Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 110v

Ystoria Carolo Magno: Rhamant Otfel

110v

458

agheu yr anffydlonyon. a phei oger le+
danais ny bydei aflaỽen yna. a|oed yn
rỽym. a|chadỽyneu yg|karchar y saras+
cinyeit. yd|oed y|dỽylaỽ a|e draet hagen
yn ryd. ac ynteu yn|rỽym am y uola
perued. a seith marchaỽc yn|y gadỽ
yn|dirgeledic. Ac yna Oger a|dywa+
ỽt ỽrth y marchogyon. ar·glỽydi
heb ef ỻeyssỽch y kadỽyneu ychydic.
y|maent yn gỽneuthur diruaỽr dolur
ym ygkylch uyg|kallon. a mevyl
idaỽ y neb yssyd laỽen. yn·vut y dyỽ+
edy hynny heb y marchogyon. Ac
myn Mahumet y dywettych hỽy no
hynny ni a rỽymỽn it dy draet a|th·ỽy+
laỽ. ual na bych ryd wedy hynny
tra vych vyỽ. kanys ni a|ỽdam na bydy
fydlaỽn vyth dyd o|th oes. A phan gigleu
Oger y bygỽth hỽnnỽ ỻidyaỽ yn|ua+
ỽr a|oruc. a chael ystyỻen uaỽr. a chy+
uot yn|y seuyỻ. ac a|honno ar vn dyr+
naỽt. ỻad y|pedỽyaryd ohonunt. a chym+
ryt y tri ereiỻ a|e bỽrỽ dros y tỽr uch+
el. yny dorres eu mynygleu pan deu+
thant y|r ỻaỽr. a|thorri y cadỽyneu
a yttoed arnaỽ yny yttoed yn|ryd. a
phan daroed idaỽ hynny kyrchu yr ysta+
bal a|wnaeth ual y gaỻei gyntaf. A
chyfrỽyaỽ e|hun yr amỽs teckaf a|+
elas yno a|e ffrỽynaỽ. Kanyt oed vn
ysgỽier y·gyt ac ef a|e gỽassanaethei.
Ac yna kaffel aruev diogel a|e gỽisg+
aỽ ymdanaỽ ynteu yny yttoed yn gyỽ+
eir. ac ysgynnu ar y uarch a|dywedut
yn vchel. Mi af beỻach y|r vrỽydyr
heb ef y nerthu uyg|kedymdeithon
ac ymlynỽch vi ual y gaỻoch oreu.
chỽi a|eỻỽch hagen adolỽyn ym yn
gyn|decket. ac y delỽyf avory dramke+
fyn o|m|diffyr duỽ rac drỽc o hyn|nyt*
hynny. a|brathu march a|ỽnaeth y
maes o|r porth. a|dyuot ar hyt y fford
hyt y ỻe yd|oed yr ymlad. a phan deuth
y|r maes. yd|ymgauas ar hynt a rolant
ac a Gỽaỻter o orreins. ac a Neimus
dywyssaỽc. ac ac Otuel. ac a garmer

459

A ewenyd maỽr a|wnaeth yr Jeirỻ
yn|y erbyn a phob un o·honunt a|aeth
y dỽylaỽ mynỽgyl idaỽ. aOger a
dyỽaỽt ỽrthunt y vot ef yn|hoỻiach
amysgaỽn. ac na bu barotach eiryoet
y|daraỽ dyrnaỽt ar uarchaỽc. 
A C yna wedy ym·gaffel o|r ymỽan+
ỽyr deỽron hynny yghyt o lewe+
nyd am oger. hỽynt a|ỽnaethont
y son a|r drablud yn uỽy. Kyrchu y|urỽy+
dyr a|orugant. ac ymlad o newyd megys
pei kyt bydynt diludet. ac ar hynt ỻad
cant o|r anfydlonyon. a|chan dolur a|thristỽ+
ch eu hanuon y uffern. A phan|welas
Garsi urenhin hynny. ac nat oed vn am+
diffynnỽr kadarn idaỽ. ef a wybu nat o+
ed fford y delei dim o les idaỽ nac y gaỻei
drigyaỽ yno. Sef a|ỽnaeth ymchoelut
dra|e|gefyn a ffo parth a|r dinas ual y ga+
ỻei gyntaf. Ac yna ual yr oed Otuel
yn marchogaeth y myỽn pant maỽr. a|e
daryan ar y ysgỽyd. a chỽrceus y gledyf
yn|y deheu. ef a|arganuu arsi yn ffo yn
dirgeledic. Ac ynteu a|droes penn y
uarch parth ac attaỽ. a phan deuth yn
agos idaỽ y|dyỽaỽt ỽrthaỽ Arglỽyd uren+
hin heb ef ae tidi a|byrth hynn oỻ o freinc
heno ae mynet yr aỽr·honn y dodi kic
hỽch y verỽi udunt gyt a|phys. Ny vỽy+
teynt hỽy y ryỽ vỽyt hỽnnỽ yr mil o
uorkeu eur. keis anregyon ereiỻ udunt
kanys bỽyt y dayogeu porthmyn yỽ
hỽnnỽ. Ac yna y|ỻidywys y brenhin yn
uaỽr am|yr|amadraỽd hỽnnỽ. ac y brathỽys
y uarch parth ac attaỽ. a|ỻyna yd|oed yn|y
uryt dial arnaỽ y barableu yn|da. pan dy+
gỽydỽys y uarch y ar y|pedwar|troet. a
mynnei ynteu na|vynnei ef a aeth y|r ỻaỽr
yn annwar yny dorres y vreich deheu idaỽ
yn|deu|dryỻ. a chynn gaỻu o·honaỽ gychỽ+
ynnv yn|y seuyỻ. Rolant a|deuth idaỽ ac
a|e kymerth y·rỽg y dỽylaỽ y vynyd. ac
ny bu kyn laỽenet eiryoet am|dim ac am
hynny. A|r brenhin a|erchis udunt. Arglỽ+
ydi uarỽnyeit heb ef na ledỽch vi. yma vi
yn ymrodi yỽch. a gedỽch chỽitheu ym vy ene+
it.