Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 192v

Geraint

192v

778

o nawd. Mi a rodaf naỽd itt gan hynn heb·y
gereint. Dy uynet hyt at wenhỽyuar gỽreic
arthur. y wneuthur iaỽn idi am sarhaet y
morỽyn o|th gorr. Digaỽn yỽ gennyf inheu
a|wneuthum i arnat ti am a|geueis o sarha+
et gennyt ti a|th gorr. ac na disgynnych o|r
pan elych odyma hyt rac bronn gỽenhỽy+
var y wneuthur iaỽn idi ual y barnher yn
ỻys arthur. a|minheu a|ỽnaf hynny yn ỻaỽ+
en. a phỽy ỽyt titheu heb ef. Mi ereint uab
erbin. a|manac ditheu pỽy ỽyt. Mi edern
uab nud. Ac yna y|byrywyt ef ar y uarch
ac y|doeth racdaỽ hyt yn|ỻys arthur. a|r wre+
ic uỽyhaf a|garei yn|y vlaen a|e gorr. a|dryc+
yruerth maỽr gantunt. a|datkan y chỽedyl
ef hyt yna. Ac yna y doeth y Jarỻ bychan a|e
niuer hyt ỻe yd oed ereint a|chyuarch gỽeỻ
idaỽ a|e wahaỽd gyt ac ef y|r casteỻ. Na
vynnaf heb·y gereint. y|r ỻe y bum neithỽyr
yd af heno. Kany uynny dy wahaỽd. ti a|uyn+
ny diwaỻrỽyd o|r a aỻwyf|i y beri itt i|r ỻe y
buost neithỽyr. a|mi a|baraf enneint itt a
bỽrỽ dy vlinder a|th ludet y|arnat. Duỽ a|da+
lo itt heb·y gereint a minheu a|af y|m|ỻetty.
ac ueỻy y doeth gereint. a nyỽl iarỻ a|e wreic
a|e uerch. A phan doethant y|r|lofft. yd oed
gỽeisson ystaueỻ y iarỻ ieuanc a|e gỽassa+
naeth gỽedy dyuot y|r|ỻys. ac yn kyweiryaỽ
y tei oỻ ac yn eu diwaỻu o weỻt a|than. ac ar
oet byrr yn baraỽt yr enneint. ac yd aeth ge+
reint idaỽ. a golchi y benn a|wnaethpỽyt.
Ac ar|hynny y|doeth y Jarỻ ieuanc ar y deuge+
inuet o uarchogyon urdolyon. y·rỽng y wyr
e|hun a|gỽahodwyr o|r tỽrneimeint. Ac yna
y doeth ef o|r enneint. ac yd erchis yr
iarỻ idaỽ vynet y|r neuad y vỽyta. Mae
ynỽl iarỻ heb ynteu a|e wreic a|e uerch.
Y maent yn|y lofft racko heb·y gỽas ystaueỻ
y iarỻ. yn gỽiscaỽ ymdanunt y gỽisgoed a
beris y iaỻ* y dỽyn udunt. Na wiscet y uo+
rỽyn heb ynteu dim ymdanei onyt y chrys
a|e ỻenỻiein yny del y lys arthur y wisgaỽ
o wenhỽyuar y wisc a vynno ymdanei. ac
ny wisgaỽd y uorỽyn. Ac yna y|doeth paỽb
o|r neuad o·nadunt. ac ymolchi a|orugant
a mynet y eisted ac y vỽyta. Sef ual yd|eisted+

779

assant. O|r neill tu y ereint yd eistedaỽd y iarll
ieuanc. ac odyna ynyỽl iarỻ. o|r tu araraỻ* y
ereint yd oed y uorỽyn a|e mam. A gỽedy
hynny paỽb ual y racvlaenei y enryded. a
bỽyta a|wnaethant a|didlaỽt wassanaeth
ac amylder o amryuael anregyon a|gaỽss+
ant. ac ymdidan a|orugant. Nyt amgen
no gỽahaỽd o|r iarỻ ieuanc ereint trannoeth.
Na uynnaf y·rof a|duỽ heb·y gereint. y lys
arthur yd af|i a|r uorỽyn honn auory. a|di+
gaỽn yỽ gennyf hyt y|mae ynyỽl iarỻ ar
dlodi a gouut. ac y geissaỽ aghwanegu gos+
symdeith idaỽ ef yd|af|i yn|bennaf. a unben
heb yr iarỻ ieuanc nyt o|m kam i y|mae
ynyỽl heb gyuoeth. Myn uyg|cret i heb·y ge+
reint ny byd ef heb y gyuoeth onyt agheu
ebrỽyd a|m|dỽc i. Ha unben heb ef am a uu
o anghyssondeb y·rof|i ac ynyỽl. mi a uyd+
af ỽrth dy|gyghor di yn|ỻaỽen gan dy uot
yn gyffredin ar y iaỽnder y·rynghom.
Nyt archaf i heb·y gereint rodi idaỽ. namyn
y dylyet e|hun a|e amrygoll yr pan goỻes
y gyuoeth hyt hediỽ. a minheu a|wnaf
hynny yn ỻawen y·rot ti heb ef. Je heb·y
gereint a|uo yma o|r a|dylyho bot yn ỽr y
ynyỽl gỽrhaet idaỽ o|r|ỻe. a hynny a|oruc
y gỽyr oỻ. ac ar y tagneued honno y trigy+
wyt. a|e gasteỻ a|e dref a|e|gyuoeth a|edewit
y ynyỽl. a|chỽbỽl o|r a|goỻassei hyt yn oet
y tlỽs ỻeihaf a|gafas. Ac yna y dywaỽt yn+
yỽl ỽrth ereint. a unben heb ef y uorỽyn a
ymardelweist ohonei hyt y bu y tỽrneime+
int. paraỽt yỽ y wneuthyr dy ewyỻys a
ỻyma hi y|th uedyant. N  mynnaf|i
heb ynteu namyn bot y uorỽyn ual y|mae
yny del y lys arthur. ac arthur a|gỽenhỽy+
uar a vynnaf eu|bot yn rodyeit ar|y|uorỽ+
yn. a thrannoeth y kychỽynnassant rac+
dunt y lys arthur. Kyfranc gereint
hyt yma; [ yma weithon ual yd|hel+
laỽd arthur y carỽ. rannu yr erhyluaeu o|r
gỽyr a|r cỽn. a geỻỽng y cỽn arnaỽ a|oru+
gant. a|diwethaf ki a|eỻynghỽyt arnaỽ
annỽylgi arthur. cauaỻ oed y enỽ. ac adaỽ
yr|hoỻ|gỽn a|oruc a|rodi ystum y|r carỽ. Ac
ar yr eil ystum y doeth yr* carỽ y erhylua arthur.