Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 75v

Brut y Tywysogion

75v

299

honno mis tachỽed. y bu uarỽ owein gỽy+
ned uab gruffud ab kynan tywyssaỽc gỽy+
ned. gỽr diruaỽr y uolyant. ac anuedra+
ỽl y brudder a|e uoned. a|e gedernit. a|e
dewred yg|kymry. wedy anneiryf uu+
dugolyaetheu. heb omed neb eiryoet
o|r arch a geissei. wedy kymryt penyt
a chyffes ac eidiuarỽch a chymun rin+
wedeu corff crist. ac oleỽ. ac aghenn. ~ ~ ~
D eg mlyned a|thrugein a chant a mil
oed oet crist. pan ladaỽd dauyd ab
owein. Howel uab owein y braỽt hynaf i+
daỽ. Y vlỽydyn rac ỽyneb y ỻas thomas
archescob gỽr maỽr y grefyd. a|e santeid+
rỽyd. a|e gyfyaỽnder. a|e gyghor ac an+
noc Henri urenhin ỻoegyr. y pumhet
dyd gỽedy duỽ nadolic ger bronn a+
ỻaỽr y drind aỽt yn|y gapel e|hun yg
 g|keint. a|e escobaỽl ỽisc ym·danaỽ
a delỽ y groc yn|y laỽ y ỻas ar diỽed
y efferen. n|y vlỽydyn honno y mor+
dỽyaỽd rickart iarỻ tristig. uab gil+
bert vỽa kadarn. a chadarn uarchaỽc+
lu gyt ac ef y Jwerdon. ac yn|y kyrch
kyntaf y kymerth porth Lachi. A gỽ+
edy gỽneuthur kyveiỻach a diermit
vrenhin. ac erchi y verch yn briaỽt. ac
o nerth hỽnnỽ y kauas dinas dulyn
drỽy wneuthur diruaỽr aerua. ac yn|y
vlỽydyn honno y bu uarỽ ropert uab
ỻyỽarch. ac y bu uarỽ diermit vrenhin
largines. ac y cladỽyt yn|y dinas a|elỽit
ffernaac yn|y vlỽydyn honno y magỽyt
teruysc y·rỽg brenhin ỻoegyr a brenhin
ffreinc. am|lad yr arch·escob. Kanys bren+
hin ỻoegyr a rodassei yn veicheu y vren  ̷+
hin freinc. Henri tywyssaỽc bỽrgỽin.
A thybaỽt Jeuanc y vraỽt. Meibon
oed y rei hynny y|r tibaỽt tywyssaỽc
bỽrgỽin. a iarỻ fflandrys a ỻaỽer o
rei ereiỻ. pan wnaeth kymot a|r arches+
cob hyt na|wnaei argyỽed idaỽ byth.
a gỽedy clybot o alexander bap ry
lad yr archescob. anuon ỻythyreu at
urenhin freinc a|ỽnaeth. ac at y mei+
cheu ereiỻ. a gorchymun udunt drỽy

300

ysgymundaỽt. Kymell brenhin oegyr y
dyuot y lys rufein y wneuthur iaỽn am
ageu yr archescob. ac ỽrth hynny annes+
mỽythaỽ a|ỽnaethant o bop ar·uaeth ar
y tremygu ef. a|phan|welas henri vren+
hin hynny. dechreu gỽadu a|oruc hyt
nat o|e gyghor ef y ỻas yr archescob
ac anuon kenadeu a|ỽnaeth at y pab.
y venegi na aỻei ef vynet y rufein drỽy
yr achỽysson hynny. g|kyfrỽg hynny
y kilyaỽd ran uaỽr o|r ulỽydyna thra yttoe+
dit yn hynny tu draỽ y|r mor. y kynuỻa+
ỽd yr arglỽyd Rys uab gruffud lu am
benn owein keueilaỽc y daỽ. ar vedyr
y darestỽg. kanys y genifer gỽeith y
gaỻei owein gỽrthỽynebu y|r arglỽyd
Rys y gỽrthỽynebei. a rys a|e kymheỻ+
aỽd y darestỽg idaỽ. ac y kymerth seith
ỽystyl gantaỽ. Yg|kyfrỽg hynny o·fyn+
hau a|ỽnaeth y brenhin y|r ebostolaỽl
yskymyndaỽt. ac adaỽ gỽladoed freinc
ymchoelut y loegyr. a dywedut y mynnei
uynet y darestỽg iwerdon. ac ỽrth hynny
ymgynuỻaỽ a|oruc ataỽ hoỻ dyỽyssogy+
on ỻoegyr a chymry. Ac yna y|deuth
attaỽ yr arglỽyd rys. o|r ỻe yd|oed yn
ỻwyn danet amgylch y·r|ỽyl y ganet
yr arglỽydes veir. ac ym·gyfeiỻaỽ a|w+
naeth a|r brenhin drỽy adaỽ drychan
meirch. a phedeir mil o ychen. a|phet+
ỽar|gỽystyl ar|hugeint. a gỽedy hynny
y denessaaỽd y brenhin y deheubarth
ac yn|yr hynt honno ar auon ỽysc y
duc gantaỽ. Jorwoerth uab owein uab
cradaỽc uab grufud. ac o achaỽs hynny
y distrywaỽd Jorwoerth a|e deu uab oỽ+
ein a howel. a anyssit idaỽ o agharat
uerch uchtrut escob ỻan daf. a morgan
uab seisyỻ uab dyfynwal. o agharat
uerch owein. chỽaer Jorwoerth uab
oỽein. gyt a|ỻawer o rei ereiỻ dref ga  ̷+
er ỻion ac y ỻosget hyt y casteỻ. ac y
diffeithaỽd y wlat hayach o gỽbyl. a ̷
yna y|deuth y brenhin a diruaỽr lu gan+
taỽ hyt ym|penuro. yr vn·vet dyd ar
dec o galan hydref. ac y rodes yr arglỽ  ̷+