Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 273r

Amlyn ac Amig

273r

1093

y gỽr nyt yttiỽ yn gorffowys yn|y geissyaỽ.
A rodi aryant a|wnaeth idaỽ ual yr gwe+
diaỽ ganthaỽ ual y bei rỽydach racdaỽ
gaffel y neges. Ac yna y kynghores y
palmer idaỽ kerdet parth a pharis y
geissyaỽ amlyn y gỽr y gỽr yd|oed yn|y
garu yn gymeint ac nat oed orffowys i+
daỽ yn|y geissyaỽ. a chymryt y fford a|oruc
ef tu a|pharis. a megys yd oed yn dyuot
tu a|r|dref. y gỽelei y myỽn gỽeirglaỽd
meiỻyonaỽc ar lann yr avon a|elwir sein.
niuer tec brenhinaỽl o varchogyon yn
kymryt eu kinyaỽ. Nyt amgen oed y
marchogyon hynny noc amlyn a|e ge+
dymdeithyon. Ac val y gỽelas amlyn y
marchogyon aruaỽc yn dyuot tu ac attaỽ.
eu kyrchu yn ỻidiaỽc a|wnaeth. o debygu
eu bot yn ỻadron ac yn herwyr. ac ual
y gwelas amic a|e gedymdeithyon y ni+
ver hỽnnỽ yn eu|kyrchu yn|greulaỽn. dy+
wedut a|oruc ỽrth y gedymdeithyon. Ar+
glwydi vrodyr maeth o·herwyd aỽch bot
yn baraỽt eiryoet hyt hediw y|di·odef tra+
ỻaỽt a gouit a pherigyl y·gyt a|mi. keis+
syỽch hediỽ yn|wraỽl dial aỽch gỽaet. ac
ymlad yn wychyr a|r gỽyr ny welaf dim
trugared ganthunt parth ac attam. Os
budugolyaeth a|ryd duỽ ym o|r niuer ma+
ỽr racko. gỽahanredaỽl glot a|gaffỽn
dros deyrnas ffreinc. ac vrdas ac enryded
yn ỻys y brenhin ragor rac a|gauas neb
eiryoet. a gỽedy daruot idaỽ rodi y kyng+
hor hỽnnỽ o|e gedymdeithyon. gostỽng
helymeu a|wnaethant. a goỻỽng penneu
eu meirch. a gostỽng gỽaewyr o bop parth.
Ac ymgyrchu yn ỻidiaỽc. hyt nat oed ~
neb onadunt a|wypei yn hyspys pỽy a
orffei. A gỽedy y baỽp o·honunt torri eu
gỽaewar yn|y gilyd. tynnu cledyfeu a|w+
naethant ac ymffust. Duỽ hagen hoỻ

1094

gyvoethaỽc y gỽr a eiỻ ỻunyaethu pob
peth a phop karyat. a theruynu pob
ỻauur. a|anuones goleuni ysprydaỽl drỽ+
y rat yn eu kaỻonneu yn gymeint ac
adnabot o bop vn onadunt y gilyd. Ac
yn|diannot y|dywaỽt mab y marchaỽc
o gasteỻ berigan ỽrth amlyn a|e gedym+
deithyon. Arglỽydi uarchogyon pa rei
yỽch chỽi. a pha glot yỽ y niuer kymeint
ac yd yỽch chỽi ỻad amic aỻtut. y gỽr
a|oed reidyach idaỽ groessaỽ a ỻewenyd
gỽedy|r govit a|r ỻauur a|vu arnaỽ yn
keissyaỽ amlyn uab iarỻ aluern. no
cheissyaỽ y lad yn|y wed honn. A gỽedy
clybot o amlyn yr ymadrodyon hynny
diruaỽr dolur a gymerth. ac adnabot
amic y gedymdeith. a dywedut ỽrthaỽ
ual hynn. Och y kywiraf o|r kedymdei+
thyon. Och blodeu y marchogyon. po+
nyt atwaenost ti amlyn uab iarỻ al+
uern y gỽr yssyd yn gỽibyaỽ byt ys dỽy
ulyned a hanner y|th geissyaỽ. Ac yna
y disgynnassant eỻ|deu y|r ỻaỽr trỽy oỻỽng
eu dagreu yn hidleit. a mynet dỽylaỽ
mynỽgyl. Ac o|lwyr dihewyt eu kallon  ̷ ̷+
neu diolỽch y duỽ a|wnaethant. y|gỽr ny
at yn ry hir ar gyfeilyorn a|didro a ymdi+
retto ac a ymgeissyont ymwelet drỽy gary+
at kywir. Ac yna yd aethyant y gadarn+
hau eu kedymdeithyas. a|duundeb y+
ryngthunt drỽy lỽ ac aruoỻ ym mana+
chloc seint iermin uch benn yr aỻaỽr va+
ỽr a|r|creiryeu gỽynnyaeithyat a|oedynt
yno. na phaỻei neb o·honunt y|ỽ gilyd. nac
o garyat nac o gynghor. nac o ganhorthỽ+
y tra vei vyỽ herwyd kyfyaỽnder kyfre+
ith duỽ o bop peth. a|berthynei ar gedym+
deithyas gywir.  Ac yna yn diohir   y
kerdassant racdunt parth a ỻys chyarl+
ymaen vrenhin ffreinc. Ac yna y gỽelit