Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 196r

Geraint

196r

792

chaỽc awyddrut kadarnffyryf y ar gatueirch
cadarndew eskyrnbraf maswehynn ffroeuoỻdrut*.
a|dogynder o arueu am y gỽyr ac am y meirch.
A gỽedy eu dyuot yn agos ygyt. Sef ymdidan
a|glywei enit gan y marchogyon. Weldy yma
ynni dyuot da yn rat. ac yn dilauur heb ỽynt.
hynn oỻ o ueirch ac arueu a gaffỽn a|r wre+
ic heuyt yr yr|un marchaỽc ỻibindrỽm go+
athrist racco. Goualu a|oruc y uorỽyn yn
uaỽr am glybot ymadrodyon y gỽyr hyt
na|wydat o|r|byt pa|wnaei. ac yn|y diwed y
kauas yn|y chynghor rybudyaỽ gereint. A|th+
rossi a|oruc penn y march tu ac attaỽ.
arglỽyd heb hi bei clyỽut ti ymdidan y mar+
chogyon racko mal y kiglef i. mỽy uydei
dy oual noc y mae. Glas·chỽerthin digius
engiriaỽlchwerỽ a|oruc gereint. a|dywedut.
Mi a|th glyỽaf di heb ef yn torri pob peth o|r a
wahardwyf|i ytti. ac ef a aỻei uot yn ediuar
gennyt ti hynny ettwa. Ac yn|y lle nach+
af y gỽyr yn kyuaruot ac|ỽynt. ac yn uudu+
gaỽl orawenus goruot a|oruc gereint ar|y pum+
wyr. a|r pump arueu a rodes yn|y pump ky+
vrỽy. a ffrỽynglymu y deudeg|meirch a|oruc
y·gyt. ac eu gorchymun y enit a|wnaeth.
ac ny|ỽnn i heb ef pa da yỽ ymi dy orchym+
un di. a|r un weith honn ar ureint rybud
itt mi a|e gorchymynnaf. a cherdet racdi
y|r coet a|oruc y uorỽyn. a ragor a|erchis ge+
reint idi y gadỽ hi a|e kedwis. a thost oed
gantaỽ edrych ar draỻaỽt kymeint a
hỽnnỽ ar uorỽyn kystal a|hi gan y meirch
pei as gattei lit idaỽ. a|r coet a|gyrchassant.
a|dỽvyn oed y coet a maỽr. a|r nos a doeth ar+
nunt yn|y coet. a uorỽyn heb ef ny thykya
ym keissaỽ kerdet. Je arglỽyd heb hi a|uyn+
nych di ni a|e gỽnaỽn. Jaỽnaf yỽ ym heb ef
trossi y|r coet y orffowys ac aros dyd y gerdet.
Gỽnaỽn ninneu yn ỻaỽen heb hi. a hynny
a|orugant. a diskynnu a|oruc ef. a|e chymryt
hitheu y|r ỻaỽr. Ny aỻaf i heb ef yr dim rac
blinder na chysgỽyf. a gỽylha ditheu y me+
irch ac na|chỽsc. Mi a|wnaf arglỽyd heb hi.
a|chyscu a|oruc ynteu yn|y arueu. a|threul+
aỽ y nos. ac nyt oed hir yn|yr amser hỽnnỽ.
A|phan welas hi aỽr* dyd yn ymdangos y

793

ỻeuver. e·drych yn|y chylch a|oruc a yttoed ef
yn deffroi. ac ar hynny yd yttoed ef yn deffro+
i. arglỽyd heb hi mi a uynnassỽn dy duhu+
naỽ yr meitin. Kynheỽi a|oruc ynteu o|ulinder
ỽrthi hi am nat archyssei idi dywedut. a
chyuodi a|oruc ynteu a|dywedut ỽrthi. ky+
mer y meirch heb ef a cherda ragot. a|chyn+
nal dy ra·gor ual y kynheleist doy. ac ar
dalym o|r dyd adaỽ y koet a|orugant. a|dy+
uot y uaestir goamnoeth a gỽeirglodyeu
oed o|r neiỻtu udunt. a phaladurwyr yn
ỻad y gỽeirglodyeu. ac y auon yn eu blaen
y|doethant. a gestỽng a|oruc y meirch ac
yuet y dỽuyr a|ỽnaethant. a|dyrchauel a|o+
rugant o|r auon y riw aruchel. ac yno y ky+
uaruu ac ỽynt glasswas goaduein a|thỽ+
el am y vynỽgyl. a|bỽrnn a|ỽelynt yn|y tỽel.
ac ny wydynt hỽy beth. a phisser glas by+
chan yn|y laỽ. a ffiol ar wyneb y pisser.
a chyuarch gỽell a|oruc y gỽas y ereint.
Duỽ a|rodho da itt heb·y gereint ac o|ba|le pan
deuy di. Pan|deuaf heb ynteu o|r|dinas yssyd
y|th ulaen yna. arglỽyd heb·yr ynteu ae
drỽc gennyt ti ouyn pa|le pan|deuy ditheu.
Na|drỽc. drỽy y coet racko. Nyt hediỽ y
deuthost di drỽy y coet. Nac ef heb ynteu
yn|y coet y buum neithỽyr. Mi a|debygaf
heb y gỽas yna na|bu da dy ansaỽd yno
neithỽyr. ac na|cheueist na bỽyt na|diaỽt.
Nado y·rof a|duỽ heb ynteu. a|wney di vyg
kygor i heb y gỽas. kymryt y gennyf|i
dy ginnaỽ. Pa ryỽ ginnyaỽ heb ynteu.
Bore·vwyt yd oed·un yn|y anuon y|r pala+
durwyr racco. Nyt amgen no bara a|chic
a|gỽin. ac os mynny di ỽrda ny chaffant
ỽy dim. Mynnaf heb ynteu. a|duỽ a|dalo
itt. a|disgynnu a|oruc gerein. a chymryt
a|oruc y gỽas y uorỽyn y|r|ỻaỽr. ac ymol+
chi a|orugant a chymryt eu kinyaỽ.
a|r|gỽas a|daueỻaỽd y bara ac a|rodes
diaỽt udunt. ac a|e gỽassanaethaỽd o
gỽbyl. A|gỽedy daruot udunt hynny.
y kyuodes y gỽas ac y|dywat ỽrth ere+
int. arglỽyd gan dy gennyat miui a af
y gyrchu bỽyt y|r paladurwyr. Dos
y|r dref heb·y gereint yn|gyntaf. a dala