Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 193v

Geraint

193v

782

yn|drugaraỽc ỽrthyt wrth a|glyỽaf|i. Y druga+
red a uynnych di arglỽyd heb h* mi a|e gỽnaf
ac ef. ỽrth uot yn|gymeint gewilyd itti arglỽ+
yd kyhyrdu keỽilyd a|miui ac a|thy hun. ỻy+
na yssyd iaỽnaf am hynny heb·yr arthur. ga+
del medegynaethu y gỽr yny wyper a|uo bỽy.
Ac os byỽ vyd gỽnaet iaỽn mal y|barno goreu+
gỽyr y|ỻys. a|chymer ueicheu ar hynny. Os
marỽ uyd ynt. gormod uyd agheu gỽas kys+
tal ac edern yn sarhaet morỽyn. Da yỽ genhyf|i
hynny heb·y gỽenhỽuar. Ac yna yd aeth arthur
yn oruodaỽc drostaỽ. a|chradaỽc uab llyr. a gỽaỻ+
aỽc uab ỻennaỽc. ac owein uab nud. a gỽalch+
mei. a|digaỽn y|am hynny. Ac y peris arthur
galỽ morgan tut attaỽ. penn medygon oed hỽn+
nỽ. Kymer attat edern uab nud a|phar gywei+
raỽ ystaueỻ idaỽ. a|phar uedeginyaeth idaỽ.
yn gystal ac y parut ymi pei beỽn urathedic.
ac na at neb y ystaueỻ y aflonydu arnaỽ. na+
myn ti a|th disgyblon a|e medeginyaetho. Mi
a|ỽnaf hynny yn|ỻawen arglỽyd heb·y morgan
tut. Ac yna y dywaỽt y distein. Pa|le y mae iaỽn
arglỽyd gorchymun y uorỽyn. Y wenhỽyuar
a|e ỻaỽ·uorynyon heb ynteu. a|r|distein a|e gorch+
ymynnaỽd; ~ Eu|chwedyl ỽynt hyt yma. 
Trannoeth y doeth gereint parth a|r ỻys. a
disgỽyleit oed ar y gaer y gan wenhỽyuar
rac y dyuot yn|dirybud. a|r disgỽylat a|doeth
hyt ỻe yd oed wenhỽyuar. Arglỽydes heb ef
mi a|debygaf y gỽelaf ereint a|r uorỽyn gyt
ac ef. ac ar uarch y mae a phedyt·wisc ym+
danaỽ. Y uorỽyn hagen ual gorwyn y gỽelaf
a thebic y lieinwisc a|ỽelaf ymdanei. Ymgỽeir+
ỽch oỻ wraged in. a|doỽch yn erbyn gereint
y ressaỽu. ac y uot yn ỻawen ỽrthaỽ. a dyuot
a|oruc gỽenhỽyuar yn erbyn gereint a|r uorỽyn.
a|phan daỽ gereint hyt ỻe yd|oed gỽenhỽyvar
kyuarch gỽeỻ a|oruc idi. Duỽ a|rodo da itt heb
hi a|gressaỽ ỽrthyt. a|hynt ffrỽythlaỽn dony+
aỽc hyrrỽyd glotuaỽr a|dugost. a|duỽ a|dalo itt
heb hi peri iaỽn ym yn gyn ualchet ac y pereist.
arglỽydes heb ef mi a|buchỽn peri iaỽn itt ỽrth
dy ewyỻys. a|ỻyma y uorỽyn y keueist ti dy war+
thrud o|e hachaỽs. Je heb·y gỽenhỽyuar gressaỽ
duỽ ỽrthi. ac nyt cam bot yn ỻaỽen ỽrthi. Dy+
uot y myỽn a|orugant a disgynnv a|mynet|ge+

783

reint hyt ỻ* yd|oed arthur a|chyuarch gỽell idaỽ.
Duỽ a|rodo da itt heb·yr arthur a gressaỽ duỽ ỽrth+
yt. a|chyt caffo edern uab nud gouut a chlỽyueu
gennyt ti hynt lỽydyannus a|dugost. nyt ar+
naf i y bu hynny heb·y gereint. namyn ar
ryuic edern uab nud e|hun nat ymgystlynei.
nyt ymadaỽn inheu ac ef yny wypỽn pỽy uei.
neu yny orffei y ỻeiỻ ar|y|ỻaỻ. a ỽr heb·yr arthur
pa|le y mae y uorỽyn a|giglef y bot y|th ardelỽ di.
Y|mae gỽedy mynet gyt a|gỽenhỽyuar y hysta+
ueỻ. Ac yna y deuth arthur y welet y uorỽyn.
a llaỽen uu arthur a|e gedymdeithon a|phaỽb
o|r|ỻys oỻ ỽrth y uorỽyn. a hyspys oed gan baỽp
o·nadunt pei kyt·rettei gossymdeith y uorỽyn
a|e|phryt. na welsynt eiryoet un wympach no
hi. ac arthur a|uu rodyat ar y uorỽyn y ereint.
a|r rỽym a|wneyit yna rỽng deudyn a|wnaeth+
pỽyt y·rỽng gereint a|r|uorỽyn. a dewis ar
holl wiscoed gỽenhỽyuar y|r uorỽyn. a|r neb
a|welei y uorỽyn yn|y wisc honno ef a|welei
olỽc wedeidlỽys delediỽ arnei. a|r dyd hỽnnỽ
a|r nos honno a|treulassant drỽy dogynder o
gerdeu. ac amylder o anregyon wirodeu. a|llu+
ossyd o waryeu. A|phann vu amser gantunt
uynet y gysgu wynt a aethant. ac yn|yr ysta+
ueỻ yd oed wely arthur a|gỽenhỽyuar y gỽ+
naethpỽyt gỽely y ereint ac enit. a|r nos
honno gyntaf y kysgassant ygyt. A|thran+
noeth y ỻonydaỽd arthur yr eircheit dros
ereint. o didlaỽt rodyon. a cheneuinaỽ a|oruc
y uorỽyn a|r ỻys. a|dỽyn kedymdeithon idi o
wyr a gỽraged hyt na|dywedit am vn vorỽyn
yn ynys prydein vỽy noc amdanei. Ac yna
y dywaỽt gỽenhỽyuar. Jaỽn y|medreis i heb
hi am benn y carỽ na rodit y neb yny delei e+
reint. a|ỻyma le iaỽn y rodi ef. y enit uerch
ynyỽl y uorỽyn glotuoraf. ac ny thebygaff i
a|e gỽarauuno idi. Kanyt oes ryngthi a|neb
o·nyt yssyd o garyat a chedymdeithas.
Canmoledic uu gan baỽb hynny a chan arthur
heuyt. A rodi penn y karỽ a|wnaethpỽyt y enit
ac o hynny aỻan ỻuossogi y chlot. a|e chedym+
deithon o hynny yn vỽy no chynt. Sef a|oruc
gereint o hynny aỻan caru carỽ tỽrneimeint
a chyfrangeu calet. a budugawl y deuei ef
o bop un. a blỽydyn a dỽy a their y bu ef yn
hynny