Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 277r

Amlyn ac Amig

277r

1109

pob un o·nadunt ual edeu sidan coch yn|tysto+
lyaeth y|r gỽyrth a|wnathoed duỽ yr amic. Ac
yna y kymerth yr iarỻ y deu uab y·rỽng y
dỽylaỽ. ac y duc ỽynt y|r neuad att eu mam.
Ac y dywaỽt ual hynn ỽrth yr iarỻes. Byd
lawen arglwydes o|achaỽs gỽneuthur o
duỽ beth kymeint yrom a|chyuodi an
meibyon o veirỽ. a|ladyssỽn i hediỽ y bore
o arch raphael angel y olchi amic vyng
kyfeiỻt ac eu gỽaet. ac ual y kigleu yr iarỻes
yr ymadraỽd hỽnnỽ. kerydu yr iarỻ a|wna+
eth hi yn vỽy no meint drỽy oỻỽng dagre+
u. am na|s rybudyassei hi y daly y kaỽc y
erbynnyeit gỽaet y meibyon. ac ual y
gaỻei hi a|e dỽylaỽ e|hunan olchi amic
Arglỽydes heb yr iarỻ o·herwyd y duỽ gỽ+
neuthur pyngkeu kymeint a|hynn y·rom
ni ˄nyt a pharableu gwac y dylyem ni y dio+
lỽch y duỽ. namyn a gỽeithredoed ffrwyth+
laỽn y dylyỽn dalu y duỽ am a|wnaeth
hediỽ ac eiryoet yrom. Ac yna y rodas+
sant o·vunet y duỽ gwassanaethu duỽ
o weithredoed a diweirdeb o hynny aỻan.
Ac ueỻy y gỽnaethant tra vuant vyỽ.
a|r dyd y kafas amic waret o|r clefyt a|oed
arnaỽ y bu uarỽ obias y wreic o|angeu
deissyuyt. drỽy y chymryt o|r|diefyl a|e
dỽyn y uffern yn gorfforaỽl. A|gỽedy|rif+
edi bychan o dieuoed o|r amser hỽnnỽ y
kerdaỽd amic a ỻu maỽr ganthaỽ o var+
chogyon a|phedyt parth a chasteỻ beri+
gan. ac y|bu yn ymlad a|r kasteỻ yny caf+
as. A|gỽedy kaffel y kasteỻ a budugoly+
aeth ar y|alon. y rodes madeueint a chym+
mot y baỽp o|r a vuassynt yn|y erbyn. ac
erchi a|oruc y duỽ y vadeu udunt. a|gỽe+
dy kymot a|e wyr y|bu yn gỽledychu yn
eu plith drỽy hedỽch yspeit o|amser. a|r
mab hynaf y amlyn ygyt ac ef. ac yn
yswein idaỽ. ac o|hynny aỻan y gwassa+

1110

naethaỽd ef duỽ drỽy gywirdeb tra vu vyỽ. a
gỽedy kaffel y gyfoeth a iechyt corff ac eneit
a chaffel y byt ỽrth y ewyỻys. yd anuones adri+
an bab ym·penn rifedi bychan o dieuoed o|r
amser hỽnnỽ vn o|r kardinalyeit att chyar+
lys vrenhin ffreinc yng|kỽyn rac desider vren+
hin lỽmbardi. y gỽr a|oed yn ymlad a|r eglỽys.
ac yn|y dreissyaỽ ynteu am y wyr a|e vreint.
gỽedy gwahaỽd attaỽ milyoed o sarassin+
nyeit ac Jdewon y ymlad a|r cristonogyon. ac
adolwyn idaỽ ynteu herỽyd y vot ef yn vlo+
deu y|r marchogyon a|r brenhined. ac yn gle+
dyf y|r gristonogaeth. anuon nerth o|wyr a
meirch gyt a|r kardinal y|dial ar yr ysgym+
munyon sarassinyeit. ac ar yr ysgymun vren+
hin a|oed yn eu kanmaỽl yr amarch a|r sar  ̷+
haet yd|oedynt yn|y wneuthur y|r cristono+
gyon. dros vot y gỽr da a|oed bab yn|y
rydhau oc eu pechodeu. y neb a vynnei o|e
gỽbyl vod mynet y|r ỻuyd hỽnnỽ. a phan
doeth y kardinal a|r negesseu hynny gan+
thaỽ. yd|oed chyarlys yn|y|dref a|elwir the˄odo+
thyon. a gỽedy gỽneuthur o|r gỽr da a|oed
gardinal a elwit pedyr y negesseu yn drỽy+
adyl. yd anuones y brenhin trugaraỽc yn
diohir ỻythyr. att desider vrenhin lỽmbar+
di y erchi idaỽ oỻỽng o|e oresgyn y tir
a|r trefyd a|dugassei y dreis y|ar y gristono+
gaeth. a|pheidyaỽ a|ryuelu ar y pab drỽy
gymryt y ganthaỽ pedeir ar|hugeint o|bun+
noed eur. A dim ny|s gwnaeth desider yr
ỻythyr y brenhin. ac yr y|rodyon. na+
myn y ysgaelussaỽ a|e dirmygu yn gym+
eint a cheissyaỽ ỻad y kennadeu a|doeth+
ant a|r|ỻythyr attaỽ. a gỽedy gỽelet o|r
brinhin* trugaraỽc na|waredei idaỽ me+
dalhau kallon y brenhin creulaỽn drỽy
dec a hegarỽch. kynnuỻaỽ ỻỽyrwys o
ieirỻ a barwneit a marchogyon. ac arch+
esgyb ac esgyb ac abadeu. am benn lỽmbardi