Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 214v

Ystoria Bown de Hamtwn

214v

862

A|gỽedy bỽyta ohonaỽ. erchi a|wnaeth brat+
mỽnt y|r gỽyr y gymryt a|e dỽyn y|r geol. a
hỽynteu a|wnaethant hynny. ac yn ỻỽrỽ y
benn y byrywyt y waelaỽt yr eol. a phei na|s
differei duỽ ef a|dorrassei y vynỽgyl kynn y
uot hanner y fford. Yn|yr|eol honno yd oed
amylder a|cholubyr a|phryuet ereiỻ gỽennỽ+
ynic. a|r pryuet hynny a|oedynt yn|y oualu
ac yn|y urathu yn|vynych. Sef y kauas yn+
teu dan y dỽylaỽ. trossaỽl pedrogyl kadarn.
Ac a hỽnnỽ ymdiffyn rac y pryuet a|e ỻad
oỻ hayach. a hyt tra uu ef yn|yr eol honno
ny chauas ef undyd trayan y wala o vara
a|dỽuyr. o|r mynnei ynteu dan y draet y kaei.
a|deu uarchaỽc a ossodet o|e|warchadỽ ynteu.
a|dydgỽeith y dywaỽt boỽn. Oia arglỽyd
duỽ ỻaỽer traỻaỽt a gofut yd ỽyf yn|y
gael yn|yr eol honn. ac myn peder pei di+
hangỽn odyma mi a|dygỽn y goron rac
ermin. a mi a|rodỽn idaỽ dyrnaỽt yn yg+
hỽanec. hyt na|dywettei vyth wedy hyn+
ny vn geir ỽrth araỻ. ny haedyssỽn i ar+
naỽ ef peri vym|poeni ual hynn. kanys
o|m cledyf i yd enniỻeis idaỽ brenhinya+
eth araỻ. a thrỽy ỽylaỽ y dywaỽt boỽn
yr ymadron* hynny. A nossỽeith yd|oed
ef yn kyscu y|doeth pryf gỽennỽynic.
a|cholubyr oed y enỽ. a|e urathu yg|kneỽ+
iỻin y tal. Sef a|ỽnaeth ynteu duhunaỽ
a chael y pryf. ac a|e drossaỽl y dyffust a|e
lad. Dyuot iosian att y that a|gouyn
boỽn. ny wydat hi dim o|r tỽyỻ a|r brat
a|wnathoedit idaỽ ef. Ny|s kelaf ragot
heb·yr ermin ef a|aeth y loegyr y dial y
dat. ac ny|daỽ vyth yma dracheuyn med+
ei ef. Eissoes os marchaỽc bonhedic
cỽrteis ef. ny at ef heb gof ac ny|s mad+
eu y wreic vỽyaf a|gar. a hynny a|dywe+
dei y uorỽyn yn vynych. a thrỽm a|go+
fudyus oed genthi y hansaỽd am ry goỻi
boỽn. a|hi a|ymgetwis yn|diweir yn hir
o achaỽs y garyat ef. ac a|getwis y uar+
ch a|e gledyf hefyt yn|y medyant hi. ar

863

hynny dyuot brenhin deỽr kyuoethaỽc. ac
iuor o mobrant oed y enỽ. A|phymthec brenhin
a|delhynt ydanaỽ ac a|odynt wyr idaỽ. a
hỽnnỽ a|erchis y ermin y uerch. ac ermin a|e
rodes idaỽ yn|ỻaỽen. a hitheu iosian gyt ac
y gỽybu y rodi y iuor. drycyruerthu a|wna+
eth. Ac ny bu eiryoet gyn|dristet ac yna.
ac ar hynt gỽneuthur gỽregis sidan a|oruc
hi. a chanu coniuraciỽn ar y|gỽregis a|w+
naeth hi a|dysgyssoed kyn no hynny. Sef
oed grym y coniuraciỽn. pỽy bynnac wreic
y bei y gỽregis hỽnnỽ ymdanei. ny|dodei
ỽr o|r byt y laỽ erni yr y chỽennychu. ac heb
olud iosian a wisgaỽd y gỽregis ymdanei
rac y chwennychu o iuor. ac ynteu iuor
a|e gedymdeithon a|gychwynnassant tu
a mobrant a iosian ygyt ac ỽynt. a hith+
eu heb dewi yn|wylaỽ. ac hyt ym mobrant
o|r diwed y deuthant. Josian a|beris arỽein
y march ygyt a|hi. Ac nyt oed neb a|ueid+
ei vynet yghyuyl y march yr pan|goỻassei
boỽn onyt iosian e hun. Ac y|myỽn ystaueỻ
y rỽymỽyt y march a|dỽy gadỽyn haearn.
Ac nyt oed neb a|ueidei y wassanaethu. o+
nyt o|r|soler uch y benn bỽrỽ y|brouandyr idaỽ.
Sef a|ỽnaeth iuor medylyaỽ y mynnei uar+
chogaeth y march drỽy y gedernit a|e|gryf+
der ef. Ac y|r ystaueỻ y doeth ef. ac ual y
deuth ar ogyuuch a|r march. y march a
dyrchafaỽd y draet ol ac a|drewis Juor yg
cledyr y dỽy·uron yny dygỽydaỽd ynteu y|r
ỻaỽr. A|chyt ac y dygỽydaỽd yn enkil rac
y march y trewis y benn ỽrth y mur. yny tor+
res yn anhegar. A|phei na|s|differei y wyr ef y
march a|e ỻadyssei. Ac y ystaueỻ y|ducpỽyt
ef. a|medygon a|ducpỽyt attaỽ o|e uedeginy+
aethu yny vu iach. A gỽedy bot boỽn chỽe  ̷
blyned yn|gỽbyl yg|karchar. y dechreuis ef
ymdivregu a iessu grist. a|dywedut. Oia ar+
glỽyd vrenhin nef a daear. y gỽr a|m gỽna+
eth ac a|m|ffuruaỽd ar y delỽ. ac a|m|prynaỽd
yn drut ym|prenn croc yr creu y gaỻon. yd
archaf itt na|m|gettych yn|y|poen hỽnn a|uo