Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 125r

Delw'r Byd, Cronicle

125r

516

planet hỽnnỽ. gỽedy deg mlyned ar|hu+
geint. ef a aỻei brovi dywedut o·honei.
y tu a vo o|r ỻeuat gyvarỽyneb a|r heul
a|vyd goleu idi. a|r tu a vo y ỽrthi a vyd
a vyd tywyỻ. Ac·atvo peỻaf y ỽrth yr
heul yna y byd kỽpla y goleuat. Os y
ỻeuat y pedwyryd dyd o|r prif a|gocha
mal ỻiỽ eur. gwynt a dengys. Os yn|y
korn uchaf idi y byd tywyỻ. arỽyd y vot
yn laỽaỽc ar y tỽf. Os yn|y chanaỽl. arỽ+
yd sych·hin ar|y ỻaỽnỻoer. apsen yr he+
ul a|ỽna nos. a|e|chyndrycholder a|wna dyd.
Ac val y byd y|dyd yr heul yma vch y day+
ar. veỻy y byd dyd ford y kerdho hi y+
dan y dayar. Pann gerdho hi ranneu y
gogled y·dan y|dayar y|gỽna hi ynni
hirdyd a haf. Pann|gerdho hi ranneu
y deheu ydan y dayar. y byd dyd byrr
a gayaf. Gỽlith a|dygỽyd o|r|aỽyr pann
ỽrthrymher yr awyr o|r|dyfred o echtyw+
ynnedigrỽyd y nos. ac ymchoelut y
gỽlith yn|laỽ y|gỽynha y gỽlith yn|ỻỽ+
ytreỽ. Nyỽl yỽ pan dynher gỽlybỽr any+
anaỽl o|r|dayar y|r awyr. neu a vyrher y|r
dayar o|r awyr. Y mỽc hỽnnỽ a|esgyn o|r
dỽfyr ~ ~ ~ ~
B *lỽydyn eisseu o deucant a|phum|mil a|uu
o|r amser y gỽnaethpỽyt adaf yny doeth
crist yg|cnaỽt dyn. Deg mlyned ar|hugeint
a|chant a|mil kynn geni crist. y|doeth brutus
y|r ynys honn a|thrychan|ỻong yn|ỻaỽn o|niuer
gyt ac ef. Ac ef a|uu gỽedy ef o|e|lin ef. pedw+
ar brenhin ar|dec a|thrugeint kynn|dyuot crist
yg|cnaỽ*Deg mlyned a|phedwar|cant gỽedy
geni crist. y proffỽytaỽd myrdin o|achaỽs y drei+
geu. gỽedy dyuot hors a heyngyst y|r ynys honn
gyntaf. a|ỻad pedwar cant|tywyssaỽc o|r|brytann+
yeit yg|caer garadaỽc trỽy dỽyỻ. Vn vlỽydyn
ar|bymthec a|deugeint a chant gỽedy geni crist
yd erbynnyaỽd y bryttait* gristonogaeth gyntaf
yn|oes les uab coel brenhin y bryttannyeit. 
Deg mlyned a chwechant gỽedy geni crist. yd
erbynnyaỽd y|saesson gristonogaeth y|gan se+
int aỽstin. Ef a|uu o annedigaeth crist hyt
att gadwaladyr veendigeit tri|brenhin ar|deg|ar

517

hugeint ol yn|ol. Ef a|uu o|gadwaladyr bendi+
geit hyt att wilim bastard. vgein brenhin coro+
naỽc o|r|saesson ol yn|ol. a|thrychant mlyned
y buant yn|tywyssyaỽ yr ynys. Pedwar uge+
int mlyned a mil gỽedy geni crist y kauas
gỽilym bastard coron lundein. a|dec brenhin
coronaỽc a|uu o|e|lin ef hyt att etwart vych+
an o|r gaer yn aruon. Un vlỽydyn ar|dec ar
hugeint a|chant a|mil y|ỻas thomas o|gaer
geint. Wyth mlyned a|phedwar ugeint a|ch+
ant a|mil y bu y|ỻadua yg|kastel* paen. Teir
blyned a|thrugeint a|deucant a mil y|tor·ret
pont kaer vyrdin. Deng mlyned ar|huge+
int a|deucant a|mil y kahat kasteỻ ned. Pe+
deir blyned ar|bymthec ar|hugeint a|deu+
cant a|mil y|bu uarỽ ỻỽelyn ab Jorwoerth yg
gỽyned. vn ulỽydyn ar|bymthec a|deucant a
mil y bu y vrỽydyr rỽng dauyd ap gruffud
a|ỻywelyn. Chwe blyned a deugeint a|deu+
cant a|mil y bu uarỽ dauyd ap ỻywelyn. ac
y|doeth y ỻu du. Seith mlyned a|deugeint
a|deucant a|mil y crynaỽd y|dayar. Deng
mlyned a|deugeint a|deucant a|mil y bu vrỽy+
dyr rỽng ỻywelyn ab gruffud a|e vrodyr.
Dỽy ulyned a deucant a mil y bu yr haf
tessaỽc. Chỽe blyned a|deugeint a|deucant
a|mil y bu y|ỻadua yn|y kymereu. Trugein
mlyned a|deucant a|mil y|kahat casteỻ  
Pump mlyned a|thrugeint a deucant a|mil
y rodes ỻywelyn ab gruffud pump mil ar
hugeint o vorkeu y etwart urenhin a|ỽro+
gaeth. Wyth mlyned ar|hugeint a|deucant
a|mil. yd|aeth etwart urenhin y ackrys
Pymthec mlyned a|thrugeint a|deucant a
mil. y|crynaỽd y|dayar yr eilweithDwy
ulyned ar|bymthec a|thrugeint a|deucant   
mil. y ỻas ỻywelyn ab gruffud    
kymry. Seith mlyned a phedỽ  
deucant a mil    
vn vlỽydyn ar   
cant a|mil y  
phedwar y  
ywyt da  
art yny   
a|phedỽ  
thyr  

 

The text Cronicle starts on Column 516 line 28.