Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 87v

Brut y Tywysogion

87v

367

ab rys y llỽ hỽnnỽ. Namyn mynet yn|y
erbyn yn aghywir.  ulỽydyn honno y bu
teruysc yn ỻoegyr y·rỽg yr estronyon am+
gylch gỽyl Jeuan vedydyỽr.  ulỽydyn hon+
no yd aeth dauyd ab grufud. a maredud
ab owein a Rys vychan. a Rys mech+
yỻ y ymdidan a Maredud ab rys. ac a|pha+
dric dysaes d  synysgal y brenhin
yg|kaer vyrdin hyt yn emlyn. pan we+
las maredud a|phadric y gỽyr ereiỻ. tor+
ri kygreir a|ỽnaethant a|e hachub. ac y+
na y ỻas padric. a aỽer o varchogyon
a phedyt y·gyt ac ef. n|diwed y vlỽydyn
honno y mordỽyaỽd henri vrenhin y
ymdidan a|brenhin ffreinc. ~ ~ ~ ~
T Rugein mlyned ˄a deu cant a mil oed oet crist.
pan aeth ỻywelyn ab gruffud y
vueỻt. a dỽyn Bueỻt oỻ y gan roser
mortymer eithyr y casteỻ. ac odyna
drỽy ymdeith ar|draỽs deheubarth
heb wneuthur drỽc y neb yd ymchoe+
laỽd y ỽyned. ac yn|y ỻe y kauas gỽyr
ỻyỽelyn. o gyrch nos heb un ergyt ymlad
gasteỻ bueỻt. a gỽedy dala y casteỻ+
ỽyr a|chael y meirch a|r arueu. a|r dot+
refyn a|r yspeil oỻ. y distryỽassant y cas+
teỻ. ac yna y|doeth owein ab maredud
o eluael y hedỽch yr arglỽyd lywelyn
 vlỽydyn rac ỽyneb y bu uarỽ gỽladus
verch rufud ab ỻywelyn. gỽreic y|r
arglỽyd rys ab rys mechyỻ. ac yna
am|galan gayaf y bu uarỽ owein uab
Ma  redud arglỽyd kedewein.   ̷
vlỽ  ydyn rac ỽyneb y  ̷
bu uarỽ   
iarỻ clar.  ulỽydyn   
honno amgylch amgylch gỽyl andras
y|doeth rei o|gyghor·gỽyr maelenyd
y|r casteỻ newyd a|oed y roser morty  ̷+
mer ym maelenyd. a gỽedy dyuot y
myỽn dỽyỻ y ỻadassant y porthoryon
ac y dalyssant howel ab Meuruc a
oed gỽnstabyl yno. a|e wreic. a|e vei+
bon. a|e verchet. a menegi hynny a|+
naethant y synysgal a chỽnstabyl yr
arglỽyd lywelyna bryssyaỽ a|oruc y rei

368

hynny yno y losgi y castellA phan
gigleu y dywededic rosser hynny. Dy+
uot a|ỽnaeth a|diruaỽr gedernit yn
borth idaỽ hyt y dywededic gasteỻ. a
phebyỻyaỽ o vyỽn y muroed ychydic
o|dydyeu. a phan ỽybu lywelyn hynny
kynnuỻaỽ ỻu a|oruc a|dyuot hyt ym
maelenyd. a chymryt gỽrogaeth gỽyr
maelenyd. a gỽedy enniỻ deu gasteỻ
ereiỻ. rodi kennat a|ỽnaeth y roser
mor·tymer y ymchoelut drachefyn.
ac ynteu drỽy arch gỽyrda brecheinaỽc
a aeth y vrecheinaỽc. a gỽedy kymryt
gỽrogaeth y wlat yd|ymchoelaỽd y ỽy+
ned. Y ulỽydyn rac ỽyneb y kyrchaỽd
ion ystrỽg ieuanc a|oed vaeli yg|kas  ̷+
teỻ baldwin gyrch nos a diruaỽr lu
gantaỽ ar draỽs keri. a chedewein.
a gỽedy kynnuỻaỽ diruaỽr anreith o+
honaỽ ymchoelut a|oruc drachefyn
a phan gigleu y kymry hynny y ym+
lit a|ỽnaethant. a ỻad y dyd hỽnnỽ o|r
saeson mỽy no deudec|kant y·rỽg ar
y meyssyd. ac yn yscubaỽr aber miỽl
ac yn|y ỻe wedy hynny y ỻosges Jon
ystrỽg yr yscubaỽr achaỽs y ỻadua
honno. ac ychydic wedy hynny y ỻas
y kymry yn ymyl colunỽy. r amser
hỽnnỽ yd|oed Edwart yn ymdeith
ardal gỽyned. ac yn ỻosgi rei o|r tre+
fyd. a gỽedy hynny yd ymchoelaỽd
y loeger. ac yna o annoc y kythreul
yd|ymedewis dauyd. a|chedymdeithas
ỻywelyn y vraỽt. ac yd aeth y loegyr
a|rei o|e aruoỻwyr y·gyt ac ef. a|r am+
ser hỽnnỽ y kyfodes barỽneit oegyr
a rei o ieirỻ y·gyt a|r kymry yn|erbyn
Etwart a|r estronyon. ac aruaethu
eu|gỽrthlad oc eu|plith ac o hoỻ loegyr
a|darestỽg y dinassoed kedyrn o·nadunt.
a distryỽ y kestyỻ. a ỻosgi y ỻyssoed.
Ac yna y distrywaỽd ỻywelyn y kestyỻ
a|oed yg|gỽyned yn|y gyfoeth. Nyt am  ̷+
gen deganỽy. a chaer faelan. a gruf+
fud ab gỽennỽynỽyn a distrywaỽd
casteỻ yr ỽydgruc.  ulỽydyn rac ỽy+