Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 183v

Y drydedd gainc

183v

742

eu gỽled ac eu|darmerth o·honunt. dechreu
a|wnaethant ymborth ar gic hela a physcaỽt
a bydafeu. Ac ueỻy bỽydyn* a|r eil a treulys+
sant yn digrif gantunt. ac yn|y diwed diffy+
gyaỽ a|ỽnaethant. Dioer heb·y manaỽy+
dan ny bydỽn ual|hynn. kyrchỽn loegyr
a cheissỽn grefft y kaffon yn hymborth.
kyrchu ỻoegyr a|orugant. a dyuot|hyt yn
henfford. a|chymrut arnunt gỽneuthur
kyfrỽyeu. A dechreu a|wnaeth ef uanaỽydan
ỻunyaỽ corfeu ac eu ỻiwaỽ ar y wed y gỽelsei
gan|lasar ỻaesgygỽyd a chalch llasar. a gỽ+
neuthur calch lasar racdaỽ ual y gỽnathoed
y gỽr araỻ. Ac ỽrth hynny y gelỽir ettwa
calch lasar. am y wneuthur o lasar ỻaes+
gygỽyd. ac o|r gỽeith hỽnnỽ tra geffit gan
uanaỽydan. ny phrynit gan gyfrỽyyd
dros wyneb hennfford na chorof na chyf+
rỽy. ac yny adnabu bop un o|r kyfrỽyydyon
y uot yn koỻi o|e henniỻ ỻawer. ac ny phry+
nit dim gantunt onyt gỽedy na cheffit
gan uanaỽydan. Ac yn|hynny ymgynnuỻ+
aỽ y·gyt ohonunt. a|duunaỽ am y lad ef a|e
gedymdeith. Ac yn hynny rybud a gaỽs+
sont ỽynteu. a|chymryt kynghor am a+
daỽ y dref. Y·rof|i a|duỽ heb·y pryderi ny
chynghoraf|i adaỽ y dref. namyn ỻad y
taeogyon racco. Nac ef heb·y manaỽydan
bei ymladem ni ac ỽyntỽy clot drỽc a vy+
dei arnam ac an carcharu a|wneit. Ys gỽ+
eỻ ymi heb ef kyrchu tref araỻ y ymos+
meithaỽ yndi. Ac yna kyrchu dinas
araỻ a|wnaethant eỻ|pedwar. Pa
geluydyt heb·y pryderi a gymerỽn
ni arnam. Gỽnaỽn taryaneu heb·y
manaỽydan. A ỽdom ninneu dim y
ỽrth hynny heb·y pryderi. Ni a|e pro+
fwn heb ynteu. Dechreu gỽneuthur
taryaneu a|orugant. ac eu|ỻunyaỽ ar
weith taryaneu da a|welsynt. a|dodi y
lliw a dodyssynt ar y|kyfrỽyeu arnunt.
a r gweith hnnỽ a|lỽydỽys racdunt hyt
na phrynit taryan yn yr hoỻ dref. onyt
gwedy na cheffit gantunt hỽy. kyflym
oed eu gweith ỽynteu a|diuessur a|ỽne+
ynt ac ueỻy y|buant yny dygỽydaỽd

743

yỽ kytdrefwyr racdunt. ac yny duunassant ar
geissaỽ eu llad. Rybud a doeth udunt ỽynteu.
a|chlybot bot y gwyr a|e bryt ar eu dihenydyaỽ
Pryderi heb·y manaỽydan y mae y gỽyr hynn
yn mynnu an diuetha. Na chymerỽn ninheu
y gan y taeogeu hynny. aỽn y·danunt a ỻadỽn
ỽynt. Nac ef heb ynteu. kasswallaỽn a|gly+
wei hynny a|e wyr. a reỽin vydem. kyrchu
tref araỻ a|wnaỽn. Wynt a|doethant y dref
arall. Pa geluydyt yd aỽn ni ỽrthi heb·y
manaỽydan. Yr honn y mynnych o|r a|wdam
ni heb·y pryderi. Nac ef heb ynteu gỽnaỽn
grydyaeth. ny byd o gallon gan grydyon
nac ymlad a ni nac ymwaravun. Ny ỽn i
dim y ỽrth honno heb·y pryderi. Mi a|e
gỽnn heb·y manawydan a mi a|dyscaf
itti wniaỽ. Ac nyt ymyrrỽn ar gyweiryaỽ
ỻedyr namyn y prynu yn paraỽt a gỽneu+
thur yn gỽeith ohonaỽ. ac yna dechreu
prynu y cordwal teckaf a|gafas yn|y dref.
ac amgen ledyr no hỽnnỽ ny phrynei ef ei+
thyr ỻedyr gỽadneu. a dechreu a|wnaeth ym+
gedymdeithassu a|r eurych goreu yn|y dref.
a pheri gỽaegeu y|r esgidyeu ac euraỽ y gỽ+
aegeu a synnyaỽ e|hun a˄r|hynny yny gỽybu.
Ac o|r achaỽs hỽnnỽ y gelwit ef yn drydyd
eurgryd. Tra geffit gantaỽ ef nac esgit na
hossan ny phrynit dim gan gryd yn yr hoỻ
dref. Sef a|wnaeth y crydyon adnabot bot
eu henniỻ yn paỻu udunt. kanys ual y ỻunyei
vanaỽdan y gỽeith y gỽniei pryderi. Dyuot
y crydyon a chymryt kyghor. sef a|gaỽssant
yn eu kynghor duunaỽ ar eu ỻad. Pryderi
heb·y|manaỽydan y mae y gỽyr hynn yn|myn+
nu an ỻad. Paham y kymerỽn ninneu hynny
y gan y taeogeu ỻadron heb·y pryderi. namyn
eu ỻad hỽy oỻ. Nac ef heb·y maỽydan nyt
ymladỽn ac ỽynt. ac ny bydỽn yn|ỻoegyr be+
ỻach. kyrchỽn parth a dyuet. ac aỽn y hedrych.
Pa hyt bynnac y buant ar y fford ỽynt a
doethant y dyuet. ac arberth a|gyrchassant.
a|ỻad tan a|wnaethant. a dechreu ymborth a
hela a|threulaỽ mis ueỻy. a chynnuỻ eu kỽn
attunt. a bot ueỻy yno vlỽydyn. a boregỽeith
kyuodi pryderi a|manaỽydan y|hela. a chywei+
ryaỽ eu kỽn a mynet odieithyr y ỻys. Sef a|w+