Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 19v

Brut y Brenhinoedd

19v

75

enrydedus udunt. A gỽedy dyuot pa+
ỽb hyt yn ỻundein ỽrth y dyuyn hỽn+
nỽ. Pob kyfryỽ aniueileit a ducpỽyt
yno ỽrth eu haberthu. val yd|oed deua+
ỽt yn|yr amser hỽnnỽ. ac yna y ỻas
ugein mil o|warthec. a chan mil o|de+
ueit. ac o amryỽ genedloed adar y
saỽl ny eỻit rif. A deg mil ar hugeint
o amryỽ genedloed vỽystuileit gỽyỻt.
a|gỽedy daruot talu teilỽg anryded y|r
dỽyweu herỽyd eu defaỽt. wynt a|ỽnae+
thant wledeu o|r dryỻ araỻ. a gỽedy dar+
uot treulaỽ ỻaỽer o|r dyd yn|y wed hon+
no. y dryỻ araỻ o|r dyd a|r nos a|dreulỽ+
yt drỽy amryuaelyon gerdeu. a|dina*+
nỽch. a gỽaryeu megys y deỽissei ba+
ỽp. ac yn|y gỽaryeu hynny y damỽeinỽ+
ys y deu ỽas ieueinc ar·derchaỽc. nei y|r
brenhin. a nei y auarỽy uab ỻud tyỽys+
saỽc ỻundein. tyfu amrysson y·ryg+
tunt yn|bỽrỽ paelet. Sef oed nei y|bre+
nhin hircglas. a nei auarỽy oed gu+
elyn. a gỽedy ymgeinaỽ o·nadunt.
Sef a|oruc kuelyn diyspeilaỽ cledyf a
chyrchu hirlas nei y brenhin. a|ỻad
y benn. a chynỽrỽf maỽr a gyuouo+
des yn|y ỻys. a|r chỽedyl a|doeth at ka+
sỽaỻaỽn. a|ỻidiaỽ a|oruc am lad y
nei. ac erchi a oruc y auarỽy uab
ỻud dỽyn y nei y diodef braỽt ỻys ar+
naỽ am y|gyflauan a|wnathoed. a
gỽedy gỽelet o auarỽy bryt y brenhin
yn gyffroedic am lad y|nei. ac yn|ỻi+
diaỽc gỽrtheb a|oruc auarỽy idaỽ ual
hyn gan petrussaỽ rodi y nei ỽrth eỽ+
yỻys y brenhin. Dioer heb ef ỻys
yssyd y mineu. ac y|m|ỻys i y dyly
uyg gỽr i atteb o bop peth o|r a yrrer
arnaỽ. ac os holi kuelyn a vynnei
dyỽedut mae yn ỻundein y dylyei w+
neuthur iaỽn. kanys y ỻys honno
oed hynaf a|phennaf yn ynys brydein
yr y dechreu. ac ynteu auarỽy yn|y
eidaỽ honno. ac ynteu a|ỽnaei iaỽn
yno dros y ỽr mal y barnei lys
lundein. a gỽedy na aỻỽys kasỽaỻ+

76

aỽn kael y gỽr y uarnu arnaỽ ỽrth y
eỽyỻys. gogyuadaỽ auarỽy a oruc gan
tygu yd anreithei y gyuoeth o dan a
hayarn. ony rodi y ỽr y uarnu arnaỽ
yn ỻys y brenhin am y gyflauan a ỽna+
thoed. ac o|achaỽs hynny ỻidiaỽ yn
vỽy a|oruc auarỽy. ac anheilygu rodi
y nei yn ewyỻys y brenhin. ac yn dian+
not kychỽyn a|oruc kasỽaỻaỽn a dech+
reu anreithaỽ kyuoeth auarỽy. Sef
a|oruc auarỽy drỽy gereint a|chedymdei+
thon keisaỽ tagneued gan gasỽaỻaỽn.
a gỽedy na|chaffei dagneued o neb·ryỽ
ford y gantaỽ. sef a|ỽnaeth anuon y geis+
saỽ nerth a chanhorthỽy y gan ulkesar
amheraỽdyr rufein drỽy lythyr yn|y mod
A uarỽy mab ỻud tyỽysa +[ hỽnn.
ỽc ỻundein yn anuon annerch at ul+
kesar. a gỽedy damunaỽ gynt y ag+
eu. damunaỽ weithon y Jechyt. Ediuar
yỽ gennyf i. dala y|th erbyn di. pan uu
yr ymladeu yrot a chasỽaỻaỽn yn brenhin
nineu. kanys pei ry|beitỽn. i. heb angeu
ti a|oruydut. ac a|vydut uudugaỽl. a chy  ̷+
meint o|syberỽyt a|gymerth ynteu gỽe+
dy kaffel vy nerth i. ac y mae ynteu wei+
thon y|m|digyuoethi inneu. ac veỻy y
mae ef yn|talu drỽc dros da imi. Miui a|e
gỽneuthum ef yn|dreftadaỽc. ac ynteu
yssyd y|m|didreftadu ineu. Miui a|e gos  ̷+
sodeis yr eil·weith ar y urenhinyaeth. ac
ynteu yssyd yn whenychu uyn dehol in+
eu. a minheu a alwaf tyỽyssogyon nef
a|dayar na|heydeis. i. defnyd y var ef gan
y iaỽn. eithyr am na rodỽn uyn nei y di+
uetha yn wirion. ac edrychet dy doethi+
neb di defnyd y lit ef. Damỽeinaỽ a|ỽna+
eth y deu nyeint in·ni chare* paelet. a
gỽedy goruot o|m nei i. Sef a|ỽnaeth
nei y brenhin ỻidiaỽ a chyrchu y aỻ a  ̷
chledyf. ac yn hynny y syrthỽys nei y
brenhin ar y gledyf e|hun yny aeth
drỽy·daỽ. a gỽedy dyuot hynny at y
brenhin. yd erchis ynteu uyn nei i y di+
henydyaỽ dros y ỻaỻ. ac ỽrth na|s rodeis
i. y mae ynteu yn anreithaỽ uyg|kyuo+