu ỽarw eb·y|rolant; a|r hwn a ỽu
varw a gyuodes y trydedyd. A phan gigleu y cawr hynny
ryued ỽu ganthaw. a dywedut wrthaw ỽal hynn. Rolant eb
ef; paham y dywedy di eirieu gwac. Ny allei gyuodi yn ỽyw
a ỽai ỽarw. Mab duw eb·y roland a gyuodes o ỽeirw a phob
dyn o|r a ỽu yr dechreu byt hyt y diwed a gyuodant rac bronn
y gadeir ynteu y gymryt a haedoent herwyd eu gweithret nac
yn drwc nac yn da. Duw e hun yr hwnn a|dyrcheif y·chydic egin+
in. prenn yn dar uchel. ac a gyuyt egin o|r grawn wedy drewo
yn|y daear. Ac ar ryd twf yndunt a frwyth hwnnw a wna y
bawp kyuodi y ỽywyt y diwaeth yn|y briawt gnawt a|e eneit
Edrych annyan y llew. Os y llew ym penn y trydedyd wedy ganer
y canaon o|e ỽreuerat. ef a gyffry eneit yndunt. Pa ryuedot
ynteu kyuodi o|duw dat y ỽap ef y trydedyd o ỽeirw. ac ny
dyly heuyt bot yn ryued gennyt kyuodi mab duw yn ỽyw o
ỽarw. pan gyuoto llawer o ỽeirw yn ỽyw kyn y gyuodediga+
eth ef. Os helias ac eliseus a ỽu hawd vdunt kyuodi meirw
haws oed y duw dat kyuodi y ỽab. Ar hwnn a gyuodes llawer
o dyn·eon yn ỽyw o ỽeirw kyn y diodef; ef a gyuodes e|hun
o ỽeirw yn hawd. ac ny allawd angeỽ o neb ryw ỽod y attal y
gwr y foei angheỽ rac y gynyrcholder ar ymadrawd yr hwnn y
kyuodes toryf o ỽeirw. Mi a welaf hynny yn dogyn eb·y fera+
cut. Pa delw yd aeth ynteu ar nef ny wnn. ni. dim o·honaw. Y
gwr a|disgynnawd yn hawd o|r nef eb·y rolant. hawd ỽu idaw
esgynnu ar nef. Ar gwr a ỽu hawd idaw e|hun gyuodi o ỽeirw
hawd vu idaw ỽynet y nef. Kymer agreifft llawer o beth+
eu. Gorych rot y ỽelin y meint ac y gostygo. y huchaueon
y waeret; y dyrcheif y hissaueon y ỽynyd; ac yd escyn.
Ederyn a eheto yn yr awyr; kymeint ac y disgynno a ehe+
ta dracheuyn. Titheu du hun a disgynneist o ỽynyd neỽ o