Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 27r

Brut y Brenhinoedd

27r

105

minheu. A phy beth bynac a erchych ti
a|e keffy. ac yna ostỽg y benn a|ỽnaeth hen+
gyst a diolch idaỽ hynny. a|dyỽedut ỽrtha+
ỽ ual hynn. Tidi arglỽyd heb ef a|m|ky+
uoethogeist i. ac a|rodeist im eisteduaeu
amyl o dir a dayar. ac eissoes nyt megys
y|gỽedei enrydedu tyỽyssaỽc a|hanfei o|lin
brenhined. Sef achaỽs y ti a|dylyut rodi
imi ae kasteỻ ae dinas gyt ac a|rodut.
Megys y|m gỽelit inheu yn enrydedus
ymplith y tyỽyssogyon. ac yna y rodes
gỽrtheyrn atteb idaỽ. a ỽrda heb ef vy|g+
ỽahard i. a|wnaethpỽyt rac rodi y ryỽ
rodyon hynny itti. Kanys estraỽn gene+
dyl a|phaganyeit yỽch. ac nat atỽen
inheu etwa na|ch moes na|ch deuodeu.
Megys y gaỻỽyf ych kyffelybu y|m|kyỽt+
aỽtỽyr. Kanys pei dechreuỽn i. ych anry+
dedu chỽi megys kenedyl briaỽt yr y+
nys. Gỽyrda y deyrnas a gyuodynt y|m
herbyn ac a|ỽrthỽynebynt im. ac yna
y dyỽaỽt hengyst. arglỽyd kanhatta
ditheu y|th|was gỽneuthur ar y tir a ro+
deist im. Kymeint ac a ymgyrhaedo kar+
rei y|damgylchynu o|e hunty mal y bo
diogelach im ymgadỽ yn hỽnnỽ rac
vy|gelynyon. Kanys fydlaỽn vum ac
ỽyf ac vydaf itti. a phy beth bynnac a|w+
nelỽyf yno yn fydlonder itti y gỽnaf. a
chanhadu a|wnaeth y brenhin idaỽ hyn+
ny. a gorchymyn idaỽ eỻỽg kenadeu
hyt yn germania y erchi keissaỽ porth
odyno. ac heb un gohir eỻỽg kenadeu
a|oruc hengyst hyt yn germania. a chy+
mryt croen tarỽ a|oruc hengyst a|e hoỻti
yn vn garrei. ac odyna ethol y e a aỻỽ+
ys y gaffel ar y dir a rodassit idaỽ. ac
a|r|garrei honno messuraỽ ỻe kasteỻ. a
dechreu y a·deilat yn|dianot. a phan|dar+
vu adeilat y gaer y gelỽit kaer y garrei
ỽrth y messuraỽ ar garrei. ac yn|saesnec
tancastyrac yn ỻadin castrỽm corrigie.
ac o|r enỽeu hynny y gelỽit yr hynny hyt
A c ymchoelut a|wnaeth [ hediỽ. ~ ~
y kenadeu o germania a deunaỽ
ỻog yn ỻaỽn o etholedigyon varch+

106

ogyon Aruaỽc gAntunt. A merch
hengyst gantunt. Sef oed y henỽ ron+
wen. ac nyt oed yr|eil a gyffelypit idi
rac y thecket. a gỽedy dyuot y nifer hỽn+
nỽ. sef a|oruc hengyst gỽahaỽd gỽrthe+
yrn y edrych yr adeil deissyfyt a|ry wna+
thoedit. ac y edrych y marchogyon neỽ+
yd dyuot. a gỽedy dyuot y brenhin y+
no a nifer bychan gantaỽ. moli a|ỽnaeth
y gỽeith neỽyd. a chymryt y marchogy+
on neỽyd dyuot yn wyr idaỽ. a gỽedy dar+
uot udunt vỽyta o vrenhinaỽl anregy+
on. nachaf y uorỽyn yn|dyuot o|r ysta+
ueỻ a gorulỽch eur yn|aỽ yn ỻaỽn
o win. ac yn|dyuot hyt rac bron y bren+
hin. a gỽedy adoli idaỽ ar dal y deulin
a|dyỽedut ỽrthaỽ val hyn Lofyrt kig
wassaela phan welas y brenhin pryt y
uorỽyn. anryfedu a|oruc yn uaỽr y|thec+
ket. ac yn|y ỻe ymlenỽi o|e charyat.
a gofyn y|r ieithyd beth a|dyỽedassei y
vorỽyn. a phy beth a|dylyei ynteu y
dyỽedut yn atteb idi hitheu. ac yna y
dyỽaỽt y ieithyd ỽrthaỽ. arglỽyd heb
ef hi a|th elỽis di yn arglỽyd ac yn uren+
hin yn|y ieith hi. ac ueỻy y|th|anrydedỽ+
ys. Yr hyn a|dyly ditheu y ỽrtheb idi yỽ
hyn. Sef yỽ hynny drinc heilac yna
y dyỽaỽt gỽrtheyrn ỽrthi drinc heil.
ac erchi y|r uorỽyn yfet y gỽin. ac yr hyn+
ny hyt hediỽ y mae y deuot honno wedy
hynny ymplith y kyfedachỽyr yn ynys
prydein. ac yna gỽedy medwi gỽrtheyrn
neidaỽ a|ỽnaeth diaỽl yndaỽ. a pheri idaỽ
kytsynyaỽ a|r baganes yskymyn heb ve+
dyd arnei. a sef a|wnaeth hengyst. mal
yd|oed ystryỽys adnabot yskaỽnder an+
nỽyt y brenhin. ac ymgyghor a|e wyr+
da ac a|e vraỽt am|rodi y uorỽyn ỽrth eỽ+
yỻys y|brenhin. ac oc eu kyt·gyghor y
kaỽssant rodi y vorỽyn y|r brenhin. ac er+
chi idaỽ ynteu sỽyd geint yn y hegwedi
hi. ac yn|dianot y|rodet y vorỽyn y|r bren+
hin. ac y rodes ynteu sỽyd geint yn|y he+
gỽedi hi heb wybot y|r gỽr a|oed iarỻ
yno. Sef oed y enỽ gỽrgant. a|r nos honno